Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

 
Muddatlarning turlari 
 
Fuqarolik  huquqida  uchraydigan  juda  koʻplab  muddatlar  bir  necha 
asoslarga koʻra turlarga boʻlinadi.  
Muddatlar muddatning kim tomonidan tayinlanishiga koʻra, huquqiy 
oqibatiga  koʻra,  aniqlanish  tavsifiga  koʻra  va  boshqa  bir  qator  asoslarga 
koʻra turlarga boʻlinadi.  
Muddatlar kim tomonidan tayinlanishiga koʻra, uchga boʻlinadi: 
1) qonuniy muddatlar; 
2) shartnomali muddatlar; 

---

140 
 
3) sud tomonidan belgilanadigan muddatlar.  
Muddatlarning  bunday  asosga  koʻra  boʻlinishi,  muddatni  vujudga 
keltiruvchi negiz bilan tavsiflanadi. Muddatlarni vujudga keltiruvchi, ya’ni 
belgilovchi  va  oʻzgartiruvchi  holatlar  tegishli  hujjatlarda  ifodalanadi 
(masalan, qonun, shartnoma yoki sudning hal qiluv qarorida).  
Huquqiy  oqibatiga  koʻra,  muddatlar  huquqni  vujudga  keltiruvchi, 
huquqni oʻzgartiruvchi va huquqni bekor qiluvchi muddatlarga boʻlinadi.  
Muddatlar  oʻzlarining  aniqlanish  tavsifiga  koʻra  imperativ  va 
dispozitiv, mutlaq aniq, qisman aniq va noaniq, umumiy va maxsus hamda 
boshqa muddatlarga ajratiladi.  
Fuqarolik 
huquqida 
fuqarolik 
huquqlarini 
amalga 
oshirish 
muddatlarining  quyidagi  turlari  mavjud:  fuqarolik  huquqlarini  amalda 
boʻlish 
vaqtini 
belgilaydigan 
muddatlar, 
cheklovchi(preklyuziv) 
muddatlar,  e’tiroz  (pretenziya)  muddatlari,  kafolat  muddati,  yaroqlilik 
muddati,  tovarning  xizmat  qilish  muddati,  tovardan  foydalanish,  tovarni 
saqlash muddati va boshqa muddatlar.