Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

5-§.  Saylov qonunchiligini buzganlik uchun javobgarlik. 
Saylov  to’g’risidagi  qonunlarning  alohida  moddasida  saylov  qonunchilgini 
buzganlik  uchun  javobgarlik  belgilangan.Unga  asosan  Oliy  Majlisga,  mahalliy 
vakillik  organlariga  saylash  va  saylaninish,  saylov  oldi  tashviqoti  olib  borish 
huquqlarni  amalga  oshirishlariga  zo’ravonlik,  aldash,  taxdid  qilish  yoki  boshq  yo’l 
bilan  qarshilik  ko’rsatuvchi  shaxslar  shuningdek  soxta  saylov  hujjatlari  tuzgan, 
byulletenlarni atayin noto’g’ri sanab chiqqan, ovoz berish yashirinligini buzgan yoki 
qonun  boshqacha  tarzda  buzilishiga  yo’l  qo’ygan  saylov  komissiyalarining  a’zolari, 
boshqa mansbdor shaxslar, siyosiy partiyalarning vakillari qonunga muvofiq javobgar 
bo’ladilar. Deputatlikka, Senat a’zoligiga nomzodlar to’g’risida soxta ma’lumotlarni 
e’lon qilgan yoki boshqacha tarzda tarqatgan shaxslar ham javobgarlikkka tortiladi. 
Ovoz  berish  kuniga  qadar  uch  kun  ichida,  shuningdek  ovoz  berish  kuni 
jamoatchilik 
fikri 
so’rovlari  natijalarini,  saylov  natijalari,  taxminlarini, 
o’tkazilayotgan  saylov  bilan  bog’liq  boshqa  tadqiqotlarni  chop  etishga  (e’lon 
qilishga),  shu  jumladan  ularni  umumiy  foydalanishdagi  axborot  telekomunikatsiya 
tarmoqlariga (shu jumladan Internet jahon axborot tarmoqlariga) joylashtirishga yo’l 
qo’yilmaydi. Aks holda bu ham javobgarlikni keltirib chiqaradi. 
O’zbekiston  Respublikasi  jinoyat  kodeksining  VII  bobi  “Fuqarolarning 
Konstitusiyaviy  huquq  va  erkinlariga  qarshi  jinoyatlar”  deb  nomlanib,  shu  bobga 
kiruvchi 146-, 147-moddalar saylov huquqini buzganlik uchun javobgarlik belgilaydi. 

---

191 
 
Kodeksning  146-moddasi  “Saylov  yoki  referendum  tashkil  qilish,  ularni 
o’tkazish to’g’risidagi qonun hujjatlarini buzish” deb nomlangan.unga asosan, saylov 
yoki  referendum  tashkil  qilish,  ularni  o’tkazish  vaqtida  mansabdor  shaxslar,  siyosiy 
partiyalar  yoki  fuqarolarning  o’zini  o’zi  boshqarish  organlarining  vakillari  yoki 
saylov  yoхud  referendum  komissiyalari  a’zolari  tomonidan  ovoz  berishning 
yashirinligini  buzish,  saylov  yoki  referendum  hujjatlarini  qalbakilashtirish,  saylov 
yoki  imzo  varaqalariga  soхta  yozuvlar  kiritish,  berilgan  ovozlarni  ataylab  noto’g’ri 
hisoblash  eng  kam  ish  haqqining  25  barobarigacha  miqdorda  jarima  yoki  uch 
yilgacha  ahloq  tuzatish  ishlari  yoki  6  oyga  qamoq  yoki  uch  yilgacha  ozodlikdan 
mahrum qilish bilan jazolanadi. 
Kodeksning  147-moddasi  “Saylov  huquqini  yoki  ishonchli  vakillar 
vakolatlarining amalga oshirilishiga to’sqinlik qilish” deb nomlangan va unga asosan 
fuqarolarning  deputat  yoki  prezidentlikka  saylash  yoki  saylanish,  saylovoldi 
targ’iboti  olib  borish  huquqlarini  deputatlarning  yoki  prezident  nomzodlarining 
ishonchli  vakillari  o’z  vakolatlarining  erkin  amalga  oshirishlariga  shuningdek, 
fuqarolarning  referendumda  erkin  ishtirok  etishlariga  zo’rlik  ishlatish,  qo’rqitish, 
aldash  yoki  og’dirib  olish  yo’li  bilan  to’sqinlik  qilish  uch  yilgacha  ahloq  tuzatish 
ishlari  yoki  6  oyga  qamoq  yoki  besh  yilgacha  ozodlikdan  mahrum  qilish  bilan 
jazolanadi.