Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

Ruhiy  kasalliklar,  shifoxonalarida  bemorlarni  davolashni  tashkil 
etish  va  ularni  saqlash  sharoitlari.  Ruhiy  kasalliklar  shifoxonalarida 
bemorlar kasallik turi, xulq-atvorining xususiyati, ruhiy va jismoniy holatini 
inobatga  olib,  ularni  jamiyatdan  batamom  ajratib  qo’yishni  ta’minlovchi 
hamda  ular  tomonidan  yangi  ijtimoiy-xavfli  qilmish  sodir  etish,  qochish, 
saqlash  rejimini  buzish  ehtimolining  oldini  olishni  ta’minlaydigan  sharoiti 
bor palatalarga joylashtiriladi. 
Erkaklar  va  ayollar,  kattalar  va  voyaga  yetmagan  shaxslar  alohida-
alohida saqlanadi. 
Bir  bemorga  to’g’ri  keladigan  foydali  maydon  normasi  besh  kvadrat 
metrdan kam bo’lishi mumkin emas. 
Bemorlarga ovqat va kasalxona kiyimi bepul beriladi.  
Bemorlarni  ovqat  va  ust-bosh  bilan  ta’minlash  normalari  O’zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi.  
posilka,  yo’qlov,  banderol  va  pul  jo’natmalari  olish  hamda  yuborish, 
uchrashuvlar o’tkazish, oziq-ovqat mahsulotlari va eng zarur narsalarni sotib 
olish, saqlash, shuningdek bemorlarga har kuni beriladigan sayr tartibi ichki 
tartib qoidalari bilan belgilanadi. 

---

304 
 
Ruhiy kasalliklar shifoxonalarida bemorlarga uzoq muddatli uchrashuv 
berilmaydi. 
Bemor  nomiga  kelib  tushgan  pullar  uning  shaxsiy  hisobvarag’iga 
o’tkaziladi. 
Oziq-ovqat mahsulotlari va eng zarur narsalarni bemorlar pul o’tkazish 
yo’li bilan sotib oladilar. 
Ruhiy  kasalliklar  shifoxonasiga  qabul  qilingan  bemoralr  bo’lim  va 
palatalarga, ularning ruhiy holati inobatga olingan holda, ayollar va erkaklar, 
kattalar  va  voyaga  yetmaganlar  alohida  joylashtiriladilar.  Intensiv  nazoratli 
ruhiy  kasalliklar  shifoxonasida  bemorlarni  saqlash,  rejim  va  ularni  ustidan 
nazorat qilish ularning davolanishi va ijtimoiy mehnat jihatidan reabiliatsiya 
qilinishi  qulay  sharoitni  ta’minlashi,  bemorlarning  qadr-qimmatini  kamsit-
masligi  va  ularning  mustaqilligi  hamda  foydali  tashabbusiga  to’sqinlik 
qilmasligi kerak. 
Bosh  shifokor  tomonidan  tasdiqlanadigan  shifoxonaning  Ichki  tartib-
qoidalarida kun tartibi, ovqatlanish va dam olish vaqti belgilanadi. 
Bemorlar  har  haftada  gigiyenik  vanna  oladilar  (yoki  dushda 
cho’miladilar),  choyshab  va  ich  kiyimlari  almashtiriladi.  Surunkali  xolsiz 
bo’lgan kir va pala-partish bemorlarning choyshab va ich kiyimlari zaruratga 
qarab almashtiriladi. 
Shifoxonaning  davolash  bo’limlari  hududiga  kirishga  guvohnoma  va 
ruxsatnomalar  bo’lganida  ruxsat  beriladi.  Ruxsatnomasi  bo’lgan  begona 
shaxslar  nazoratchi  tomonidan  majburiy  ravishda  kuzatib  qo’yilishi  shart. 
Shifoxona hududiga kiruvchi va undan chiqayotgan shaxslarning narsalari va 
kiyimlari ko’zdan kechiriladi. 
Bemor  shifoxonadan  qochgan  taqdirda  qo’riqlov  bo’limi  zudlik  bilan 
qidiruv  ishlarini  tashkil  qiladi  va  qochish  tafsilotlarini  aniqlaydi. 
O’zboshimchalik bilan shifoxonani tashlab ketgan bemorni chiqarish hujjati 
rasmiylashtirilmaydi.  Shifoxonani  qo’riqlash  bo’limi  har  bir  qochish  fakti 
to’g’risida  shifoxona  joylashgan  hududdagi  va  bemorning  yashash  joyidagi 
ichki ishlar organlari va psixonevrologik dis’anserni, shuningdek majburlov 
chorasini tayinlagan sudni xabardor qiladi. 
Shuningdek,  intensiv  kuzatuv  o’rnatilgan  ruhiy  kasalliklar 
shifoxonasining ma’muriyati prokuratura, tergov organlari va sudning talabi 
yoki sog’liqni saqlash va ijtimoiy ta’minot muassasalarining suroviga ko’ra 
bemor  to’g’risida  ma’lumotnoma  va  kasallik  tarixidan  ko’chirma  beradi. 
Bemorlarga, ularning qarindoshlari yoki vasiylariga, shifoxonada bo’lganligi 
to’g’risidagi ma’lumotnomadan boshqa hujjatlar berilmaydi. 
Intensiv kuzatuv o’rnatilgan ruhiy kasalliklar shifoxonasi ma’muriyati, 
shifoxonaning ayrim xodimlari, shifoxonada majburiy davolanishda bo’lgan 

---

305 
 
ruhiy  kasallarning  vakili  sifatida  sudda  qatnashishiga  vakolat  berishga 
xaqlidir.