Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

Quyidagilar tergov hibsxonasida yoki turmada qoldirilmaydi: 
  
ajnabiy fuqarolar va 
fuqaroligi bo’lmagan 
shaxslar; 
Voyaga 
yetmagan 
shaxslar; 
shuningdek  sudlar  va  huquq-
tartibotni 
muhofaza 
qilish 
organlarining 
sobiq 
xodimlariga 
mansub 
mahkumlar. 

---

93 
 
Masalan,  Jinoyat-ijroiya  kodeksi  53-moddasiga  ko’ra,  mahkumni 
xo’jalik ta’minoti bilan bog’liq ishlarni bajarishi uchun zarurat bo’lsa, tergov 
hibsxonasi yoki turmada qoldirish mumkin.  
 
Mahkumni tergov hibsxonasida yoki turmada xo’jalik ta’minoti ishlarni 
bajarish  uchun  qoldirish,  bu  ishlarni  bajarish  uchun  ixtiyoriy  yollanma 
ishchilarni to’ish qiyin (kam haq to’lanishi, obro’siga to’g’ri kelmasligi bilan 
bog’liqdir). Tergov hibsxonasida yoki turmada qoldirishga ko’pi bilan sakkiz 
yilgacha  va  sakkiz  yil  muddatgacha  ozodlikdan  mahrum  etishga  hukm 
qilinganlarga yo’l qo’yiladi. 
 
Buning uchun albatta mahkumlarning yozma roziligi talab qilinadi. Bu 
holat  mahkumni  tergov  hibsxonasida  yoki  turmaga  qoldirish  uchun  nafaqat 
rasmiy  ahamiyatga  ega,  balki  uning  huquqlarini  buzilmasligiga  ham  xizmat 
qiladi.  Masalan:  agar,  mahkum  o’zini  yana  jazoni  ijro  etish  koloniyasiga 
o’tkazish  to’g’risida  ariza  bersa,  tergov  hibsxonasi  yoki  turma  ma’muriyati 
uning talabini qondirishi shart. 
Tergov  hibsxonasi  yoki  turma  boshlig’ining  buyrug’i  mahkumni 
xo’jalik ishlarni bajarishga qoldirish uchun asosiy yuridik asos hisoblanadi. 
Bu hujjatning bir nusxasi mahkumning shaxsiy yig’ma jildiga tikib qo’yiladi. 
Tergov  hibsxonasi  yoki  turmada  qoldirilgan  shaxslarni  boshqalardan 
ajratgan  holda  saqlash  lozim.  Chunki  tergov  hibsxonasida  odatda  og’ir  va 
o’ta  og’ir  jinoyat  sodir  etganlikda  ayblanayotgan  shaxslar  saqlanadi. 
Ularning birga saqlanishi  mahkumning xulqiga, boshqa tarafdan esa, tergov 
jarayonining  borishiga  ham  salbiy  ta’sir  ko’rsatishi  mumkin.  Xo’jalik 
ta’minoti  ishlarini  bajarish  uchun  tergov  hibsxonasida  qoldirilgan 
mahkumlar qulflanmaydigan umumiy kameralarda saqlanadilar, shuningdek, 
bu mahkumlar jazoni ijro etish koloniyalarida o’tayotganlar foydalanayotgan 
barcha huquqlardan foydalanadilar.  
 
Ular  o’z  qarindoshlari  va  boshqa  shaxslar  bilan  qisqa  muddatli  yoki 
uzoq  muddatli  uchrashish  huquqiga  egadirlar.  Agar  uzoq  muddatli 
uchrashuvga  ruxsat  berish  imkoni  bo’lmasa,  bir  martalik  uzoq  muddatli 
uchrashuv o’rniga, ikki marta qisqa muddatli uchrashuvga ruxsat beriladi.  
 
Qonunda  tergov  hibsxonasida  yoki  turmada  qoldirilishi  mumkin 
bo’lmagan  shaxslar  toifasi  belgilangan.  Voyaga  yetmagan  shaxslar,  xorijiy 
davlat  fuqarolari  va  fuqaroligi  bo’lmagan  shaxslar,  shuningdek,  sudlar  va 
huquq-tartibotni  muhofaza  qilish  organlarining  sobiq  xodimlari  bo’lgan 

---

94 
 
mahkumlar  shular  jumlasiga  kiradi.  Bunday  cheklovlardan  ko’zlangan 
maqsad ularning xavfsizligini ta’minlashdir.