Aniqladi:
Arizachi (F.I.O.) sudga notariusning hatti-harakatlari yuzasidan shikoyat bilan
murojaat qilgan.
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR
434
Sud majlisida arizachi (F.I.O.) shikoyat arizasini qo‘llab-quvvatlab, fuqaro
(F.I.O.) bilan 1987-yil 12- sentabrda qonuniy nikohdan o‘tib turmush qurganini,
birgalikdagi turmushidan to‘rt nafar farzandi borligini, o‘zaro nikohlari sud tomonidan
2005-yil 13-iyulda bekor qilinganini, nizoli Toshkent shahar Mirobod tumani
Gospitalniy massivi 1-uy 13-14-xonadonlarni turmush o‘rtog‘i bilan birgalikdagi
turmushi davomida sotib olganliklarini, unga turmush o‘rtog‘i bilan o‘rtalarida tuzilgan
2005-yil 7-iyun kunidagi Toshkent shahar notariusi (F.I.O.) tomonidan tasdiqlanib,
rasmiy reestr kitobiga 3390-son bilan kiritilgan nizoli xonadonning nikoh
shartnomasiga asosan mulkdori bo‘lganini, hozirgi kunda o‘ziga tegishli bo‘lgan nizoli
xonadonlarni oldi-sotdi qilish uchun Mirobod tumani 6-sonli davlat notarial idorasiga
murojaat qilganida, ular unga asossiz ravishda nizoli xonadonlar bo‘yicha oldi-sotdi
shartnomasini tasdiqlab berishni rad qilganini va bu haqida unga qaror taqdim
qilganini, u notariusning ushbu qaroridan norozi ekanligini, yuqoridagilarni inobatga
olib, Mirobod tuman 6-sonli DNI notariusining notarial harakatni amalga oshirishni
rad etganlik haqidagi qarorini g‘ayriqonuniy deb topishni va bekor qilishni, Mirobod
tuman 6-sonli DNI notariusi zimmasiga Toshkent shahar Mirobod tumani Gospitalniy
massivi 1-uy 13-14-uylar bo‘yicha oldi-sotdi shartnomasini rasmiylashtirish
majburiyatini yuklashni so‘radi.
Sud majlisida 3-shaxs (F.I.O.)ning ishonchli vakili advokat (F.I.O.) shikoyat
arizasini quvvatlab, shikoyatda keltirilgan vajlarni tasdiqlab, uni qanoatlantirishni
so‘radi.
Sud majlisida mustaqil talab bilan arz qilmaydigan 3-shaxs Mirobod tumani 6-
sonli DNI notariusi (F.I.O.) shikoyat arizasini tan olmasdan, haqiqatan ham (F.I.O.)
Mirobod tuman 6-sonli DNIga Toshkent shahar Mirobod tumani Gospitalniy massivi
1-uy 13-14-uylarni oldi-sotdi shartnomasini rasmiylashtirib berishni so‘rab murojaat
qilganini, ariza beruvchining taqdim qilgan hujjat nusxalariga ko‘ra ushbu xonadon
unga nikohni bekor qilish shartlari haqidagi shartnomaga asosan tegishliligini, ushbu
shartnomaning asl nusxasi yo‘qligini, Toshkent shahar notarial arxividan dublikat olib
kelish so‘ralganda, notarial arxivda ham ushbu shartnomaning asl nusxasi yo‘qolgani
va dublikat o‘rniga reestr kitobidan ko‘chirma berilganini, taqdim qilingan ushbu
shartnomaning nusxasiga ko‘ra shartnoma Toshkent shahar notariusi (F.I.O.)
tomonidan 2005-yil 7-iyunda 3390- reestr raqam bilan tasdiqlangan, notarial arxiv
ko‘chirmasida esa “брачний договор от 21.06.2005 г”, ya’ni, 2005-yil 21-iyunda
tuzilgan nikoh shartnomasi deb berilganini, ya’ni, shartnomaning nomlanishi va sanasi
2 xil ekanini, reestr kitobida “брачний договор” deb nomlansa, shartnomada esa
“договор об условиях растожения брака” deb ko‘rsatilganini, shartnomada 2005-yil
7-iyunda tasdiqlangan deyilsa, reestr kitobida esa, 2005-yil 21-iyun deb ko‘rsatilganini,
yuqoridagilarga asosan, oldi-sotdi shartnomasini tasdiqlash rad qilinganini bayon qilib,
arizachining shikoyat arizasini qonun talablari asosida hal qilishni so‘radi.
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR
435
Sud majlisida mustaqil talab bilan arz qilmaydigan 3-shaxs sifatida jalb qilingan
Toshkent shahar “Yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri xizmati” DUK Mirobod
tuman xizmati vakili (F.I.O.) nizoli Toshkent shahar Mirobod tumani Gospitalniy
massivi 1-uy 13-14-xonadonlari arizachi (F.I.O.)ga 2005-yil 7-iyun kuni tuzilgan
nikohni bekor qilish va mol-mulkni taqsimlash shartnomasiga asosan tegishli
ekanligini, ushbu shartnoma kadastr xizmatida 2007-yil 10-iyul kuni davlat ro‘yxatidan
o‘tkazilganini, bugungi kunda kadastr hujjatlariga asosan nizoli xonadonlar egasi
arizachi (F.I.O.) hisoblanishini bildirib, nizoni qonuniy hal qilishni va keyingi sud
majlislarni o‘zining ishtirokisiz ko‘rishni so‘raganligi sababli sud mazkur fuqarolik
ishini FPKning 174-moddasi talablariga asosan, kadastr xizmati vakilining ishtirokisiz
ko‘rib chiqishni lozim deb topadi.
Sud taraflar ko‘rsatmalarini va Toshkent shahar Mirobod tuman prokurorining
yordamchisi (F.I.O.) ning shikoyatni qanoatlantirish haqidagi fikrini tinglab, ish
hujjatlarini muhokama qilib va to‘plangan dalillarga huquqiy baho berib, quyidagi
xulosaga keladi.
FPKning 269-moddasiga binoan, fuqaro o‘zining huquqlari va erkinliklarini
buzadigan xatti-harakatlar (qarorlar) ustidan bevosita sudga yoki bo‘ysunuv tartibida
yuqori organga, mansabdor shaxsga murojaat qilishga haqli.
Mazkur kodeksning 273-moddasiga binoan, manfaatdor shaxs bajarilgan notarial
harakatlarni yoki notarial harakatni bajarish rad etilganligini noto‘g‘ri deb hisoblasa, bu
haqda u notarial idora joylashgan hududdagi sudga shikoyat berishga haqlidir.
FPKning 271-moddasi 2-qismiga asosan, sud shikoyatning asosli ekanligini
aniqlasa, shikoyatga sabab bo‘lgan xatti-harakatni (qarorni) g‘ayriqonuniy deb topadi,
fuqaroning talabini qanoatlantirish vazifasini yuklaydi, unga nisbatan qo‘llangan
javobgarlik choralarini bekor qiladi yoki uning buzilgan huquqlari va erkinliklarini
boshqa yo‘llar bilan tiklaydi.
Aniqlanishicha, (F.I.O.) va (F.I.O.)lar o‘rtasida nikoh shartnomasi tuzilgan bo‘lib,
ushbu shartnoma Toshkent shahar notariusi (F.I.O.) tomonidan 2005-yil 21-iyun kuni
reestr kitobiga 3390-son bilan qayd etilgan.
Mazkur shartnoma bugungi kunda bekor qilinmagan, o‘zgartirilmagan.
Taraflar (F.I.O.) va (F.I.O.)lar o‘rtasidagi nikoh Fuqarolik ishlari bo‘yicha
Mirobod tumanlararo sudining 2005-yil 13-iyuldagi hal qiluv qarori bilan bekor
qilingan.
Nikoh shartnomasi Toshkent shahar “Yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri
xizmati” DUK Mirobod tuman xizmatida 10-iyul 2007-yil kuni davlat ro‘yxatidan
o‘tkazilgan.
Bugungi kunda (F.I.O.) Toshkent shahar Mirobod tumani Gospitalniy massivi 1-
uy 13-14-xonadonlarni oldi-sotdi shartnomasini tasdiqlashni so‘rab, Mirobod tuman 6-
sonli DNIga murojaat qilgan.
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR
436
Biroq Mirobod tuman 6-sonli DNI notariusining 2013-yil 5-yanvardagi notarial
harakatni amalga oshirishni rad etish haqidagi qaroriga asosan, (F.I.O.)ning arizasi rad
qilingan.
Mirobod tuman 6-sonli DNI notariusining 2013-yil 5-yanvardagi notarial
harakatni amalga oshirishni rad etish haqidagi qarorining chiqarilishiga shartnomaning
asl nusxasi yo‘qolgani va dublikat o‘rniga reestr kitobidan ko‘chirma berilgani, taqdim
qilingan ushbu shartnomaning nusxasiga ko‘ra shartnoma Toshkent shahar notariusi
(F.I.O.) tomonidan 2005-yil 7-iyulda 3390- reestr raqam bilan tasdiqlangan, notarial
arxiv ko‘chirmasida esa “брачний договор от 21.06.2005г”, ya’ni 2005-yil 21-iyunda
tuzilgan nikoh shartnomasi deb berilgani, ya’ni, shartnomaning nomlanishi va sanasi 2
xil ekanini, reestr kitobida “брачний договор” deb nomlansa, shartnomada esa
“договор об условиях растожения брака” “deb ko‘rsatilgani, shartnomada 2005-yil
7-iyulda tasdiqlangan deyilsa, reestr kitobida esa 2005-yil 21-iyul deb ko‘rsatilgani
kabi holatlar asos qilib keltirilgan.
Natijada
arizachi
(F.I.O.)
notariusning
yuqoridagi
xatti-harakatlarini
g‘ayriqonuniy deb hisoblab, sudga murojaat qilishga majbur bo‘lgan.
O‘zbekiston Respublikasining “Notariat to‘g‘risida”gi Qonunining 38-moddasiga
asosan, notarius quyidagi hollarda notarial harakatni amalga oshirishni rad etadi, agar:
– bunday harakatni amalga oshirish qonunga zid bo‘lsa;
– bu harakat boshqa notarius tomonidan amalga oshirilishi kerak bo‘lsa;
– muomalaga layoqatsiz fuqaro yoxud zarur vakolatlari bo‘lmagan vakil notarial
harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan bo‘lsa;
– yuridik shaxs nomidan amalga oshiriladigan bitim uning ustavida yoki
nizomida ko‘rsatilgan maqsadlarga zid bo‘lsa;
– bitim qonun talablariga muvofiq bo‘lmasa;
– notarial harakatni amalga oshirish uchun taqdim etilayotgan hujjatlar qonun
hujjatlari talablariga muvofiq bo‘lmasa.
Ish hujjatlari va to‘plangan dalillardan aniqlanishicha, (F.I.O.)ning Toshkent
shahar Mirobod tumani Gospitalniy massivi 1-uy 13-14-xonadonlar bo‘yicha oldi-
sotdi shartnomasini rasmiylashtirish haqidagi arizasini rad qilish uchun yuqorida
keltirilgan qonun moddasida ko‘rsatilgan asoslar mavjud emas.
Sud muhokamasi davomida 3-shaxs (F.I.O.) tomonidan Toshkent shahar
Mirobod tumani Gospitalniy massivi 1-uy 13-14-uylarga nisbatan (F.I.O.)ning mulk
huquqini tasdiqlovchi nikoh shartnomasining asl nusxasi taqdim qilindi.
Bundan tashqari, notarial arxivda ushbu shartnomaning asl nusxasi yo‘qolgani
arizani qanoatlantirmaslik uchun asos bo‘la olmaydi. Chunki taraflar o‘rtasida
haqiqatdan ham nikoh shartnomasi tuzilgani Toshkent shahar notariusi (F.I.O.)
tomonidan 2005-yil iyun oyining 21-kuni 3390-reestr raqami bilan nikoh shartnomasi
(F.I.O.) va (F.I.O.)lar o‘rtasida “брачний договор от 21.06.2005 г” tasdiqlangani
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR
437
haqidagi Toshkent shahar notarial arxiv tomonidan berilgan reestr kitobidan olingan
ko‘chirma bilan ham o‘z tasdig‘ini topadi.
Shuningdek, sud notariusning shartnomasi sanasi haqidagi vajiga baho berar
ekan, shartnoma sanasi u notarial tasdiqlangan kun hisoblanishini, shartnoma tuzilish
sanasi tomonlar tarafidan 2005-yil 7-iyun kuni ko‘rsatilgan bo‘lsa-da, notariusning
tasdiq yozuvida ko‘rsatilgan sanasi bilan u reestr kitobida qayd etilgan sana bilan bir
kunda bo‘lgani sababli ushbu vajni ham shartnomani rasmiylashtirmaslik uchun asos
bo‘la olmaydi deb hisoblaydi.
Bunday holatda, sud shikoyat arizasini qanoatlantirib, FPKning 275-moddasiga
asosan, Toshkent shahar Mirobod tumani 6-sonli DNI notariusi (F.I.O.)ning 2013-yil
5-yanvar kunidagi notarial harakatni bajarish rad etilganlik haqidagi qarorini
g‘ayriqonuniy deb topishni, Mirobod tumani 6-sonli DNI notariusi (F.I.O.)ning
zimmasiga (F.I.O.)ning Toshkent shahar Mirobod tumani Gospitalniy massivi 1-uy
13-14-uylar bo‘yicha oldi-sotdi shartnomasini rasmiylashtirish majburiyatini yuklashni
lozim deb hisoblaydi.
Yuqoridagilarga ko‘ra va FPKning 174-, 203–206-, 269–271-moddalarini
qo‘llab, sud
Do'stlaringiz bilan baham: |