Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

 

391 

 

xizmatchisi (F.I.O.) o‘z mehnat vazifasini bir marta qo‘pol ravishda buzganligi uchun 

O‘zbekiston  Respublikasi  MKning 100-moddasi 4-bandiga  asosan, u bilan  tuzilgan 

mehnat shartnomasi 2012-yil 8-noyabrdan bekor qilingan.  

“O‘zbekiston  temir  yo‘llari”  Davlat  aksiyadorlik  temiryo‘l  kompaniyasining 

“Yo‘lovchilar va yuklarni temir yo‘llarda tashish” Qoidalarining 1-bo‘lim 6-bobi 22-, 

23-bandlari  va  har  bir  vagon  xizmatchisi  bilan  tuzilgan  mansab  yo‘riqnomasining 

tegishli  bandlarida:  “Vagon  kuzatuvchisi  yo‘lovchilarni  vagonga  chiqarayotgan 

vaqtida  ularning  qo‘lida  chiptalarning  mavjudligi  va  to‘g‘ri  rasmiylashtirganligini 

tekshirishi,  qo‘l  yuklarini  tashish  qoidalariga  rioya  qilgan  holda  tashilishini  nazorat 

qilishi,  vagonga  chiptasiz  yo‘lovchilar  va  belgilanganidan  ortiq  qo‘l  yukini 

chiqarmaslikka majbur”, – deb ko‘rsatilgan.  

O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 100-moddasi 2-qismi 4-bandiga 

ko‘ra, xodimning o‘z mehnat vazifalarini bir marta qo‘pol ravishda buzganligi mehnat 

shartnomasini bekor qilishning asosli ekanligini bildiradi. 

Xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishga olib kelishi mumkin 

bo‘lgan mehnat vazifalarini bir marta qo‘pol ravishda buzilishlarining ro‘yxati: 

–  ichki mehnat tartib qoidalari; 

–  korxona  mulkdori  bilan  korxona  rahbari  o‘rtasida  tuzilgan  mehnat 

shartnomasi; 

–ayrim toifadagi xodimlarga nisbatan qo‘llaniladigan intizom haqidagi nizom va 

ustavlar bilan belgilanadi. 

Sudga taqdim qilingan 2007-yil 23-martda tasdiqlangan “O‘ztemiryo‘lyo‘lovchi” 

OAJning  ichki  mehnat  tartibi  qoidalarining  7.9-bandida  mehnat  shartnomasining 

bekor  qilinishiga  ta’sir  qiladigan  mehnat  vazifalarini  bir  marta  qo‘pol  ravishda 

buzishlar ro‘yxati ko‘rsatilgan bo‘lib, unda chiptasiz yo‘lovchilarni uzoq va mahalliy 

yo‘nalishlardagi poyezdlarga chiqarish va ularni tashish mehnat vazifalarini bir marta 

qo‘pol ravishda buzish holatlaridan biri ekanligi ko‘rsatilgan.  

Shuningdek, sudga taqdim qilingan 2012-yil 26-oktabrda tasdiqlangan “Servis-

ekspress  va  mahalliy  yo‘nalishdagi  yo‘lovchi  poyezdlarda  xizmat  ko‘rsatishni 

tashkillashtirish  filiali”  poyezd  jamoasining  safarga  ketish  oldidan  o‘tkaziladigan 

yo‘riqnoma  bayonnomasiga  ko‘ra,  380/379-sonli  Toshkent-Termiz  yo‘lovchi 

poyezdining  vagon  kuzatuvchisi  (F.I.O.)  vagonga  chiptasiz  shaxslarni  chiqarmaslik 

haqida ogohlantirilgan. 

Ish bo‘yicha aniqlanishicha, vagon kuzatuvchisi (F.I.O.) 2012-yil 26-oktabr kuni 

380/379-son  bilan  “Toshkent-Termiz”  marshruti  bo‘yicha  qatnaydigan  yo‘lovchi 

poyezdining  17-raqamli  o‘ziga  biriktirilgan  vagoniga  “Toshkent”  temiryo‘l  shox 

bekatidan  8  nafar  chiptasiz  yo‘lovchilarning  chiqishiga  yo‘l  qo‘ygan.  Ushbu  holat 

vokzal  qorovul  va  ichki  ishlar  xodimlari  tomonidan  yo‘lovchi  poyezdining 

“Toshkent” temir yo‘l shox bekatidan “Toshkent-Termiz” yo‘nalishi bo‘yicha ketish 

jarayonida  aniqlangan  va  dalolatnomani  da’vogarning  ishtirokida  tuzishning  iloji 

bo‘lmagan.  

---

FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 

 

392 

 

Xodim (F.I.O.) bilan tuzilgan mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusi 

bilan  bekor  qilish  uchun  “O‘ztemiryo‘lyo‘lovchi”  OAJ  kasaba  uyushmasi 

qo‘mitasining roziligi olingan. 

Qayd  etilgan  holatlardan  ko‘rinadiki,  da’vogar  (F.I.O.)  bilan  tuzilgan  mehnat 

shartnomasi  asosli  va  qonuniy  tarzda  bekor  qilingan.  Mehnat  shartnomasini  bekor 

qilishda  qonunda  belgilangan  muddatlar  va  uni  rasmiylashtirish  qoidalariga  rioya 

qilingan.  

Qayd etilganlardan kelib chiqib, sud da’vogarning ishga tiklash haqidagi da’vo 

talabini rad qilishni lozim deb topadi.  

Yuqoridagilarga  asosan,  Mehnat  kodeksining  100-moddasi,  O‘zbekiston 

Respublikasi  Oliy  Sudi  Plenumining  “Sudlar  tomonidan  mehnat  shartnomasi 

(kontrakt)ni  bekor  qilishni  tartibga  soluvchi  qonunlarning  qo‘llanilishi  haqida”gi 

1998-yil 17-apreldagi 12-sonli qarori tushuntirishlari, FPKning 203-206 moddalariga 

asosan, sud