Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

E’tibor  qarating!  Odamlarni  funksional  belgilari  –  nutqi, 

ovozi,  qadam  tashlashiga  ko‘ra  tanib  olish  shunday  o‘tkazilishi 

lozimki, mazkur belgilarning o‘ziga xosligi namoyon bo‘lishiga hech 

narsa  halaqit  bera  olmasin.  Zarur  holda  ularni  ataylab  buzib 

ko‘rsatishga monelik qiladigan choralar ko‘rilishi lozim.  

---

 

304 

– tergovchining yordamchisi va tanib olinuvchilar joylashgandan keyin 

birinchi  xonaga  tanib  oluvchi  taklif  qilinadi,  ikkinchi  xonada  esa 

tergovchining 

yordamchisi 

tegishli 

signalni 

olgach, 

tanib 

olinuvchilardan  bundan  oldin  o‘zlari  olgan  matnni  navbatma-navbat 

erkin tartibda ovoz chiqarib o‘qishni iltimos qiladi.  

Tanib olinayotgan shaxsga matnni o‘qish navbatini tanlash huquqi 

berilishi mumkin. Tanib oluvchining iltimosiga ko‘ra matn har bir shaxs 

tomonidan  takroran,  ovoz  kuchini  ko‘targan  yoki  pasaytirgan  holda 

o‘qib  berilishi  mumkin.  SHundan  keyin  tanib  oluvchi  biron-bir  ovozni 

tanigani  yoki  tanimaganini  ko‘rsatadi,  agar  tanigan  bo‘lsa,  qaysi 

belgilarga  ko‘ra  tanib  olganini  tushuntiradi.  Bunday  tanib  olish 

jarayonida audioyozuvni qo‘llash maqsadga muvofiqdir. 

Odamni tanib olish fonogrammaga yozilgan ovoz bo‘yicha amalga 

oshirilishi  ham  mumkin.  Tanib  olish  uchun  ko‘rsatishdan  oldin 

o‘tkazilgan  so‘roq  jarayonida  maxsus  olingan  fonogrammadan  yoki 

gumon  qilinuvchi  og‘zaki  nutqining  tergov  qilinayotgan  jinoyat  ishi 

bilan bog‘liq bo‘lmagan holda tayyorlangan boshqa fonogrammalaridan 

jumlalar  aniq  talaffuz  qilingan  bir  nechta  qismi  ajratib  olinadi.  So‘ng 

o‘xshash ovozli bir nechta statistlar tanlanadi va ular ayni shu jumlalarni 

fonoyozuv uchun talaffuz qiladi. Tergov harakatini o‘tkazish jarayonida 

fonogrammalar  bir  necha  marta  erkin  oldinma-ketinlikda  qo‘yib 

eshittiriladi,  tanib  oluvchiga  esa  ularni  diqqat  bilan  eshitish  va  qaysi 

fonogrammada  u  gumon  qilinuvchining  ovozini  va  qaysi  belgilarga 

ko‘ra tanib olganini ko‘rsatish taklif qilinadi.