Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

E’tibor  qiling!  So‘roq  jarayonida  ruhiy  zo‘rlik  ishlatilganligini 

aniqlash  maqsadida  quyidagilar  aniqlanadi:  tajovuzchi  qanday  tahdid 

ishlatgan,  qanday  zarar  yetkazishni  ko‘zlagan,  qanday  huquqlar 

buzilgan,  tajovuzchi  qachon  tahdidni  amalga  oshirishni  ko‘zlagan, 

tahdid  qanday  ko‘rinishga  ega  bo‘lgan  (so‘z  bilan,  harakati  orqali, 

ishora  orqali)  ayblanuvchida  tahdidni  amalga  oshirish  uchun 

imkoniyatlar  mavjudmidi  yoki  shu  usulda  ta’sir  o‘tkazmoqchi 

bo‘lganmi,  jabrlanuvchi  tahdidni  qanday  qabul  qilgan  holatni  real 

holat yoki oddiy qo‘rqitish sifatida. 

---

 

376 

Bulardan tashqari, jinoyatchi qaysi tomondan kelgani va qaysi tomonga 

ketgani,  ish  joyi  yoki  o‘rtoqlaridan  birortasini  ismini  tilga  olgan  yoki 

olmaganligi muhim ahamiyatga ega. 

Tergovchi 

jabrlanuvchining 

ko‘rish,  eshitish,  idrok  etish 

qobiliyatiga  ham  e’tibor  berishi  lozim.  Jabrlanuvchidan  jinoyatchini 

ko‘rsa tanib olishi mumkinligi so‘raladi. Jabrlanuvchidan jinoyatchi uni 

kuzatganmi,  qachon  va  u  buni  qaerda  sezib  qolgan,  jinoyatchi  bilan 

ruhiy  aloqaga  kirishganmi,  qaysi  yo‘l  bilan  hodisa  sodir  bo‘lgan  joyga 

kelganligi,  tajovuzdan  keyin  jinoyatchi  uni  kuzatib  qo‘yganmi,  degan 

savollar bo‘lishi lozim. 

 

Jabrlanuvchini  so‘roq  qilish  taktikasiga  alohida  e’tibor  qaratish 

lozim.  Agar  nomusga  tegish  sodir  etilgan  paytdan  boshlab  tergov 

harakatlari  olib  borilsa,  ayolga  birinchi  navbatda  imkoniyat  yaratishi, 

kiyimlarini  tartibga  solishga  vaqt  ajratishi  lozim.  Har  qanday  holatda 

ham  jabrlanuvchini  ahvolini  to‘g‘ri  baholay  olish  kerak.  Bunday  holat 

tergovchidan xushmuomalalik, ziyraklik, g‘amxo‘rlik talab qiladi.  

Agar  jabrlanuvchi  tajovuz  to‘g‘risida  gapirishga  uyalsa,  unga  bu 

haqda  hech  kim  bilmasligini  va  ayblanuvchini  javobgarlikka  tortish 

uchun 

asos 

bo‘lishini  tushuntirish  lozim.  Jabrlanuvchi  o‘z 

ko‘rsatuvlarida tibbiy atamalardan qo‘llashi va yozma tariqasida taqdim 

etishi  mumkinligini  taklif  etish  kerak.  So‘roq  natijalari  ijobiy  bo‘lishi 

uchun  jabrlanuvchini  katta  yoshdagi  tergovchilar  so‘roq  qilgani 

maqsadga  muvofiqdir.  Jabrlanuvchini  hodisa  haqida  so‘roq  qilishning 

oxirida jabrlanuvchidan ushbu shaxsni javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi 

arizani ixtiyoriy ravishda berayotganligi so‘raladi. 

Agar  jabrlanuvchi  hodisa  sodir  bo‘lgandan  keyin  o‘sha  zahoti