Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ekspertlar oldiga quyiladigan savollar: 

I. Jinoyat sodir etish hodisasini oydinlashtirishga 

qaratilgan savolar 

1)  murda qismlarining insonga yoki hayvonga tegishliligi; 

2)  jabrlanuvchini  qismlarga  bo‘lish  o‘limga  sabab  bo‘lganmi  yoki  o‘ldirilgandan  keyin 

amalga oshirilganmi; 

3)  jabrlanuvchi badanida jarrohlik operatsiyasi izlari mavjudmi; 

4)  jabrlanuvchi o‘limining sababi nimada; 

5)  o‘lim hodisasi yuz bergan vaqt. 

 

II. Obe’ktlarni identifikatsiya qilish bilan bog‘liq savollar 

1) jabrlanuvchi tanasining to‘liq qismlari berilganmi, qaysi qismlar mavjud emas; 

2) ushbu qismlarning barchasi jabrlanuvchiga tegishlimi yoki boshqa odamlarning qismlari 

ham bormi va b.q; 

III. Jabrlanuvchining shaxsini aniqlashga qaratilgan harakatlar 

1)  jabrlanuvchining millati; 

2)  taxminiy bo‘yi, og‘irligi, alohida qismlari; 

3)  murda badanida individual xususiyatlar mavjudmi; 

4)  tatuirovka va uning hajmi, mazmuni (chizilgan rasm); 

5)  ayrim murda qismlarining qon guruhi, jinsini aniqlash; 

6)  fiziologik kamchiliklari, qanday kasalliklar bilan og‘rigani; 

7)  jarroh tomonidan operatsiya qilish alomatlari bormi. 

IV. Jinoyat sodir etilish usuli va quroli haqidagi savollar 

1) murda qanday jarohatlar bilan topilgan; 

2) bu jarohatlarning xususiyati va soni; 

3) bir yoki bir necha qurollar bilan jarohatlangan; 

4) jarohatlar jabrlanuvchining tirikligida yoki o‘lgandan so‘ng yetkazilgani; 

5) ushbu jarohatga sabab bo‘luvchi qurolning individual xususiyati bormi; 

6) jabrlanuvchi o‘limidan oldin spirtli ichimliklar iste’mol qilganmi. 

---

 

366 

 

 

 

YAngi  tug‘ilgan  chaqaloqni  onasi  tomonidan  o‘ldirilishi  yoki 

tashlab ketilishi natijasida o‘lim yuz berishi hodisalarini tergov qilishda 

birinchi  navbatda  bolaning  murdasini  topilgan  joyida  ko‘zdan 

kechiriladi,  uning  o‘ralganligi,  materialining  o‘ziga  xos  xususiyatlari, 

yalang‘och,  yarim  yalang‘och  holati  yangi  tug‘ilganlik  belgilari,  o‘lim 

yuz  bergan  vaqtdan  topilgangacha  bo‘lgan  muddat,  tanasida  qanday 

jarohatlar  mavjud, o‘limning sababi, jinoyatning mexanizmi aniqlanadi. 

Ko‘zdan kechirish jarayonida va so‘ngra ekspertiza tekshiruvi o‘tkazilib, 

bola  tirik  tug‘ilganmi  yoki  o‘lik  holdami,  tirik  tug‘ilgan  bo‘lsa, 

tug‘ilgandan  so‘ng  necha  vaqt  yashagan,  tug‘ilish  sharoiti  va  joylari 

(kasalxonada,  uyda  yoki  boshqa  joyda)  aniqlanadi.  Bolaning  onasini 

topish  dastlabki  tergov  vazifalaridan  biri.  Aholi  gavjum  yashaydigan 

shahar  sharoitlarida  bu  masalani  hal  etmoq  ancha  qiyinchiliklarni 

keltirib chiqaradi. 

Kasalxonalar (tug‘ruqxonalar)ga murojaat qilgan onalarning shaxsi 

aniqlanadi,  ularning  qanday  masala  bo‘yicha  murojaat  qilganliklari: 

tug‘ish,  ona  bo‘lish  yoki  xomilani  tushirish,  tug‘ishni  oldini  olish 

masalasi  bo‘yicha  tekshirilib,  ular  ichida  qaysilarining  homiladan 

bo‘shalishi noma’lum sharoitda yuz berganligi va kasalxonaga murojaat 

etmaganligi  hollari  bo‘yicha  tekshiriladi,  o‘lgan  bolaning  onasi  shular 

orasidan qidiriladi. 

SHubhalanuvchi  ayol  birinchi  navbatda  tibbiyot  hujjatlari  asosida, 

so‘ngra  guvohlantirish  va  ekspertiza  tekshiruvi  o‘tkazish  bilan  qachon 

tuqqan,  salomatlik  holati,  tug‘ish  jarayoni  normal  kechganmi,  tug‘ish 

oqibatida  noxush  hollar  yuz  berganmi  aniqlanadi.  Ko‘rsatilgan 

vaziyatlar  hal  etilgandan  so‘ng,  muayyan  ayoldan  gumon  qilish  uchun 

etarli asoslar yaratiladi va uni so‘roq qilish ham mumkin bo‘ladi. So‘roq 

o‘tkazishdan  oldin  tergovchining  qo‘lida  guvohlantirish,  ko‘zdan 

kechirish  bayonnomalari,  sud-tibbiyot  ekspertizasi  xulosalarining 

bo‘lishi ular dalil sifatida ishlatilib, yolg‘on ko‘rsatuv berishining oldini 

olishga va fosh etishga yordam beradi.