Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Jinoyatlarni  tergov  qilish  uslubiyotlarining  bosqichma-

bosqichligi.  Tashkil  etilishi  nuqtai  nazaridan  jinoyatlarni  tergov  qilish 

jarayonini  uchta  alohida  bosqichga  bo‘lish  lozim.  Har  bir  bosqich  –  bu 

tergov qilishning shunday bosqichiki, uning davomida umumiy vazifalar 

bilan bir qatorda uning o‘ziga xos vazifalari ham hal etiladi.  

Birinchi  bosqich  –  bu  dastlabki  tergov  harakatlarini  bajarish 

davridir.  Mazkur  harakatlar  ham  umumiy,  ham  o‘ziga  xos  vazifalarni  

hal  etishga  qaratilgan.  Qoida  tariqasida,  ular  darhol  o‘tkaziladi. 

Dastlabki  kechiktirib  bo‘lmaydigan  tergov  harakatlari  nisbatan 

cheklangan  muddatda  o‘tkaziladi,  lekin  uning  qancha  davom  etishini 

jinoyatlarni  tergov  qilishning  barcha  hollari  uchun  oldindan  belgilab 

qo‘yish  mumkin  emas.  Umuman  olganda,  shuni  qayd  etish  zarurki, 

tergov  qilishning  dastlabki  bosqichi  kechiktirib  bo‘lmaydigan, 

shoshilinch  tergov  harakatlarini  o‘tkazish  bilan  tugaydi.  Jinoyatlarni 

---

 

334 

tergov 

qilish 

dastlabki 

bosqichining 

muddati 

cheklanganligi 

tergovchining faoliyati imkoni boricha jadallashtirilishni talab qiladi. 

Ikkinchi  bosqich  –  bu  ish  bo‘yicha  dalillarni  to‘plash  va 

tekshirishga  qaratilgan  barcha  qolgan  tergov  harakatlarini  bajarish 

davridir.  Mazkur  bosqichning  asosiy  vazifalari:  aybdorni  sodir  etilgan 

jinoyatda  fosh  etish,  ayb  e’lon  qilish,  dastlabki  bosqichda  aniqlanmay 

qolgan holatlarni aniqlashtirishdan iborat. 

Uchinchi  bosqich  –  bu  tergov  qilishning  yakunlovchi  bosqichi. 

Mazkur  bosqich  tergovchi  tomonidan  tergov  qilishni  tamomlash,  ya’ni 

dalillarni  to‘plash,  tekshirish  va  baholashga  qaratilgan  tergov 

harakatlarini yuritishni tugatish to‘g‘risida qaror qabul qilingan paytdan 

e’tiboran  boshlanadi  va  ishni  prokurorga  yuborish  yoki  jinoyat  ishini 

tugatish  to‘g‘risida  qaror  chiqarish  bilan  tugallanadi.  O‘z  mazmuniga 

ko‘ra  u  ish  bo‘yicha  to‘plangan  dalillar  baholanishini,  qo‘shimcha  va 

takroriy  harakatlar  amalga  oshirilishini  hamda  tergovni  nihoyasiga 

etkazish tartibini belgilashni o‘z ichiga oladi. 

Xususiy 

kriminalistik 

uslubiyotlarda 

tavsiyalar 

ana 

shu 

bosqichlarga muvofiq tizimlashtiriladi.