Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ekspertlar oldiga quyiladigan savollar:
I. Jinoyat sodir etish hodisasini oydinlashtirishga 
qaratilgan savolar
1)
murda qismlarining insonga yoki hayvonga tegishliligi; 
2)
jabrlanuvchini qismlarga bo‘lish o‘limga sabab bo‘lganmi yoki o‘ldirilgandan keyin 
amalga oshirilganmi; 
3)
jabrlanuvchi badanida jarrohlik operatsiyasi izlari mavjudmi; 
4)
jabrlanuvchi o‘limining sababi nimada; 
5)
o‘lim hodisasi yuz bergan vaqt. 
II. Obe’ktlarni identifikatsiya qilish bilan bog‘liq savollar
1) jabrlanuvchi tanasining to‘liq qismlari berilganmi, qaysi qismlar mavjud emas; 
2) ushbu qismlarning barchasi jabrlanuvchiga tegishlimi yoki boshqa odamlarning qismlari 
ham bormi va b.q; 
III. Jabrlanuvchining shaxsini aniqlashga qaratilgan harakatlar
1)
jabrlanuvchining millati; 
2)
taxminiy bo‘yi, og‘irligi, alohida qismlari; 
3)
murda badanida individual xususiyatlar mavjudmi; 
4)
tatuirovka va uning hajmi, mazmuni (chizilgan rasm); 
5)
ayrim murda qismlarining qon guruhi, jinsini aniqlash; 
6)
fiziologik kamchiliklari, qanday kasalliklar bilan og‘rigani; 
7)
jarroh tomonidan operatsiya qilish alomatlari bormi. 
IV. Jinoyat sodir etilish usuli va quroli haqidagi savollar
1) murda qanday jarohatlar bilan topilgan; 
2) bu jarohatlarning xususiyati va soni; 
3) bir yoki bir necha qurollar bilan jarohatlangan; 
4) jarohatlar jabrlanuvchining tirikligida yoki o‘lgandan so‘ng yetkazilgani; 
5) ushbu jarohatga sabab bo‘luvchi qurolning individual xususiyati bormi; 
6) jabrlanuvchi o‘limidan oldin spirtli ichimliklar iste’mol qilganmi. 

---

366 
 
 
 
YAngi tug‘ilgan chaqaloqni onasi tomonidan o‘ldirilishi yoki 
tashlab ketilishi natijasida o‘lim yuz berishi hodisalarini tergov qilishda 
birinchi navbatda bolaning murdasini topilgan joyida ko‘zdan 
kechiriladi, uning o‘ralganligi, materialining o‘ziga xos xususiyatlari, 
yalang‘och, yarim yalang‘och holati yangi tug‘ilganlik belgilari, o‘lim 
yuz bergan vaqtdan topilgangacha bo‘lgan muddat, tanasida qanday 
jarohatlar mavjud, o‘limning sababi, jinoyatning mexanizmi aniqlanadi. 
Ko‘zdan kechirish jarayonida va so‘ngra ekspertiza tekshiruvi o‘tkazilib, 
bola tirik tug‘ilganmi yoki o‘lik holdami, tirik tug‘ilgan bo‘lsa, 
tug‘ilgandan so‘ng necha vaqt yashagan, tug‘ilish sharoiti va joylari 
(kasalxonada, uyda yoki boshqa joyda) aniqlanadi. Bolaning onasini 
topish dastlabki tergov vazifalaridan biri. Aholi gavjum yashaydigan 
shahar sharoitlarida bu masalani hal etmoq ancha qiyinchiliklarni 
keltirib chiqaradi. 
Kasalxonalar (tug‘ruqxonalar)ga murojaat qilgan onalarning shaxsi 
aniqlanadi, ularning qanday masala bo‘yicha murojaat qilganliklari: 
tug‘ish, ona bo‘lish yoki xomilani tushirish, tug‘ishni oldini olish 
masalasi bo‘yicha tekshirilib, ular ichida qaysilarining homiladan 
bo‘shalishi noma’lum sharoitda yuz berganligi va kasalxonaga murojaat 
etmaganligi hollari bo‘yicha tekshiriladi, o‘lgan bolaning onasi shular 
orasidan qidiriladi. 
SHubhalanuvchi ayol birinchi navbatda tibbiyot hujjatlari asosida, 
so‘ngra guvohlantirish va ekspertiza tekshiruvi o‘tkazish bilan qachon 
tuqqan, salomatlik holati, tug‘ish jarayoni normal kechganmi, tug‘ish 
oqibatida noxush hollar yuz berganmi aniqlanadi. Ko‘rsatilgan 
vaziyatlar hal etilgandan so‘ng, muayyan ayoldan gumon qilish uchun 
etarli asoslar yaratiladi va uni so‘roq qilish ham mumkin bo‘ladi. So‘roq 
o‘tkazishdan oldin tergovchining qo‘lida guvohlantirish, ko‘zdan 
kechirish bayonnomalari, sud-tibbiyot ekspertizasi xulosalarining 
bo‘lishi ular dalil sifatida ishlatilib, yolg‘on ko‘rsatuv berishining oldini 
olishga va fosh etishga yordam beradi.