Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

usulidir
. Qotillik sodir qilish usuliga ishlatilgan qurol, vosita, harakat, 
jinoyatga avvaldan tayyorgarlik ko‘rish va jinoyat izlarini yo‘qotishga 
urinish kabi holatlar kiradi. 
Uy-ro‘zg‘or janjallari, rashk, bezorilik, spirtli ichimlik va giyohvand 
vositalar ta’siri ostida sodir qilinadigan qotilliklar deyarli oldindan 
tayyorgarlik ko‘rilmasdan sodir qilinadi. Qotil qo‘liga duch kelgan 
predmet qurol (pichoq, tesha, bolta) yoki boshqa vosita bilan jarohat 
etkazib, maqsadiga etadi. 
Qotillik g‘arazli maqsadda yoki jabrlanuvchining lavozimi, xizmat 
vazifasiga qarshi qaratilgan bo‘lsa, jinoyatchi oldindan tayyorgarlik 
ko‘radi, joyini, vaqtini va qurolni belgilab qo‘yadi, bunday hollarda o‘q 
otish quroli, portlovchi moddalarni tayyorlaydi. Qasdini amalga 
oshirgandan so‘ng qotil qurolni, otilgan o‘q va gilzalarni ham olib 
ketishga, oyoq va qo‘l izlarini qoldirmaslikka harakat qiladi. Bu holatlar 
qotilning shaxsi haqida ma’lumotlarni olish va uni kimlar orasidan 
qidirishni qiyinlashtiradi. 
Qotillik jinoyatining izlarini va jabrlanuvchining murdasini 
yo‘qotishga qaratilgan harakatlar ba’zida qotillikka boshqa hodisa tusini 

---

355 
berish uchun niqoblash usullarini ham qo‘llash hollari uchrab turadi. 
Qotil qurbonini xushsizlantirib yoki unga og‘ir jarohat etkazib, xonaning 
eshik-derazalarini berkitib o‘t qo‘yib ketadi, tepalik – balandlikdan itarib 
yuboradi, “o‘ziga o‘zi qasd qilgan” – niqobi tusini yaratadi va hokazo. 
Jabrlanuvchining 
shaxsini 
aniqlash 
tergovning 
dastlabki 
bosqichida to‘g‘ri tusmollar tuzishga va gumon qilinuvchini topishga 
yordam beradi. 
Qotilning ba’zi harakatlari – jabrlanuvchiga nisbatan o‘ta 
rahmsizlik bilan ko‘p jarohat etkazishi, o‘zining yaqin qarindoshi, oila-
a’zolari, yosh bolalarni o‘ldirishi, ularning murdalarini mayda 
bo‘laklarga bo‘lib, har joylarga tashlashi, uning aqli norasolugidan xabar 
beradi, bunday hollarni tipik vaziyatlarga kiritish mumkin. 
Tergov amaliyotida boshqacha noodatiy hollar ham uchrab turadi. 
Qotil qurol bilan muomala qilishni yaxshi biladi, harbiy xizmatda yoki 
alohida mashq asosida otish yoki sovuq qurollarini qo‘llashlikni 
egallagan bo‘lib, jinoyatga tayyorgarlik ko‘rishni va sodir qilgandan 
so‘ng uning izlarini yo‘qotishni avvaldan belgilab qo‘yadi. Bunday 
vaziyatlar tergovni dastlabki bosqichida bir muncha murakkablikni 
keltirib chiqaradi.