project.gov.uz
08.05.2020
4
иш ўринлари ва шарт-шароитлар яратиш;
ободонлаштириш бошқармаларининг моддий-техника базасини мустаҳкамлаш.
4-боб. Ҳудудларни ободонлаштириш элементлари
1
-
§. Ҳудуднинг муҳандислик тайёргарлиги ва муҳофаза қилиш элементлари
8. Ҳудудни муҳандислик тайёрлаш ва муҳофаза қилиш элементларини лойиҳалаш ҳудуд рельефи
ва ер усти сувларини оқизиб юборишни ташкиллаштириш тадбирларининг таркибида амалга
оширилади.
9. Ободонлаштиришни лойиҳалаш ишлари ҳудуд рельефини ташкил қилиш
вазифаларини,
ҳудуднинг функционал аҳамияти ва уни қайта ташкиллаштириш, реконструкция қилиш
мақсадларига қараб белгиланади.
Реконструкция қилинган ҳудуднинг
рельефини ташкил этишни, ҳудуд рельефи, тупроқ
қопламаси, яшил экин майдонлари, юза дренаж шароитларини максимал даражада сақлаш қолиш,
кўчирилган тупроқларни қурилиш майдонида ишлатишга йўналтирилади.
10. Ҳудуд рельефини шакллантиришда, тупроқнинг 150-200 мм қалинликдаги унумдор қатламини
олиб ташлаш ва уни вақтинча сақлайдиган жойни жиҳозлаш, агарда унинг таркибида ҳар қандай
турдаги меъёрдан ортиқча ифлосланишларнинг мавжуд эмаслиги тасдиқланса – уни
ифлосланишдан ҳимоя қилиш чоралари кўзда тутилиши керак. Тупроқни қайта тўлдиришни
ўтказишда фақат минерал тупроқлар ва ернинг устки унумдор қатламларини қўллашга рухсат
этилади.
11. Ҳудуд рельефини поғона-поғона қилишда таянч деворлар ва қияликлар лойиҳалаштирилади.
12. Нишабликларни мустаҳкамлаш ишларида мустаҳкамлаш материали ва технологиясини
танлаш,
нишабликнинг жойлашган жой, нишабликка тушадиган механик юкламаларнинг
эҳтимолий
даражаси, нишаб тиклиги ва шаклланадиган муҳити ўрганилади.
Муҳофаза қилинадиган табиий ҳудудлар ва сув ҳавзаларининг очиқ ўзанлари ёнларини
мустаҳкамлашда қирғоқларнинг табиий кўринишини сақлаб қолувчи материаллар ва усуллардан
фойдаланилади.
Шаҳар қурилишларида очиқ ўзанларнинг ёнбағирларини мустаҳкамлаш, юзаки сув оқимини сув
ҳавзасига тартибсиз кириши ва юқори даражадаги механик зўриқиш шароитида қирғоқларни
вайрон бўлишига тўсқинлик қилувчи материаллар ва таянч деворларнинг блокларини қўллаш,
плиталар билан қоплаш ва ёриқларни монолитлаш ёрдамида қирғоқ деворини шакллантириш
усулларидан фойдаланилади.
13. Лойиҳалаштиришда тутиб турувчи деворлар ва бирлаштирилаётган пешайвонларнинг
баландлигидаги фарқ ҳисобга олинади. Бунда тушиши 0,4 м.дан кам бўлган ҳудуд рельефларини
борт тоши ёки табиий тош ётқизиш билан безаш керак. Ҳудуд рельефининг тушиши 0,4 м.дан кўп
бўлса, тутиб турувчи деворларни муҳандислик
иншооти сифатида, юқори пешайвоннинг
барқарорлигини тутиб турувчи деворларнинг гравитацион (монолитик, массив пойдевордан) ёки
қозиқ турлари билан таъминлаган ҳолда лойиҳалаштирилади.