Logopedik ritmika

 
Fonetik-fonematik nutq nuqsonini va ovoz buzilishlarini bartaraf etishdagi 
korrektsion ish tizimida logopedik ritmika 
 
Tovush talaffuzi nuqsonlariga va ovoz buzilishlariga ega shaxslarga qisqacha 
tavsif. Tovushlar talaffuzini korrektsionlash uchun nutqiy o’yinlar va mashqlar. 
Tovush hosil qilish bosqichlari mimikani, oral praksisni, umumiy motorikani, eshitish 
va ko’rish diqqatini, taqlid qilishni rivojlantirish. O’yinlar va mashqlar tavsifi. 
Tovushni mustahkamlash bosqichida, artikulyatsiya, diktsiya, intonatsion ifodalilikni, 
mantiqiy urug’ni rivojlantirish. Nutqiy o’yin, qo’shiqli o’yinlar, tovushlarni 
differentsiya qilish bosqichida fonematik eshitishni rivojlantirish, tovushlar talaffuzi, 
nutqning sur`ati, ohangini rivojlantirish. Nutqiy o’yinlar va musiqa ritmik mashqlar 
tavsifi. Dizartrik bolalar uchun musiqali ritmik mashqlar, nutq ishtirok etgan va nutq 
ishtirok etmagan o’yinlar. 
I Davr
. Nutqsiz didaktik o’yinlar, harakat statistikasi uchun 
mashqlar, asta-sekin va ehtiyotkorlik bilan predmetlarda bajariladigan harakatlarni 
(obruchlar, koptoklar, sharlar, to’g’nog’ichlar bilan) kiritish; umumiy va mayda 
motorikani rivojlantirish uchun mashqlar, yuz muskullarini rivojlantirish, taqlid 
qilishni tarbiyalash uchun mashqlar; ovozni faollashtirish uchun qo’shiqli o’yinlar 

---

(instsenirovka, xorovodlar). Eshitish diqqatini rivojlantirish maqsadida musiqa 
eshitish. Harakat malakasini shakllantirishdagi asta-sekinlik; musiqaning ishtirokisiz 
dastlabki ko’nikmalarni shakllantirish, harakat malakasiga musiqali ritmlarni qo’shib 
o’rgatish, malakalarni mustahkamlash – ularni o’yin faoliyatida va hayotiy 
vaziyatlarda qo’llash. 
II Davr.
Qo’shiqli o’yinlar, qoidali o’yinlar (voqeaband, 
voqeaband bo’lmagan, sport elementlari bo’lgan), nutqiy didaktik o’yinlar, 
bolalarning nutqini, harakatlarini va o’zaro munosabatlarini rivojlantirish uchun 
musiqali o’yinlar. Rinolalik bolalar bilan olib boriladigan musiqali-ritmik 
mashg’ulotlar. Umumiy motorikani rivojlantirish uchun qoidali harakatli o’yinlar. 
Yuz mimikasini rivojlantirish uchun o’yin va mashqlar. Tanglay ustunini 
faollashtirish uchun musiqa jo’rligidagi tovushga taqlid tarzidagi o’yinlar, harakatli 
o’yinlar. Rinolaliklardagi manqalanishni qo’shiq vositasida bartaraf etish. Vokal 
mashqlar va nutqiy materiallarni tanlashga qo’yilgan talablar. Ovoz buzilishiga ega 
bo’lgan shaxslar bilan olib boriladigan musiqali-ritmik mashqlar. Funtsional va 
organik ovoz buzilishlariga ega shaxslarning qisqacha tavsifi. Qo’shiq aytish 
ko’nikma va malakalarini rivojlantirish yo’li bilan ovozni tarbiyalash: nafasni 
rivojlantirish, ovozning kuchi, tembri, balandligini rivojlantirish, ovoz diapozonini 
mustahkamlash va kengaytirish. Vokal mashqlar tavsifi.