Lmiy ishi uning asosiy jonli mazmunini tashkil etish

Ijodning asosiy xususiyati – epiriklikdir. SHuning uchun ham N.A. Berdyaev “Mening falsafamdagi o‘ziga xoslik eng avvalo, shundaki, men unga borliqni emas, epiriklikni asos qilib oldim” deydi. O‘z navbatida faylasuf ijoddagi epiriklik haqidagi qarashlari asosida hatto unga Xudo ham hukmronlik qilolmasligini ta’kidlaydi. Bundan shu narsa ma’lum bo‘ladiki, inson agar o‘z holiga qo‘yilmaganida, uning inson deb nomlanishi ham mumkin emasdi. SHuning uchun ham ijodkor inson dunyoni o‘zgartirishda Xudoning hamkori bo‘lish imkoniyatiga ega.

• Ijodning asosiy xususiyati – epiriklikdir. SHuning uchun ham N.A. Berdyaev “Mening falsafamdagi o‘ziga xoslik eng avvalo, shundaki, men unga borliqni emas, epiriklikni asos qilib oldim” deydi. O‘z navbatida faylasuf ijoddagi epiriklik haqidagi qarashlari asosida hatto unga Xudo ham hukmronlik qilolmasligini ta’kidlaydi. Bundan shu narsa ma’lum bo‘ladiki, inson agar o‘z holiga qo‘yilmaganida, uning inson deb nomlanishi ham mumkin emasdi. SHuning uchun ham ijodkor inson dunyoni o‘zgartirishda Xudoning hamkori bo‘lish imkoniyatiga ega.

Sevmoq – epiriklik, ijod esa epiriklik mevasidir. Mehnat epirikligini, unga epirik munosabatni shakllantirish hamma zamonlarda ham muhim masala bo‘lib kelgan. Zotan, ijodiy mehnatni o‘z hayotining ma’nosi deb bilgan ilm fidoyisigina haqiqiy olim bo‘ladi.

• Sevmoq – epiriklik, ijod esa epiriklik mevasidir. Mehnat epirikligini, unga epirik munosabatni shakllantirish hamma zamonlarda ham muhim masala bo‘lib kelgan. Zotan, ijodiy mehnatni o‘z hayotining ma’nosi deb bilgan ilm fidoyisigina haqiqiy olim bo‘ladi.
• Kishi fikr epirikligi, so‘z epirikligi, g‘oya epirikligi, mavzu epirikligi, uslub epirikligi va boshqa shu kabi ijodiy epirikliklar tizimiga ega bo‘lsagina, ulardan o‘z o‘rnida foydalana olsagina, haqiqiy ijodkor bo‘lishi mumkin. Ijodkorga, siyosiy-mafkuraviy zo‘ravonlik qilish, uni majburlash, qo‘rqitish orqali ta’sir ko‘rsatish kabi hodisalar o‘lim bilan teng.

N.A.Berdiyaev ta’kidlashicha, “Haqiqatdan ham, ijod qilishda insonning daholik darajasi xudo timsolining undagi aksiga o‘xshasa, ijoddagi orginallik tabiatdagi reallikni in’ikos etishga o‘xshaydi”2. SHu bois ham inson adabiy asarlarni yozishga katta qobiliyati bo‘lsa ham, davlatni boshqarish yoki kashfiyotlar qilishga kuchi etmasligi mumkin. Bu holat bilan biz insondagi ijodkorlik bu ko‘proq tashqi realizasiyaga emas, balki ichki ijodga taalluqli ekanligini his etamiz. Zero, ijodkorlik inson shaxsining o‘ziga xos sifatidir, ya’ni maxsus qobiliyatni talab qilmaydi. SHuning uchun ham odamda katta qobiliyat va insoniy fazilat namoyon bo‘lsa, mehnat bilan daholik darajasiga etishi mumkin.

• N.A.Berdiyaev ta’kidlashicha, “Haqiqatdan ham, ijod qilishda insonning daholik darajasi xudo timsolining undagi aksiga o‘xshasa, ijoddagi orginallik tabiatdagi reallikni in’ikos etishga o‘xshaydi”2. SHu bois ham inson adabiy asarlarni yozishga katta qobiliyati bo‘lsa ham, davlatni boshqarish yoki kashfiyotlar qilishga kuchi etmasligi mumkin. Bu holat bilan biz insondagi ijodkorlik bu ko‘proq tashqi realizasiyaga emas, balki ichki ijodga taalluqli ekanligini his etamiz. Zero, ijodkorlik inson shaxsining o‘ziga xos sifatidir, ya’ni maxsus qobiliyatni talab qilmaydi. SHuning uchun ham odamda katta qobiliyat va insoniy fazilat namoyon bo‘lsa, mehnat bilan daholik darajasiga etishi mumkin.
• 2 Бердяев Н.А. Самопознание. - М., Книга, 1991. С. 57.