Lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti b. T. Sаlimov, M. S. Yusupov, B. B. Salimov mikroiqtisodiyot



Download 9,81 Mb.
bet52/278
Sana30.12.2021
Hajmi9,81 Mb.
#91709
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   278
Bog'liq
457-Текст статьи-1255-1-10-20191227 (2)

P

S′′ S S


P1

Q3 Q1 Q2 Q
3.7-rаsm. Resurslar narxi o`zgarishi tasirida tаklifning o`zgаrishi
46

Taklif chizig`idagi (S) o`zgarishni tahlil qilishdan boshlaymiz. 3.7-rasmdan ko`rinib turibdiki, narx P1 bo`lganda, ishlab chiqariladigan va sotiladigan mahsulot miqdori Q1 ga teng. Endi xomashyo narxi pasaydi deb faraz qilaylik. Bu taklifga qanday ta′sir qilishi mumkin?


Xomashyo narxining pasayishi, mahsulotni ishlab chiqarish xarajatini kamayishiga olib keladi. Xarajatning kamayishi esa ishlab chiqarish samaradorligini oshib, ko`proq foyda olish imkoniyatini yaratadi. Bu o`z navbatida ishlab chiqarishni rivojlantirishni rag`batlantiradi va ilgari foyda ko`rmagan firmalar uchun bozorga o`z tovarlari bilan kirib kelish imkonini yaratadi. Demak, resurslar narxining arzonlashuvi tovarning narxi o`zgarmagan taqdirda bozordagi mahsulot taklifini ilgaridagiga nisbatan oshiradi va natijada taklif egri chizig`i o`ngga suriladi. Bunda P1 narxga Q1 emas Q2 hajmdagi mahsulot miqdori to`g`ri keladi. Bu holatda mahsulot ishlab chiqarish hajmining oshishi tovarning narxiga bog`liq emas. Shu sababli taklif egri chizig`i (S) o`ngga (S holatga) suriladi (3.7-rasm).
Agar xomashyo (resurslar) narxi qimmatlashsa, ishlab chiqarish xarajatlari oshib ketib, mahsulot hajmi qisqaradi va bu holatda taklif chizigi chapga (S dan S′′ holatiga) suriladi. Taklif egri chizig`ining narxga bog`liq bo`lmagan o`zgarishiga, yani o`ngga yoki chapga surilishiga taklif o`zgarishi deyiladi.
Tехnоlоgiyalаr. Fan-texnika taraqqiyoyi ta′sirida tехnоlоgiyalаrning tаkоmillаshuvi mаhsulоt ishlаb chiqаrish sаmаrаdоrligini оshirаdi, ya′ni kаmrоq sarf-хаrаjаt evaziga ko`prоq mаhsulоt ishlаb chiqаrish mumkin bo`lаdi. Bu tаklif hаjmini оshirаdi vа tаklif chizig`ini o`nggа surilishigа оlib kеlаdi. Masalan, avtomobilni robotlar yordamida konveyer usulida yig`ishni joriy etilishi avtomobil ishlab chiqarish hajmi va taklifini keskin oshishiga olib keldi. Yoki tomchilatib sug`orish va boshqa ilg`or agrotexnologiyalarni qo`llanishi natijasida keyingi yillarda ekinlar hosildorligi va qishloq xo`jaligi mahsulotlari taklifi sezilarli darajada
oshdi. Аksinchа, eski tехnоlоgiyalаrni qo`llanishi tаklif hаjmini qisqarishigа olib kelаdi.

Download 9,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   278




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish