Lim vazirligi guliston davlat universiteti

2-asosiy savol bayoni: Savdo va umumiy ovqatlanish. Ma’lumki ishlab chiqarilgan moddiy nematlar iste’molchilarga savdo tarmoqlari orqali etqaziladi. Shuning uchun ham xizmat doirasi tarmoqlari orasida, aholining turmush sharoitini yaxshilashda savdo alohida o’rin tetadi. YaIMning umumiy hajmida savdo va umumiy ovqatlanish tarmog’i hissasi 9,2 foizni tashkil etadi (2005). Xalq xo’jaligida band bo’lgan barcha ishchi-xizmatchilarning 8,9 % savdo va umumiy ovqatlanish, tayyorlov sohasida ishlaydi (903,4 ming kishi, 2005; 1995 yilda 566,4 ming kishi). 2006 yil 1 yanvar holatida savdo va umumiy ovqatlanish sohasida 60,7 ming korxona (respublikada faoliyat ko’rsatayotgan korxonalarning 17,5 %) ro’yxatga olingan.
O’zbekistonda aholi jon boshiga to’g’ri keladigan oziq-ovqat mahsulotlari savdosi ko’rsatkichlari nisbatan kam. Buning asosiy sababi respublikada aholining meva, sabzavot, kartoshka, go’sht, sut va boshqa ayrim oziq-ovqat mahsulotlariga bo’lgan talablarining bir qismi shaxsiy tomorqalarda etishtiriladigan mahsulotlar hisobiga qondiriladi. Aholi jon boshiga to’g’ri keladigan tovar oborotida oziq-ovqat mollari va sanoat mollari o’rtasida ham anchagina farq bor. Mustaqillik yillarida mamlakatimiz chakana savdo tovar aylanmasi tarkibida ham o’zgarishlar ro’y bermoqda. 1995-2005 yillarda chakana savdo tovar aylanmasi tarkibida oziq-ovqat tovarlari ulushi tobora kamayib, nooziq-ovqat mollari ulushi tobora o’sib bordi (2000 yilda mos holda 58,4 va 41,6 %; 2005 yilda 53,5 va 46,5 %).
Shuningdek, respublika savdo korxonalarini kengaytirish, aholiga savdo xizmatining yangi, ilg’or usullaridan keng foydalanish, ularni yangi savdo, texnika va uskunalari bilan taminlash, ayniqsa savdo xizmati ko’rsatishdagi hududiy farqlarni mumkin qadar bir-biriga yaqinlashtirish sohasida katta vazifalar turibdi. Yaqin istiqbolda respublikada chakana tovar oborotini yanada oshirish, ko’plab zamonaviy supermarketlar, minimarketlar, savdo markazlari va umumiy ovqatlanish korxonalari, sovuqxonalar va omborlar barpo etishga alohida etibor berish maqsadga muvofiqdir.