Lektsiya biRİNShİ JÁrdem kórsetiWDİŃ uliwma tárepleri

Shanshılǵan

  –  ótkir  ushlı  ásbaplar  nayza  bigiz,  shege)  tásirinde  kelip  shıǵadı  hám  jaraqat  juda  shuqır 

boladı.  

Tislngen

–kóbinese  haywanlar tasirinde  kelip  shıǵadı  hám  mikroblar  menen  ziyanlaǵan  boladı  (quturıw 

aqibetine alıp keliwi múmkin ).  

Záhárlngen  –  jılan,  shayan  sıyaqlı  záhárli  haywanlar  shaqqanında  hám  Ximiyalıq  zatlar  tasirinde  kelip 

shıǵadı.  

Oq  tiygen  –mıltıq,  pistaletke  qusaǵan  qurallar  tasirinde  júzege  keledi  hám  deneni  tesip  ótiwi  yamasa 

ótpewi múmkin .  

BTY kórsetiw 

: 

Jaraqatlaǵan adamǵa járdem  kórsetiwde operetsiyalıq qayta islewi tiykarǵı  ahmiyetke iye. Operetsiyaliq 

qayta islewi eger birinshi 6 saat ishinde ótkizilse erte, 24 saat ishinde ótkizilse keshiktirilgen, onnan keyin 

ótkizilse júdá kóp keshikken delinedi.  

Birlemshi operetsiyalıq qayta islewinde jaraqattıń awır-jińiline qarap aymaqlıq yamasa ulıwma awırtpay, 

jara  juwıladı  hám  tómendegi  5  tadbir  amelge  asırıladı:  1)  jaranı  kesip  ashıw,  2)  alǵan  toqımalardı  alıp 

taslaw, 3) jaraqattaǵı jat bólimlerdi alıp taslaw, 4) qan aǵıwın toqtatıw, 5) jaraqattı tigiw, drenaj qoyıw.  

Har qanday jaraqattı pataslıqlardan tazalap, shetleri yodonat, yodopiron menen, jaraqattıń ózi bolsa 1-2 % 

vodorod peroksid menen islenedi hám aseptik baylam qoyıladı.  

Pataslıqlar  bolmaǵanda,  jat  basqa  bóleklerdi  tolı  alıp  taslaw  hám  jaraqa  shetlerin  tartpay  jaqınlastiriw 

imkani bolsa, magistral tamırlar hám nerv stvollari pútin bolsa jaraqattı tigiwi múmkin .  

İrińli  jaraqatlardı 

yalliǵlanish

  fazasında  emlewdu  V.  İ.  Strolchkov  nawqas  imuntizimini  aktivlestiriw, 

antiseptiklardan  paydalanıw,  irińniń  shıǵıp    ketiwine  imkan  jaratıw,  proteolitik  fermentlerden 

paydalanıwda  másláhát  beredi.  Regeneratsiya  fazasında  bolsa  ulıwma  quwatlandırıwshı  terapiya, 

indifferent  malhámlardan  paydalanıw  másláhát  beriledi.  Zaruriyat  bolsa  operetsiyalıq  usılarınan 

paydalanıladı.