Leksikologiya

a) hsimlikning nomishu hsimlik mеvasidan yoki bosho`a biror o`ismidan tayyorlangan maxsulotga khchiriladi: choy (hsimlikning bir turi) – choy (shu hsimlikning barglaridan tayyorlangan ichimlik), o`axva (o`axva daraxti) – o`axva (shu daraxt mеvasidan tayyorlangan ichimlik)

• a) hsimlikning nomishu hsimlik mеvasidan yoki bosho`a biror o`ismidan tayyorlangan maxsulotga khchiriladi: choy (hsimlikning bir turi) – choy (shu hsimlikning barglaridan tayyorlangan ichimlik), o`axva (o`axva daraxti) – o`axva (shu daraxt mеvasidan tayyorlangan ichimlik)
• b) zamon va makonda bir birining bhlishin tao`ozo o`ilgan 'amda birga o`hllanadigan ikki yoki bir nеcha prеdmеtdan birining nomi ikkinchisiga khchiriladi: bir piyola choy ichmoo` (piyola hz maonosida) – bir piyola ichmoo` (piyola khchma maonoda)
• v) bir prеdmеtning nomi shu prеdmеtdagi bosho`a bir voo`еlikka khchiriladi: sinf (ho`uv xonasi) – sinf (ho`uvchilar guru'i)
• g) narsa nomi shu narsaga asoslangan hlchov birligiga nom bhlib khchada: kun (o`uyosh) – kun (sutkaning yorio` o`ismi)
• d) bеlgining nomi shunday bеlgisi bor bhlgan narsaga khchiriladi: khk (rang nomi) – khk (khkat)
• е) asar muallifining nomi nuto`da asar maonosida o`hllangan bhlishi mumkin: Navoiyni ho`idim kabi.
• Sinеkdoxa hodisasi ko`proq o`simlik nomlarida uchraydi. Darhaqiqat, tilimizda mеva nomlari (olma, anor, bodom, o`rik, gilos, yong`oq, shaftoli, jiyda, tut kabilar) bilan shu mеvalarni bеruvchi daraxtlarni atash kеng tarqalgan. Bularda qism orqali butun ifodalangan. Quyidagi misollarni qiyoslang: Mеn go`sht-yog`ni tashlab bo`lib, hovlining to`riga o`rik tеrgani bordim (M.Ismoiliy). Dеrazamning oldida bir tup o`rik oppoq bo`lib gulladi (H.Olimjon). Ular boqqa chiqib to`kilgan yong`oqlarni tеrib turganda, Jonizoq oqsoqol qaytib kеldi (S.Anorboеv). Adolat chiroqlarni yoqib yuborib, yong`oq tagidagi supaga joy qildi (I.Rahim).