Lapasova habiba

uyushiq 
bo„lakli gaplar
deb yuritiladi. Bir xil so‗roqqa javob bo‗lib, o‗zaro teng aloqada, 

---

16 
boshqa bo‗laklar bilan tobe aloqada bo‗ladigan va gapdagi bir bo‗lakka bog‗langan 
bo‗laklar gapning uyushiq bo‗laklari deb ataladi. Bu bo‗laklar o‗zaro teng 
bog‗lovchilar yoki sanash ohangi bilan bog‗lanadi: 
Bola goh menga, goh unga 
qarar edi. 
Gapning barcha bo‗laklari uyushadi: 

Ega uyushadi: 
Bugun Anvar yoki Sobir navbatchilik qiladi.

Kesim uyushadi: a) fe‘l-kesim: 
U asta joyiga o„tirdi va gapira boshladi; 
b) 
ot-kesim: 
Yo„l kengva tekis edi.

To‗ldiruvchi 
uyushadi: 
a) 
vositasiz 
to‗ldiruvchi: 
Kitob(larni) va daftarlarni keltirdi; 
b) 
vositali 
to‗ldiruvchi: 
Akamga va opamga xabar qildik.

Aniqlovchi uyushadi: a) sifatlovchi-aniqlovchi: 
Salqin va bahavo bog„da 
dam oldik; 
b) qaratqich-aniqlovchi: 
Olma(ning) va shaftolining hosili mo„l 
bo„ldi.

Hol uyushadi: a) vaziyat holi: 
Topshiriqni tez va puxta bajardik; 
b) payt 
holi: 
Bugun va ertagamen 
navbatchilik 
qilaman; 
d) 
o‗rin 
holi: 
Shahar va qishloqlarda qurilishlar 
avjiga 
chiqqan; 
e) 
sabab 
holi: 
Quvonch(dan) va shodlikdan tili gapga aylanmas edi; 
f) maqsad 
holi: 
U shahargao„qish yoki ishlash maqsadida kelgan edi; 
g) miqdor 
holi: 
Men sizga o„n marta, yuz martagapirdim; 
h) shart holi: 
Agar mehnat 
qilmasang, intilmasang o„z maqsadingga erisha olmaysan; 
i) to‗siqsizlik 
holi: 
U charchasa ham, yiqilib qolgudek bo„lsa ham yurishdan to„xtamadi.
Uyushiq egalar shaxsni anglatsa, kesim birlikda ham, ko‗plikda ham bo‗lishi 
mumkin: 
Karim, Salimva Ahmad keldi(lar). 
Uyushiq 
egalar 
jonsiz 
narsalarni 
ifodalasa, kesim odatda, birlikda bo‗ladi: 
Stolva stullar tartibga keltirilgan. 
Gapda 
ko‗makchi fe‘lli so‗z qo‗shimchalari uyushiq kesim bo‗lib kelganda ba‘zan 

---

17 
ko‗makchi fe‘l yetakchi fe‘llarning eng so‗nggisiga bog‗lanib kelishi mumkin: 
U 
allaqachon yozib, chizib bo„ldi.
Uyushiq bo‗laklar