Landshaftshunoslik asoslari

S
h
ar
q
вос
ток
Ea
st
—1) ufqning to‗rtta asosiy tomonlaridan biri. Tush paytida Quyoshga 
qarab turgan kuzatuvchining chap tomonida bo‗ladi; 2) matematik ufq 
tekisligi bilan osmon ekvatori kesishgan nuqta; 3) Quyosh chiqadigan 
tomon. 
S
h
imol
се
ве
р 
Nor
ther
n
— ufqning to‗rtta asosiy tomonlaridan biri. Tush chizig‗i bilan haqiqiy 
ufq doira chizig‗i kesishgan nuqta. Chiqayotgan quyoshga qarab 
turganingizda chap tomoningizda bo‗ladi. 
E
k
vator
эк
ва
тор
Ec
ua
dor
(latincha 
ekuator
— tenglashtiruvchi) — Yer yuzasida qutblardan 
barobar uzoqlikdan o‗tkazilgan aylana chiziq. Ekvator Yer kurasini 
ikki yarim sharga — shimoliy va janubiy yarim sharlarga bo‗ladi. 
Geografik kengliklar ekvatordan boshlab qutbga tomon hisoblanadi. 
Ekvator uzunligi (Krasovskiy ma‘lumotiga ko‗ra) 40075696 m, 
1°yoyining uzunligi, 111321,4 m. Ekvatorda kecha bilan kunduz 
doimo teng bo‗ladi. Quyosh ekvator ustida har yili ikki marta 21 mart 
va 23 sentyabrda qoq tepadan o‗tadi.