Laboratorya ishi

STEFAN-BOLTSMAN VA PLANK DOIMIYLARINI ANIQLASH

Kerakli asbob va materiallar.

1. Optik pirometr. 2. Sirti oksidlangan nikel plastinka. 3. Ampermetr. 4. Voltmetr.5. Reostat. 6. Mikrometr. 7. Tok manbai. 8. Kalitlar.

Ishning maqsadi:

Temperaturali nurlanish hodisasiga asoslangan optik pirometming tuzilishi va ishlash prinsipi bilan tanishish, uning yordamida nurlanuvchi jism absolyut temperaturasini o‘lchab, Stefan-Boltsman doimiysini aniqlashdan iborat.

Bu ishda absolyut qora jismning integral nurlanish qobiliyati r ni va absolyut temperaturasi T ni tajribada o‘lchab, Stefan-Boltsman qonunini ifodalaydigan (18) formuladan foydalanib ning qiymati topiladi.

(18.a)

bo‘yicha zanjir tuziladi. Bu jism, sirti oksidlangan nikel (Ni) plastinka bo‘lib, uning nurlanishi absolyut qora jismnikiga yaqindir.

Yupqa nikel (Ni) plastinkasi tok transformatoriga ulangan bo‘lib. transformatoming F.I.K. r|=l bo^`lganligi uchun. plastinkaning nurlanish quwati

N=IU . (20)

Bundagi I va U lar ampermetr hamda volmetming ko‘rsatishidan olinadi.

U vaqtda tasmaning birlik yuzasidan vaqt birligi ichida sochilgan nurlanish energiyasi. ya'ni plastinkaning integral nurlanish qobiliyati quyidagiga tengdir:

bunda S - plastinkaning nurlanish yuzasi bo‘lib, u tahminan plastinka ikki yuzasining yiq'indisiga tengdir.

bunda S - plastinkaning nurlanish yuzasi bo‘lib, u tahminan plastinka ikki yuzasining yiq‘indisiga tengdir.

Bunda a - plastinkaning kengligi. в - esa uzunligidir.

U vaqtda (21) formula quyidagi ko'rinishga keladi.