Laboratoriyalar mavzulari

Ishni bajarish tartibi:
1.Issiqlik relesi bilan jixozlangan avtomatik uzgichni tuzilishi bilan tanishiladi.
2.Tekshirilishi koʻzda tutilgan issiqlik relesi xaqida ma’lumotlar yozib olinadi.
3.4.2-rasmdagi zanjir yig’ilib, xar-xil tok miqdorlari oʻrnatilib, avtomatik uzgich, sinab koʻriladi va olingan natijalar jadvalga yoziladi.
4. Ishni bajarilishi yuzasidan xulosa yoziladi.
Nazorat uchun savollar.
1.Issiqlikdan ximoya vositalarini tushuntiring?
2.Ortiqcha tokdan ximoya vositalarini ayting?

LABORATORIYA ISHI № 5

MAVZU: «TIRISTORLI O‘ZGARUVCHI-O‘ZGARMAS TOK MOTORI» TIZIMINI TADQIQ QILISH.


Ishdan maqsad: Yuqori kuchlanishli xavo liniyalarda va transformator podstantsiyalarida qoʻllaniladigan 6 va 10 kV kuchlanishlarda ishlatiladigan, elektr yoyisiz ulab-uzishga moʻljallangan xavoli oʻchirgichni tadqiqotlash.
Kerakli jihozlar, asboblar va materiallar: PROTEUS dasturi, ARDUINO platformasi, Ampermetr, Voltmetr, 555 elementi, rele, qarshilik, sig’im, o‘zgarmas va o‘zgaruvchan tok elektr dc motori, power va kuchlanish oyoqlari.
Nazariy qism: EMT apparatlari va elementlarini ekspluatatsiya qilib ishlatishda qoʻllaniladigan turli xil uzib-ulagichlar mavjud boʻlib, bu uzib-ulagichlar ishlash printsipi, konstruktsiyasi va ishlatilish soxalariga qarab bir necha turlarga ajratiladi. Xozirda biz yuklamali uzib-ulovchi 6 va 10 kV oʻzgaruvchan kuchlanishda ishlatiladigan VNA SEЩ-10/630-20U2 markali EMT apparati xisoblangan vыklyuchatellarini tuzulishi, ishlash printsipi va
ishlatilish soxalarini oʻrganamiz.
Umumiy ma’lumotlar. VNA SEЩ-10/630-20U2 markali vыklyuchatellarini 1995 va 2006 yillarda Ochik turdagi aktsiyadorlik jamiyati xisoblangan “Samarskiy zavod «Elektroщit» da ishlab chiqarish yoʻlga qoʻyilgan. VNA SEЩ-10/630-20U2 markali uzib-ulagichi uch fazali, 50 Gts chastotali, 6 va 10 kV kuchlanishli liniyalarni, komplektlashgan tarqatish punktlarini ulab-uzish va komplektlash-gan transformatsiya punktlarini ishga tushirish va toʻxtatish uchun ishlatiladi.
Ishlatilish shartlari.

• 
  dengiz satxidan 1000 m balandlikkacha xolatda oʻrnatiladi.
  
• 
  oʻrnatilgan tashqi muxit temperaturasi minus 45 S dan plyus 40 S gacha boʻladi.
  
• 
  oʻrnatilgan muxitida agressiv gazlar va kimyoviy ishlab chiqarish changlari boʻlmagan va portlashga moyillik xolatlari boʻlmasligi kerak.
  
• 
  muxitdagi ishchi xolati vertikal boʻlishi kerak,
  
• 
  chetlashishi miqdori esa 50⁰ ga farq qilishi mumkin, faqat kontaktlari va yoy soʻndirish kameralari pastki tomonga yoʻnalgan boʻlishi kerak, kontaktlari pastga surilishi kerak.
  

Ishlash printsipi. Uchirgichni ishlash printsipi elektr yoyini kontaktlar ajralayotgan vaqtida xavo oqimi yordamida oʻchirish xisoblanadi. Ulanayotganda avval asosiy kontaktlar ulanadi, keyin yoy soʻntiruvchi kontaktlar qoʻshiladi.
Tuzilishi. VNA SEЩ-10/630-20U2 markali uzib-ulagichi 1 ramadan, u 6 ta izolyatorga maxkamlangan boʻladi, yana 3 ta IOR-10-7,50-IIUXL izolyatori xam ishlatiladi. Ramasini pastki qismiga oʻrnatilgan uch dona izolyatorga sharnirli qoʻzg’aluvchan kontaktlar 3 oʻrnatilgan boʻladi. 4 raqamli yoy soʻndirgichlar xam shu izolyatorlarga oʻrnatiladi.

5.1-rasm. VNA SEЩ-10/630-20U2 markali xavoli avtomatik uzib-ulagich.