Laboratoriya mashg‘ulotlari

Nastoyka tarkibidagi spirt quvvatini qaynash harorati bo„yicha aniqlash.Qaynatish 

uchun mo‗ljallangan idishga 40 ml nastoyka solinib, unga nastoykani bir me‘yorda qaynashini 

ta‘minlash uchun chinni yoki ingichka shsha naycha bo‗lakchalari solinadi. Idishga termometr 

shunday  tushiriladiki,  uning  simobli  qismi  suyuqlikka  2-3  mm  botib  turishi  kerak.  So‗ngra 

nastoyka bir tekisda qaynagunga qadar qizdiriladi va harorat o‗zgarmas xolga etgandan so‗ng  

5  daqiqa  vaqt  o‗tgach,  termometr  ko‗rsatkichi  yozib  olinadi.  Topilgan  qaynash  xaroratini 

bosimga to‗g‗ri kelishini  aniqlash uchun barometr ko‗rsatkichi ham yozib olinadi.XI DF ning 

jadvalidan  foydalanib,  tajriba  vaqtida  kuzatilgan  bosim  760  mm  simob  ustuniga  keltiriladi. 

Bunda har 1 mm simob ustunining o‗zgarishiga 0,04oS to‗g‗ri keladi. Bu tuzatgich kuzatilgan 

xaroratga qo‗shiladi yoki ayriladi. So‗ngra tekshirilayotgan nastoykadagi spirt miqdori jadval 

orqali topiladi (XI DF 1 juz, 28-bet).Masalan: valeriana nastoykasi tarkibidagi spirt quvvatini 

aniqlash jarayonida, nastoykaning qaynash harorati 80,9oS ni tashkil etgan.  Agar bosim 752 

mm  simob  ustuniga  teng  bo‗lsa,  bosimlar  farqi  760  –  752  =  8  mm.Tuzatgich  0,04oS  .  8  = 

0,32oS752  mm  simob  ustuni  760  dan  kam  bo‗lganligi  sababli  tuzatgich  qaynash 

haroratigaqo‗shiladi:Jadvalga binoan bu qaynash harorati 66% li spirtga to‗g‗ri keladi.