Laboratoriya mashg‘ulotlari

Mavzuning  ahamiyati:  Har  qanday  kukunlarning  hox  u  ichish  uchun  mo‗ljallangan 

bo‗lsin,  hox  tashqi  maqsadlar  uchun,  ularning  yuqori  sifat  darajasida  bo‗lishi  alohida 

ahamiyat  kasb  etadi.  Sababi  yuqori  sifat  darajasiga  ega  bo‗lgan  kukunlar  yuqori 

farmakoterapevtik ta‘sirni namoyon qilaoladi. 

Kukunlar  sochiluvchan  xossa  va  har  xil  darajadagi  maydalikka  ega  bolgan  quruq  dori 

shakli  bolib,  tarkibida  ta‘sir  qiluvchi  modda  yoki  ta‘sir  qiluvchi  modda  bilan  tibbiyot 

amaliyotida  qo‘llashga  ruhsat  etilgan  yordamchi  moddalar  (to‘liruvchi,  ta‘m  beruvchi,  rang 

beruvchi va boshq.) aralashmasidan iborat bolgan dori turidir. 

Kukun dori turlari, asosan, qollanilishi bo‗yicha ikkiga bo‗linadi: 

— 

tashqi  maqsadda  (Pulveres  ad  usum  dermicum)  teri  kasalliklari  va  ochiq  yaralarni 

davolashda ishlatish uchun kukun; 

— 

ichish (Pulveres ad usum peroralia) uchun kukun. 

Shu bilan birga kukunlar o‗pka kasalliklarida ingalyatorlar bilan birgalikda ishlatiladi. 

Tashqi  maqsadda  ishlatiladigan  kukunlar  agar  ochiq  yaralar  va  qattiq  jarohatlangan 

teriga  qollaniladigan  bo‘lsa,  ular  steril  bolishi  kerak.  Ular  bir  dozali  va  ko‗p  dozali 

konteynerlarda  qadoqlanishi  mumkin.Bosim  ostidagi  konteynerlarda  qadoqlangan  tashqi 

maqsadda  ishlatiladigan  kukunlar  «Bosim  ostidagi  dori  vositalar»  maqolasi  talabiga  javob 

berishi kerak. 

Kukunlarni  qadoqlashda  ishlatiladigan  konteynerlar  «Konteynerlar  ishlab  chiqarish 

uchun  ishlatilagan  materiallar»  va  «Konteynerlar»  maqolalari  talablariga  javob  berishi 

(muvofiq bo‗ lishi) kerak. 

Tashqi  maqsadda  ishlatilgan  kukunlarni  ishlab  chiqarish,  qadoqlash,  saqlashda  va 

realizatsiya  qilishda  «Dori  vositalarining  mikrobiologik  tozaligi»  maqolasi  talablariga 

muvofiq mikrobilogik tozalikni ta‘minlash choralari ko‗rilishi kerak. 

---

103 

 

Tashqi  maqsadda  ishlatiladigan  steril  kukunlar  «Steril  mahsulotlarni  tayyorlash 

usullari»  maqolasi  talablariga  muvofiq  sterillikni  ta‘minlovchi  va  dori  vositalarining 

ifloslanishini  hamda  mikroor-  ganizmlaming  o‗sishini  bartaraf  etuvchi  materiallar  va  usullar 

yordamida ishlab chiqarilishi kerak. 

Inyeksiya  uchun  mo‗ljallangan  kukunlarda  (eritmalar,  suspen  ziyalar  va  emulsiyalar) 

«Dori  vositalari  sifatining  standartlari.  Asosiy  qoidalar»  tarmoq  standarti  TSt  42—01:2002 

rasmiy nashrda keltirilgan quyidagi sifat ko‗rsatkichlari o‗rganilishi kerak. 

1. Dori vositasining lotin, davlat va rus tillaridagi nomlari 

2. Xalqaro patentlanmagan nomi 

3. Tarkibi 

4. Tavsifi 

5. Chinligi 

6. O‗rtacha og‗irligi va massaning bir xilligi 

7. Erishi 

8. Parchalanashi 

10. Begona aralashmalar (o‗xshash birikmalar) 

12. Mikrobiologik tozaligi 

13. Dozalarning bir xilligi  

14. Quritishdagi massa yo‗qotish 

15. Miqdoriy tahlili  

16. O‘rami 

17. Yorliqlash 

18. Tashish 

19. Saqlash 

20. Yaroqlilik muddati 

21. Asosiy farmakoterapevtik guruhi