Laboratoriya mashg`uloti №3 Mavzu

2-ishning borishi: Oq po`panak (mukor)ning tuzilishini o`rganish.

Mukor turib qolgan non, ovqat qoldiqlarida, meva hamda unayotgan urug`lar sirtida yashab oq po`p`anak hosil qiladi. Mukor zamburug`ining tuzilishini o`rganish uchun buyum oynasidagi suv tomchisiga preparoval nina yordamida yangi mukorning bitta – ikkita ipi qo`yiladi va qoplagich oyna bilan yopiladi. Preparat mikrоskоpning sаl kаttа qilib ko`rsatadigan ob`ektivida tеkshirilsа, misеliy ichidа hеch qanday to`siq yo`qligi va zаmburug`ning butun tаnаsi judа shохlаb kеtgаn bittа yirik hujаyrаdаn ibоrаtligi yaqqol ko`rinadi. Mitseliy giflarining uchlarida sharsimon qora rangli, sporangiya borligi ko`zga tashlanadi. Qoplag`ich оynа usti bаrmоq bilаn sаl bоsilsа, yetilgаn spоrаngiya yorilib, ichidаn judа ko`p dumаlоq spоrаlаr chiqadi.

Ovqat yetarli bo`lgan muhitda mog`or sporalar yordamida jinssiz ko`payadi.

Oziq moddasi kamayganda jinsiy gametangiogamiya yo`li bilan ko`payadi. Jinsiy ko`payishi bilan tanishish uchun qotgan nondan olingan eski mukordan yana bitta preparat tayyorlanadi. Preparat mikroskopning avval kichik ob`ektivi, keyin katta ob`ektivi orqali qaraladi. Mitseliy iplari orasida, ba`zan ikki shar uchrashib, uchlarida pastdan to`siqlar bilan ajralgan bitta bo`rtma hosil qiladi, ba`zan esa bu hujayralar tarkibidagi moddalar bir-biriga quyilib, qalin po`stli, g`adir-budir sharga o`xshash zigosporalar hosil bo`ladi.

Ular tinim davrini o`tganidan so`ng o`sib, ko`pincha shoxlanmagan qisqa sporangiy bandida yosh sporangiy hosil bo`ladi. Bu embrion sporangiy deb ataladi. Embrion sporangiysida har xil jinsli sporalar yetiladi. Ulardan keyin geterotallik mitseliy zamburug`ining oddiy mo`g`ori hosil bo`ladi.

Laboratoriya mashg`ulotini rasmiylashtirishga doir tavsiyalar:

Mikroskopda ko`rilgan zamburug`lar (fitaftora, oq po`panak zamburig`i)ning tuzilishi o`rganiladi, mikroskop ostida ko`ringan tasvir rasm daftarga chizib olinadi.