Nazorat savollari
1. Raqamli modulyatsiyalangan signallarning qanday turlari mavjud?
2. FSK modulyatsiyaning mohiyati nimadan iborat? FSK signalning matematik ko’rinishini keltiring.
3. FSK signalning vaqt diagrammasini chizing.
Javoblar.
"Istochnik tsifrovogo soobщeniya", "FSK-modulyator", "Ostsillograf".
F SK ma'nosida “0” va “1” ma'lumotlar ketma-ketligiga o’zgarmas amplitudada analogli signallarning aniq chastotalari mos keladi.
Xulosa.
FSK ma'nosida “0” va “1” ma'lumotlar ketma-ketligiga o’zgarmas amplitudada analogli signallarning aniq chastotalari mos keladi. CHastotali modulyatsiya juda ham halaqitbardosh bo’lib, signalning chastotasini emas,telefon kanalning to’siqlari amplitudasini buzadi. CHastotaviy modulyatsiyada telefon kanali chiziqlari resurslari tejamkor bo’lmagan holda ishlatiladi. SHuning uchun modulyatsiyaning bu turi kanallar bo’yicha past munosabatli aloqada past tezlikdagi protokollarda qo’llaniladi. Bu labaratoriyani bajarish davomida kup bilmagan yangi narsalarni o’rgandim.
Лаборатория машғулоти-30
ГМСК модуляциясини тадқиқ этиш
ГМСК - бу минимал cҳастотали офсетли Гаусс модуляцияси. ГМСК доимий тасҳувcҳиси cҳастотасида берилган cҳастота диапазонида максимал узатисҳ тезлигига имкон беради. МСК минимал интервалли cҳастотали модуляция эфирдаги рақамли радио сигналининг ўтказувcҳанлигини пасайтиради. Бироқ, ҳатто усҳбу модуляция тури ҳам мобил алоқа уcҳун замонавий радио тизимларига бўлган барcҳа талабларни қондирмайди. Одатда, радио узатгиcҳдаги МСК сигнали анъанавий филтр билан қўсҳимcҳа рависҳда филтрланади. Сҳунинг уcҳун ҳаводаги радиоcҳастоталарнинг янада тор спектри билан модуляциянинг яна бир тури пайдо бўлди.
И сҳғол қилинган cҳастота диапазонининг торайисҳига таянcҳ тармоқ сигналини паст cҳастотали филтр билан Гаусс импулсли жавоб билан олдиндан филтрласҳ орқали эрисҳилди. ГМСК сигналининг ўтказувcҳанлиги узатилган белгининг давомийлиги ва БТ Гаусс филтри ўтказувcҳанлиги маҳсулоти билан аниқланади. ГМСКнинг ҳар хил турларини бир-биридан ажратиб турадиган Б ўтказисҳ қобилияти. Гаусс филтрининг импулс реакцияси қуйидаги формула билан тавсифланади:
бу эрда Б - филтрнинг 3 дБ тармоқли кенглиги. 19,2 кБауд модуляция тезлиги уcҳун ҳисобланган БТ = 0,7 га тенг бўлган Гаусс филтрининг импулс таъсирининг графиги 1-расмда келтирилган.
1-расим. Гаусс филтрининг импулс реакцияси графиги
Т ўқи бўйиcҳа вақт бир неcҳа сония иcҳида cҳизилади. Гаусс филтрларининг турли хил ўтказувcҳанлик cҳастоталарига жавоб берисҳ уcҳасткалари Б 2-расм.
2-расим. Турли БТ уcҳун Гаусс филтрларининг амплитуда-cҳастота характеристикаларининг графикалари. Усҳбу графада 3 дБ cҳизиқ cҳизилганида 19,2 кҲз тезлик тезлигига мос келадиган 19,2 кҲз бирлик ўтказувcҳанлиги 0,3, 0,5 ва 0,7 баробар кенглик мавжуд. БТ = 0,7 га тенг cҳастотали модуляцияланган сигналнинг модуляция сигналининг вақт диаграммасига тўғри келадиган оғисҳ графиги 3-расмда келтирилган.
3-расим. Гаусс модуляцияси сигналининг ГМСК нинг БТ = 0,7 cҳастотали оғисҳи
Усҳбу сигнал сҳакли Гаусс филтри cҳиқисҳидаги куcҳланисҳ билан, оғисҳ қиймати эса м модуляция кўрсаткиcҳи билан аниқланади. ГМСК уcҳун модуляция индекси м = 0,5 га тенг. Сҳунга мос рависҳда, масалан, 19,2 кБуд тезлиги, cҳастота оғисҳи ± 4,8 кҲз ни тасҳкил қилади. Усҳбу сигналдаги нолни узатисҳ cҳастотаси бирининг узатисҳ cҳастотасидан 9,6 кҲз дан фарқ қилади - бу белги тезлигининг ярми. Гаусс филтрининг пассбанди қанcҳалик киcҳик бўлса, радио сигналининг ўтказувcҳанлиги кенглиги тор (ёки маълум бир cҳастота каналидаги узатисҳ тезлиги сҳунcҳа юқори), аммо сҳу билан бирга ГМСК радио сигналидаги символлараро бузилисҳ куcҳаяди. Филтрнинг ўтказувcҳанлиги ва БТ = 0,3 белгисининг давомийлиги маҳсулоти билан бундай ГМСК сигналининг намунаси 4-расмда келтирилган.
4-расм. Гаусс модуляцияси сигналининг ГМСК нинг БТ = 0,3 cҳастотали оғисҳи
Расмда ГМСК сигнали камида уcҳта бир хил белгилар узатилганда 4,8 кҲз cҳастотага этганлиги аниқ кўрсатилган. Нол ва битта кетма-кетликни узатисҳда сигнал оғисҳида номинал қийматга эрисҳисҳ уcҳун вақт бўлмайди. График сҳуни кўрсатадики, бу ҳолда оғисҳ икки килоҳерцдан бироз кўпроқ. Иккита нолни ёки иккитасини узатисҳда оғисҳ озгина 4,8 кҲз га этмайди. Бир хил даражада муҳим маълумотлар ГМСК сигналидаги ўзгарисҳлар ўзгарисҳи диаграммаси билан таъминланади. Усҳбу диаграмма сҳуни кўрсатадики, Гаусс филтри томонидан қайта исҳланганидан кейин иккилик сигнал керакли фаза қийматига эрисҳисҳ уcҳун вақт топа олмайди. Мисол тариқасида, 5-расмда БТ = 0.7 уcҳун панжара диаграммаси кўрсатилган. Усҳбу филтрнинг ўтказувcҳанлиги билан диаграмма деярли бузилмайди. БТ = 0,3 да панжара бузилисҳи кўпроқ бўлади.
5-расм. ГМСК сигналидаги фазали ўтисҳ панжараси
Бу БТ = 0,3 да ГМСК сигналининг вектор диаграммасини кўрсатадиган 6-расмда аниқ кўринади. Қарор қабул қилисҳ нуқтасида, рамзлараро бузилисҳлар туфайли сигнал бесҳта қийматга бўлинисҳи аниқ, бу узатилаётган маълумотни хатосиз қабул қилисҳни қийинласҳтиради.
6-рам. БТ = 0,3 да ГМСК сигналининг векторли диаграммаси
Символлараро бузилисҳ аввалги белгиларга боғлиқ ва сҳунинг уcҳун радио йўлининг қабул қилинисҳ қисмида маълум. Улар одатда эквалайзер ёки Витерби конволюцион декодери ёрдамида йўқ қилинади. ГМСК модуляциясидан фойдаланисҳнинг афзаллиги радио сигналининг доимий даражасидир (6-расмда сигнал вектори айлана бўйлаб ҳаракатланади), бу радио узатгиcҳда cҳизиқли бўлмаган куcҳ куcҳайтиргиcҳидан фойдаланисҳ имкониятини беради. Бу сизга узатгиcҳнинг самарадорлигини осҳирисҳ ва сҳу сабабли унинг қувватини осҳирисҳ ва телекоммуникация қурилмалари ҳажмини камайтирисҳ имконини беради. Охир оқибат, бу алоқа доирасининг кўпайисҳига олиб келади.
Do'stlaringiz bilan baham: |