Laboratoriya ishlari



Download 8,57 Mb.
bet8/19
Sana29.08.2021
Hajmi8,57 Mb.
#158871
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   19
Bog'liq
Elektronika va signallarni qayta ishlash laboratoriya ishlari(1)

Tajriba qurilmasi





  • Kollektor-emitter KE-tavsifnomalari. Endi ta’minlash manbai musbat qutbini kollektorga 100 Om li qarshilik bilan ulang, va manfiyq qutbini tranzistor emitteriga ulang.

  • Yuqorida o‘tkazilgan tajribani takrorlang hamda olingan natijalarni 3-jadvalga kiriting.

  • Barcha o‘tkazilgan tajribalarni BD 138 p-n-p tranzistor bilan ham bajaring. Olingan natijalarni 4, 5 va 6 jaadvallarga kiriting.



O‘lchash namunalari
Tranzistor NPN, BD 137

1-jadval: baza-emitter o‘tish.



Baza

B


Emitter

E


Tok

U BE

IB

V

mA

+

-

bor

0,7

5

-

+

yo‘q

2

0

2-jadval: baza-kollektor o‘tish.




Baza

B


Kollektor

C


Tok

U BK

IB

V

mA

+

-

bor

0,7

5

-

+

yo‘q

2

0

3-jadval. Kollektor-emitter o‘tish.




Kollektor

C


Emitter

E


Tok

UKE

IK

V

mA

+

-

yo‘q

2

0

-

+

yo‘q

2

0


Natijalar tahlili

Tranzistorning baza-kollektor va baza-emitter o‘tishlari diodlar kabi ishlaydi va ular ishlashi o‘xshashdir. Bu holat 2-rasmda n-p-n va p-n-p tranzistorlar uchun ko‘rsatilgan.

n-p-n-tranzistor:







Bipolyar tranzistorning xarakteristikasini olish
Tajriba qurilmalari:


Kirish xarakteristikasi IB=f(UBE)

Boshqarish xarakteristikasi IC=f(IB)

Chiqish xarakteristikasi IC=f(UCE)
Nazariy qism

Tranzistorlar elektron sxemalarning eng muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. Bipolyar tranzistorlarning elektrodlari emitter (E), baza (B) va kollektor (K) deb ataladi. Elektronlar va kovaklar bipolyar tranzistorda tok tashishda qatnashadi. Bipolyar tranzistor ketma-ket almashib keluvchi 3 ta n va p qatlamlardan tuzilgan bo’lib mos holda npn va pnp tranzistor deb nomlanadi. O’rtadagi qatlam baza deb ataladi. Baza emmitterdan chiqqan zaryad tashuvchilarni kollektorga o’tishini boshqaradi. Shuning uchun baza qatlami juda yupqa bo’ladi.

Tajribada NPN-tranzistor uning asosiy xarakteristikalari yordamida o’rganiladi.

Bu tajribada quyidagilar o’rganiladi:



  • kirish xarakteristikasi ya’ni baza toki IB ni baza-emitter kuchlanishi UBE funksiyasi sifatida

o’tish xarakteristikasi ya’ni kollektor-emitter kuchlanishi UCE o’zgarmas bo’lganda, kollektor toki IC ni baza toki IB funksiyasi sifatida

  • chiqish xarakteristikasi

ya’ni kollektor tokini IC ni kollektor-emitter kuchlanishi UCE funksiyasi sifatida.
TAJRIBANI O’TKAZISH

  • Rasmda ko’rsatilgan sxemani yig’ing. Multimetrning o’lchash chegarasi va qutbiga e’tibor qarating. 1 kΩ qarshilik har bir zanjirda ishlatilishi lozim.

  • Quvvat manbai kuchlanishini 5 V ga qo’ying.

Kirish xarakteristikasi. IB va UBElarni o’lchash.



  • 1 kΩ potensiometrni shunday o’rnatingki, bunda baza-emitter kuchlanishi UBE=0 Vbo’lishi kerak.

  • Potensiometerni ehtiyotkorlik bilan burib kattaliklar  IB va UBElarni o’lchab 1-jadvalni to‘ldiring.

O‘tish xarakteristikasi: ICva IB, UCE paramterlarni o‘lchash



  • ICtokni o‘lchash uchun qo‘shimcha multimeterni ulang

  • UCEkuchlanishini (UBEkuchlanishi bilan birgalikda) belgilab uni 2-jadvalning sarlavhasiga yozib qo‘ying

  • 1 kΩ potensiometrni IB baza tokining minimal qiymatigacha sozlang

  • Potensiometrni diqqat bilan burib IBtokini asta sekin oshirib boring. IB va IC kattaliklarni 2-jadvalga kiriting.

Chiqish xarakteristikasi: ICva UBE, IBparamterlarni o‘lchash.



  • 1 kΩ potensiometrni 47 kΩ rezistor bilan almashtiring hamda  kollektorga 220 Ω potensiometrni ulang.

  • IBtokni belgilab olib uni 3 - jadvalning sarlavhasiga yozib qo‘ying.

  • 220 Ω potensiometrni UCE kollektor-emitter kuchlanishining minimal qiymatigacha sozlang.

  • Potensiometrni ehtiyotkorlik bilan burash orqali UCE kuchlanishi oshiring. UCE va IC kattaliklarni o‘lchab ularni 3-jadvalga kiriting.




Download 8,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish