Laboratoriya ishi №9 Yuzalarni gorizontalli tarhini tuzish. Yer ishlari kartogrammasini tuzish. Yer ishlari hajmlarini hisoblash. Ishdan maqsad

Yer ishlari balansini hisoblash

Yer ishlari balansi quyidagi formula bilan hisoblandi:

_,

bu yerda h- kvadrat uchlaridagi ish belgilarining o‘rta arifmetik qiymat;

S - kvadrat yuzasining qiymati;
Yuqoridagi formula bo‘yicha yer ishlari balansi har bir kvadrat uchun alohida hisoblanadi va maxsus jadvalga yoziladi (6- jadval).


_{Yer ishlari hajmini hisoblash}

Yer ishlari hajmi quyidagi formulalar bilan hisoblanadi:

.

23. 
    rasm. Yer ishlari kartogrammasi.
    

_{6- Jadval}
Yer ishlarini balansini hisoblash jadvali

Kvadrat №	Σh	S/4	Balans
			“+” qazilma	“–“ ko‘tarma
1
2
3
....
23
24

∑ ∑

Bu formulalarda:

+Σh – kvadrat uchlaridagi musbat qiymatli ish belgilarining yig‘indisi;
–Σh– kvadrat uchlaridagi manfiy qiymatli ish belgilarining yig‘indisi;
Σh – kvadrat uchlaridagi ish belgilarining yig‘indisi;
S – kvadrat yuzasining qiymati.
Yuqoridagi formulalar bo‘yicha har bir kvadrat uchun alohida hisoblanadi va maxsus jadvalga yoziladi (7- jadval).
Yer ishlari kartogrammasidagi tuproq olish va solish hajimlari yig‘indisi kvadratlar to‘rining ustunlari bo‘yicha, hamda butun maydon uchun hisoblanadi. Tuproq olish va solish hajmlari orasidagi farq jami yer ishlari hajmining 2-5% dan oshmasligi kerak.
_{7- jadval}
Yer ishlari hajmini hisoblash jadvali

Kvadrat №	(+Σh)^2	(+Σh)^2	Σh	S/4	Balans
					“+” qazilma	“–“ ko‘tarma
1
2
3
......
23
24

∑ ∑


Nazorat savollari
1.Relef va uning turlari.
2.Gorizontal deb nimaga aytiladi?
3.Paletka qanday tuziladi?
4.Gorizontallar interpolyatsiyasi deb nimaga aytiladi?
5.Relef shakllarini gorizontallar bilan ifodalash.

1. 
   Loyihaviy belgi qaysi formula bilan hisoblanadi?
   
2. 
   Yer ishlari kartogrammasi qanday tuziladi?
   
3. 
   Nol ishlari chizig‘i qanday o‘tkaziladi?
   
4. 
   Yer ishlari balansi qanday hisoblanadi?
   
5. 
   Yer ishlari hajmi qanday hisoblanadi?