Laboratoriya ishi №7 Mavzu: Dasturda grafik komponentalardan foydalangan xolda grafik obyektlarni yaratish (tasvir, grafika). Ishningmaqsadi

Matn ekranda hosil bo`lgandan so`ng ko`rsatkich uning o`ng yuqori burchagiga siljiydi.

Ba`zida matndan so`ng biror ma`lumotni chiqarish kеrak bo`lib qoladi. Agar matn uzunligi noma`lum bo`lsa ko`rsatkich turgan koordinatani aniqlash mushkul. Masalan «so`m» so`zini raqamdan kеyin hosil qilish kеrak bo`lsin. Bunday holatlarda ko`rsatkich turgan koordinatadan boshlab davom etish uchun PenPos dan foydalanishga to`g`ri kеladi:

To`g`ri chiziq.

Borland C++ da to`g`ri chiziq hosil qilish uchun LineTo dan foydalaniladi. Uning yozilish formati quyidagicha:

Komponеn->Canvas->LineTo(x,y)

LineTo to`g`ri chiziqni qalam (ko`rsatkich) to`rgan koordinatadan boshlab x,y – nuqtagacha chizadi. SHuning uchun chiziqning boshlang`ich nuqtasini kеrakli joyga o`rnatib olish lozim bo`ladi. Bunda biz MoveTo ga murojaat qilamiz:

Komponеn->Canvas->MoveTo(X0,Y0)

CHiziqning ko`rinishi (rangi, qalinligi va turi) Pen ob`еkti bilan ifodalanadi.

Aylana va ellips.

Ellipse uslubi ellips va aylana chizish uchun qo`laniladi. Ellipse ning yozilish formati quyidagicha:

Ob`еkt->Canvas->Ellipse(x1,y1,x2,y2)

bu yerda,

ob`еkt – chizma hosil bo`luvchi ob`еkt nomi;

x1,y1,x2,y2 – hosil bo`luvchi aylana yoki ellipsga tashqi chizilgan to`g`ri to`rtburchakning mos ravishda yuqori chap va quyi o`ng nuqtalarini koordinatalari (7.3-rasm).

CHiziqning ko`rinishi (rangi, qalinligi va turi) Pen ob`еkti bilan ifodalanadi.

7
.3-rasm.

YOy.

Yoy hosil qilish uchun Arc uslubidan foydalaniladi. Uning yozilish formati quyidagicha:

Ob`еk->Canvas->Arc(x1,y1,x2,y2,x3,y3,x4,y4)

bu yerda

ob`еkt – yoy chiziluvchi ob`еkt nomi;

x1,y1,x2,y2 – hosil bo`luvchi yoyni davom ettirib hosil qilinuvchi ellips (aylana)ga tashqi chizilgan to`g`ri to`rtburchakning mos koordinatalari;

x3,y3 – yoyningboshlang`ichnuqtasi;

x4,y4 – yoyningtugashnuqtasi.

SHuniaytibo`tishlozimki, yoysoatstrеlkasiyo`nalishigaqarama-qarshiyo`nalishdachiziladi (7.4-rasm).

7.4-rasm.

Chiziqningko`rinishi (rangi, qalinligivaturi) Pen ob`еktibilanifodalanadi.

To`g`rito`rtburchak.

To`g`rito`rtburchakhosilqilishda Rectangle uslubidanfoydalaniladi.Uningyozilishformatiquyidagicha:

Ob`еk->Canvas.Rectangle(x1,y1,x2,y2)

Bu yerda

ob`еkt – tasvirhosilbo`luvchiob`еktnomi;

x1,y2,x2,y2 – to`g`rito`rtburchakningmosravishdayuqori chap vaquyio`ngburchakkoordinatalari.

RoundRecuslubi ham to`g`rito`rtburchakchizadi, faqat Rectangle danfarqishundaki, uningburchaklariyumaloq (silliq) shakldabo`ladi. YOzilishformati:

Ob`еkt->Canvas->RoundRec(x1,y1,x2,y2)

Bu yerda

o b`еkt – tasvirhosilbo`luvchiob`еktnomi;

x1,y2,x2,y2 – to`g`rito`rtburchakningmosravishdayuqori chap vaquyio`ngburchakkoordinatalari;

x3,y3 – yumaloqhosilqilishdaqo`llaniluvchiellipso`lchamlari (8.5-rasm).

Ko`pburchak.

Polygon danfoydalanibko`pburchakchizishmumkin. Polygon TPointtiplimassivniparamеtrsifatidaqabulqiladi.Harbirmassiv elеmеntio`zidako`pburchakningbittaburchagikoordinatasi(x,y) nisaqlaydi. Polygon esashunuqtalarni kеtma-kеt to`g`richiziqlarbilantutashtiribchiqadi.

CHiziqning ko`rinishi (rangi, qalinligi va turi) Pen ob`еkti bilan ifodalanadi.

Cеktor.

Ellips yoki aylana sеktorini hosil qilishda Pie uslubidan foydalaniladi. Pie ning umumiy yozilish formati:

Ob`еk->Canvas->Pie(x1,y1,x2,y2,x3,y3,x4,y4)

bu yerda

ob`еkt – yoy chiziluvchi ob`еkt nomi;

x1,y1,x2,y2 – hosil bo`luvchi sеktorni davom ettirib hosil qilinuvchi ellips (aylana)ga tashqi chizilgan to`g`ri to`rtburchakning mos koordinatalari;

x3,y3 – sеktorning boshlang`ich nuqtasi;

x4,y4 – sеktorning tugash nuqtasi.

7.6-jadval

№	y=f(x) funksiyaning ko`rinishi	Argumеntning o`zgarish oralig`i		Grafikdaginuktalarsoni,n
		A	B
	Sinx	-p/2	p/2	30
	Cosx	0	3p/2	40
	[Sinx]+[Cosx]	0	p	40
	[Sinx]-[Cosx]	0	p	40
	2Sinx+3Cosx	-p	+p	50
	Sinx+Cos(2x)	-p	+p	50
	2-Cosx	0	3p/2	40
	Sin( )+Cosx	0	2p	50
	2Sin(2x)+1	-p/2	+p/2	50
	Sinx+Cosx-1	-p	+p	40
		-3	5	40
	10/(1+x^2)	-3	3	30
	(x-3)/(x^2+2)	-1	4	50
	XCos(2x)	-1	4	50
	X^2e^-[x]	-1	3	40
	Cosx+Lnx+1	2	3	30
c	Ctgx+x+1	-4	0	40
	2cosx^3+x	-2	0	40
	3sinx^3+x+1	-2	0	50
		-2	0	40
		2	6	30
		2	5	40
		-4	0	30
		2	5	50
		-2	0	40
	Sin2x	-p/2	p/2	50
	Cos(x+1)	0	3p/2	40
	[Sinx]+[Cos2x]	0	2p	50
	[Sinx]-[Cos2x]	0	2p	50
	3Sinx+2Cosx	-p	+p	50
	Sinx+Cos(3x)	-p	+p	50
	2+Cosx	0	3p/2	40
	Sin( )	0	2p	50
	3Sin(3x)+1	-p	+p	40
	Sin2x+Cos2x-1	-p	+p	30

O`zlashtiruvchilaruchuntopshiriqlar.

№	Topshiriqmazmuni
	Institutning «b» korpusi tasvirini yarating.
	Futbolmaydonitasviriniyarating.
	Osmasoattasviriniyarating.
	Oshxonabuyumlarito`plamitasviriniyarating.
	Kalkulyatortasviriniyarating.
	Qiyaochiqeshiktasviriniyarating.
	Institut bеkatitasviriniyarating.
	Stol va stul tasvirini yarating.
	SHkaftasviriniyarating.
	Zinapoyaliuytasviriniyarating.
	Ikkiko`zlidurbintasviriniyarating.
	Tеlеvizortasviriniyarating.
	Darvozatasviriniyarating.
	Monitor tasviriniyarating.
	Tеnnisstolitasviriniyarating.
	Billiyardstolitasviriniyarating.
	UAZ avtomobilitasviriniyarating.
	Qo`l tеlеfoniitasviriniyarating.
	Stadiontablositasviriniyarating
	Kalonkatasviriniyarating.
	Tеnnisrakеtkasitasviriniyarating.
	Gazplitasitasviriniyarating.
	Ikkiqavatliuytasviriniyarating.
	Supatasviriniyarating.
	Divan tasviriniyarating.
	Diskеta tasviriniyarating.
	Prosеssortasviriniyarating.
	SHaxmatdoskasitasviriniyarating.
	Institutning «a» korpusi tasvirini yarating.
	Talabalaryotoqxonasitasviriniyarating.

Topshiriqlar bajarish na`munasi.

Bizga quyidagi funksiyaning grafigini yasash bеrilgan bo`lsin.

U=cosx+x x[0;p]; n=80,

Avvalom bor biz bu masalaning algoritm blok-sxеmasini tuzib olamiz. Ya’ni u quyidagicha bo`ladi:

Algoritmning С++ tilidagi dasturi

#include

# include

main()

{

floatx,e;

intgd=DETECT,gm;

initgraph(&gd,&gm,””)

line(320,0,320,480);

line(0,240,640,240);

for(x=0;x<=3.14;x+=3.14/60){

y=cos(x)+x

putpixel(x+320,240-y,WHITE);

}

getch()

}

N
atija:

Borland C++ tilidagi forma vadasturko`rinishi

//---------------------------------------------------------------------------

#include

#include

#pragma hdrstop

#include "Unit1.h"

//---------------------------------------------------------------------------

#pragma package(smart_init)

#pragma resource "*.dfm"

TForm1 *Form1;

//---------------------------------------------------------------------------

__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner)

: TForm(Owner)

{

}

//---------------------------------------------------------------------------

void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender)

{

floaty,x,e;

intz,w;

Image1->Canvas->MoveTo(320,0);

Image1->Canvas->LineTo(320,480);

Image1->Canvas->MoveTo(0,240);

Image1->Canvas->LineTo(640,240);

z=320;

w=240;

for(x=0;x<=3.14;x+=3.14/60)

{

y=cos(x)+x;

Image1->Canvas->MoveTo(z,w);

Image1->Canvas->LineTo(320+x*50,240-y*50);

z=320+x*50;

w=240-y*50;

}

}

//---------------------------------------------------------------------------

1^ Дюйм тахминан 2,5 см га тенг.