Лаборатория иши №5

Ng = 1,614;
Np = l,57
Sof angidrit oq rangli bo`lib, o'z aralashmalariga qarab gips singari xilma-xil tusga kiradi. Angidrid ikki molekula suvli gipsga nisbatan ancha zich va mustahkam jinsdir. Uning zichligi 2900-3100 kg/m³.
Tajriba utkazish uchun kerakli buyumlar, jihozlar va reaktivlar.

1. 
   Quritish shkafi.
   
2. 
   Chinni xovoncha.
   
3. 
   №008 elak.
   
4. 
   Qozoncha yoki tovacha.
   
5. 
   Qumli laboratoriya xammomi.
   
6. 
   Elektr plitkasi yoki gaz gorelkasi.
   
7. 
   Metall gilzali termometr.
   

Ishni bajarish tartibi.

Laboratoriya sharoitida mineral o`g`itlar chiqindisi bo`lgan fosfogipsdan bog`lovchi mahsulot – qurilish gipsi olish uchun oldindan quritish shkafida biroz quritib olingan fosfogipsni laboratoriya tegirmonida yoki chinni xovonchada GOST 125-70 talablariga mos keladigan darajagacha maydalanadi. Sungra № 008 elakdan 15% qoldiq qolguncha o`tkaziladi. So`ngra quritish shkafiga joylashtirilib 50-95⁰S haroratda 2-3 soat davomida muntazam aralashtirilib turgan holda quritiladi. Quritish vazni doimiy holga kelguncha davom ettiriladi. Quritish natijasida fosfogips gigroskopik namlikdan quritiladi va bog`langan suv miqdorini aniqlaymiz. Nazariy jixatdan, bog`langan suv 20,93% ni tashkil qiladi, bu esa o`z navbatida ikki molekula suvga to`g`ri keladi. Amalda turli aralashmalar mavjud bo`lganligi sababli bog`langan bog`langan suv miqdori nisbatan kam bo`ladi.
Yaxshilab maydalangan va quritilgan fosfogips gaz yoki elektr plitkasi yordamida qizdiriladigan qozoncha (tovacha)ga, solib qumli laboratoriya hammomiga joylashtiriladi va asta sekin qizdirib pishiriladi.
Pishirish davomida fosfogips kukuni xarorati termometr yordamida o`lchab turiladi. Termometr metall gilzaga o`rnatilib, uning yordamida fosfogips tez-tez aralashtirib turiladi.
Shunday qilib gilzadagi termometr bir vaqtda aralashtiruvchi va haroratni o`lchovchi vazifasini bajaradi.
Pishirish davrida harorat 150-160⁰S dan oshib ketmasligiga e`tibor berish kerak. Buning uchun gorelka alangasini o`zgartirib turiladi yoki elektr plitkasi vaqti – vaqti bilan o`chirib – yoqilib turiladi (harorat avtotransformator yordamida elektr plitkaga tegishli kuchlanish berish bilan boshqarib turilsa ham bo`ladi ). Pishirish 2 soat davom etadi. So`ngra bog`langan (gidrat) suvni aniqlanadi. Nazariy jihatdan bog`langan suv 6,21% bo`lishi kerak.
Olingan natijalar jadvalda qayd qilinadi.

Pishirish vaqtining davomiyligi	30 min	60 min	90 min	120 min
Mahsulotning og`irligi

Adabiyotlar.

1. 
   YU. M. Butt, V.V. Timashev i drugie «Praktikum po ximicheskoy texnologii vyajuщix materialov».
   
2. 
   T.A Otakuziev , E.T Otakuziev «Bog’lovchi moddalar». Toshkent-2002 y.
   

LABORATORIYA ISHI №6