Laboratoriya ishi №5

Taʼrif 1. Agar tanlanma hajmi n katta, tanlamada qatnashgan x_min va x_max lar oʻrtasidagi farq ham katta boʻlsa, u holda variantalar oraliqlaridan va bu oraliqqa kiruvchi variantalar chastotatalari yigʻindisidan iborat boʻlgan jadvalga oraliqli variatsion qator deyiladi.
Misol. Aytaylik potokda 50 ta talaba oldingi semestrda matematika fanidan birinchi marta yakuniy nazorat topshirgandan keyingi toʻplagan jami ballari haqidagi maʼlumot yigʻildi deylik. Natijada 100 ballik tizimda 30 balldan 100 ballgacha boʻlgan aralash–quralash 50 ta songa ega boʻlamiz. Aytaylik kabi maʼlumotlarga ega boʻldik deylik. Tanlanma hajmi n=50 katta, lar oʻrtasidagi farq ham katta boʻlib, ularni tahlil qilish uchun ranjirlangan yoki diskret variatsion qator tuzish mantiqsiz ishga aylanadi. Masalan dekanatda bunday maʼlumot tahlil qilinishi uchun yuqorida olib borilgan surushtiruv natijalari mos ravishda 2, 3, 4, 5 baholi oraliqlarga boʻlinadi:

	[30;60)	[60;70)	[70;90)	[90;100)
	12	14	18	6

Oraliqli variatsion qatorlar tuzilganda masalani mohiyatidan kelib chiqib oraliqlarning uzunliklari bir xil yoki turli xil qilib olish mumkin. Biz koʻrgan holatda oraliq uzunliklari: 10, 20, 30 ga teng boʻlgan turlicha uzunlikka ega boʻlgan oraliqlardan iborat oraliqli variatsion qator tuzilgan.

QUYIDAGICHA ISHLAR AMALGA OSHIRILSIN
Har bir talaba guruh jurnalidagi tartib raqamiga mos variant maʼlumotlarini Я.К. Кольде “Практикум по теории вероятностей и математической статистике” nomli kitobdan (105-148 betlar) olib, quyidagicha ishlarni amalga oshirishi lozim.
Hisoblashlar ikki xil usulda amalga oshirilsin:

3. 
   Formulalar yordamida talabaning oʻzi mustaqil ravishda.
   
4. 
   Excel dasturlar paketi yordamida.