Laboratoriya ishi №5 Bo‘ylama va ko‘ndalang kesim tuzish Ishdan maqsad

Bo‘ylama kesimni loyihalash

Yerning mavdjud bo‘lgan kesimini poezdlarni yurishiga imkon tug‘dirish uchun tekislash zarur, chunki keskin baland-pastliklardan u yurolmaydi.

Loyihaviy chiziq o‘tkazishda qator qoidalarga rioya qilish kerak (asosiy nishablik qiymati, egri chiziq radiusi va yoy uzunligining eng kichik yo‘l qo‘yarli qiymatlari, tuproq olish va solish hajmlarining tengligi va h.k.).
Berilgan hisob-chizma ishida shu qoidalarning ayrimlariga asoslangan holda loyihaviy chiziq o‘tkaziladi, xususan: tuproq ishlari hajmining tengligi, rahbar tomonidan belgilangan loyihaviy nishablikning chegarasidan chiqmasligi, bir hil nishablikdagi loyihaviy chiziq qismi 250m dan kam bo‘lmasligi.
Loyihaviy chiziq siniq chiziq shaklida yer kesimi o‘rtasidan shunday o‘tkaziladiki, ko‘z bilan chamalab qaraganda butun trassa bo‘ylab “tuproq olish” va “tuproq solish” lar hajmi teng bo‘lsin.
Loyihaviy chiziqni sinish nuqtalari iloji boricha piketlarga to‘g‘ri kelishi kerak. Qarama-qarshi ishorali loyihaviy chiziqning qismlari tutashgan joylarida gorizontal qilib o‘tqazish kerak.
Loyihaviy chiziqning bir xil nishablikli uchastkasi “Loyihaviy nishabliklar” qatorida vertikal chiziq bilan chegaralanadi va shu qismida tegishli diagonal yoki gorizontal chiziqlar bilan ifodalanadi. Agar nishablik manfiy bo‘lsa, diagonal chapdagi yuqori burchakdan o‘ngdagi pastki burchak tomon o‘tkaziladi, agar musbat bo‘lsa, aksincha, diagonal pastdan yuqoriga bo‘ladi.
Loyihaviy chiziqning gorizontal qismida, nishabliklar qatoridagi tegishli uchastkasida gorizontal chiziq o‘tkaziladi.
Loyihaviy nishablik quyidagi formula bo‘yicha hisoblab topiladi:


i_l =

bu yerda H_ox va H_b - balandliklar shkalasi bo‘yicha grafik yo‘l bilan aniqlanadigan loyihaviy chiziqning shu qismini boshi va oxirini loyihaviy balandlik belgilari;
d - loyhaviy chiziqning shu qismini uzunligi, masofalar qatori bo‘yicha 10m gacha yahlitlab olinadi.
Diagonallarning va gorizontal chiziqning tepasiga nishabliklarni qiymati ‰ (promillya) o‘lchamida, masalan, i = 0,012 bo‘lsa, 12‰ yoki 12 deb yoziladi, pastiga esa d masofalar (rasm 1 da d = 700m, 400m, 900m) yoziladi;
“Loyihaviy belgilar” qatorida boshlang‘ich PKO ning loyihaviy belgisi rahbar tomonidan berilishi eki balandliklar shkalasidan grafik usulda olinishi mumkin. Trassadagi qolgan nuqtalarning loyihaviy belgilari qo‘yidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:



bu yerda - hisoblanayotgandan oldingi nuqtaning loyihaviy belgisi;
- hisoblanayotgan nuqta joylashgan loyihaviy chiziq qismining nishabligi;
d loyhaviy belgilari ma’lum va aniqlanadigan nuqtalar orasidagi masofa (“Masofalar” qatoridan olinadi).
Oraliq (+) nuqtalarni loyihaviy balandliklarini hisoblashda ulardan oldin joylashgan piketdan shu nuqtagacha bo‘lgan masofa formuladagi d - ning o‘rniga qo‘yiladi.
Hisoblangan loyihaviy belgilar 0,01m gacha yaxlitlanib, bo‘ylama kesim to‘ridagi “Loyihaviy belgilar” qatoriga yoziladi.