Laboratoriya ishi №10

LABORATORIYA ISHI № 10

QUTBLANISH XODISASINI O’RGANISH VA MALYUS QONUNINI TEKSHIRISH

KERAKLI ASBOBLAR
Yorug’lik manbai, 2 ta ‘olyaroid, mikroam’ermetr, fotoelement.


NAZARIY QISM
QURILMANING TAVSIFI
Qurilmaning sxemasi 17- va 18-rasmlarda keltirilgan. Optik taglikka S - yorug’lik manbai, p - polyarizator, A - analizator, F - fotoelement o’rnatilgan. polyarizatorlar gorizontal (yorug’lik nuri yo’nalishiga perpendikulyar) o’q atrofida L limba yordamida aylana oladi. S - yorug’lik manbai tok manbasi (LATR)ga ulangan. polyarizator va analizatordan o’tgan yorug’likning I intensivligi, mikroam’ermetr (mkA) ko’rsatadigan I_f fototokning kattaligiga qarab aniqlanadi.Bu tokni qiymatini aniqlashda LABORATORIYA xonasi yorug’ligi hisobiga hosil bo’ladigan I_t tokni ham e’tiborga olish kerak. Bu tokni qiymati I_t mikroam’ermetr ko’rsatadigan I_f tok qiymatlaridan chiqarib tashlanadi.


4. ISHNI BAJARISH TARTIBI
1. Analizator (A) fotoelement (F)ga ji’s qilib o’rnatiladi.
2 . Fotoelement tokini o’lchaydigan mikroam’ermetr (A)ning strelkasi nolga keltiriladi.
3. Yorug’lik manbasi (S) ulanadi.
4. Analizatorning strelkasi shkalaning nol ko’rsatkichiga qo’yiladi.
5. Analizatorning (A)ni aylantirish orqali mikroampermetrning strelkasi maksimal holatga keltiriladi (I_o).
Analizator strelkasini 10⁰ interval bilan aylantirilib, 0⁰  90⁰ oraliqda mikroam’ermetr ko’rsatishlari (I_A) yozib olinadi (tajriba 3-4 marta takrolanadi).
A gar analizator soat strelkasining yo’nalishida aylantirilsa, mikroampermetr (I_A) ko’rsatishlarini musbat ishora bilan, soat strelkasining yo’nalishiga teskari yo’nalishda
aylantirilsa, mikroam’ermetr (I_A) ko’rsatishlarini manfiy ishora bilan olinadi.
O’lchov natijalari jadvalga yoziladi.
Malyus qonuni formulasi asosida grafik chiziladi.


JADVAL

