Laboratoriya ishi №1 Vakuumli diodning volt-amper xarakteristikasini o’rganish

O’lchash misollari
1 - Jadval. Qizdirish kuchlanishining uch har xil qiymati U₁, U₂ va U₃ lar uchun anod toki I_A ning anod kuchlanishi U_A dan bog’liqligi.

№	UA/V IA/mA	U1= 5.0 V IA/mA	U2=5.5 V IA/mA	U3=6.0 V IA/A
	6	0,03	0,06	0,06
	10	0,045	0,115	0,15
	16	0,0515	0,21	0,29
	20	0,0052	0,22	0,40
	26	0,053	0,28	0,55
	30	0,053	0,28	0,65
	36	0,054	0,28	0,76
	40	0,055	0,29	0,83
	46	0,055	0,29	0,94
	50	0,0555	0,29	0,97
	56	0,056	0,29	1,12
	60	0,0556	0,29	1,15
	70	0,056	0,29	1,15
	80	0,057	0,29	1,15
	90	0,058	0,06	1,15
	100	0,058	0,115	1,15
	110	0,058	0,21	1,5

Hisoblashlar va natijalar

1. 
   4-rasmda Qizdirish kuchlanishining uch har xil qiymati U₁, U₂ va U₃ lar uchun anod toki I_A ning anod kuchlanishi U_A dan bog’liqligi keltirilgan. Hajmiy zaryadlarning chegaralash sohasi va to’yinish sohasi C aniq ajralib turibdi. Qizdirish kuchlanishining kattaroq bo’lishi to’yinish tokining kattaroq bo’lishiga olib keladi. Bu esa to’yinish tokining katoddan ajralib chiqayotgan elektronlar soniga tog’ri proportsional bo’lish faktini tasdiqlaydi.
   
2. 
   Lengmyur-Chayld tenglamasini tekshirib ko’rish uchun anod tokining anod kuchlanishi U_A dan bog’liqligi 5-rasmda chizilgan. (1) tenglamaga asosan chiziqli
   

b o’lishi kutilayotgan bog’lanish grafikdan aniq ko’rinadi va bu qonunning to’g’riligini tasdiqlaydi.


Nazorat uchun savollar

1. 
   Katod va anodnima?
   
2. 
   Aylanma potensiometrdeganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Hajmiy zaryad deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   Qizdirish kuchlanishining uch har xil qiymati U₁ , U₂ va U₃ lar uchun anod toki I_A ning anod kuchlanishi U_A dan bog’liqligini tushuntiring
   

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   M.Ismoilov, P.Xabibullaev, M.Xaliulin, Fizika kursi, O‘quv qo‘llanma Toshkent, “O‘zbekiston”, 2000.
   
2. 
   J.Kamolov, I.Ismoilov, U.Begimqulov, S.Avazboyev. Elektr va magnetizm O‘quv qo‘llanma Toshkent: 2007
   
3. 
   B.F.Izbosarov, I.P.Kamolov. Elektromagnetizm.O‘quv qo‘llanma Toshkent: 2006.
   
4. 
   S.Orifjonov. Elektromagnitizm.O‘quv qo‘llanma Toshkent: Noshir. 2011
   
5. 
   M.S.Sedrik tahriri ostida Umumiy fizika kursidan masalalar to‘plami O‘quv qo‘llanma Toshkent: 1991
   
6. 
   J.A.Toshxonova, J.Kamolov, X.M.Maxmudova, T.Rizayev, B.Nurillayev Fizikadan praktikum. Elektr va magnetizm.O‘quv qo‘llanma Toshkent: 2006
   
7. 
   M.O’lmasova va boshqalar. Fizika (Elektr, optikia, atom va yadro fizikasi)Toshkent, “O’qituvchi”, 2000
   
8. 
   Benjamin Crowell-Electrocity and Magnetism (http://www.iar.unicamp. br/lab/luz/ld/ Diversos /benjamin_crowell/electricity and magnetism.pdf)