Laboratoriya ishi №1 Analitik kimyo laboratoriyasida ishlash texnika xavfsizlik koidalari

Reaksiyaning bajarilishi. Xrom tuzining 5 – 6 tomchi eritmasiga 1 – 2 tomchi ishkor eritmasidan ko‘shiladi.

Olingan cho‘kma ikki kismga bo‘linadi: bir kismiga yana 3 – 4 tomchi ishkor, boshkasiga kislota ko‘shiladi.

Ikkala xolda xam cho‘kmaning erishi kuzatiladi.

Natriy xromit NaCrO₂ natriy alyuminatdan farklanib eritma kizdirilganda xrom gidroksidiga gidrolizlanadi.

NaCrO₂ + 2H₂O = Cr(OH)₃↓ + NaOH

CrO₂^- + 2H₂O = Cr(OH)₃↓ + OH^-

3. Uch valentli xromning oksidlanib, olti valentliga aylanish reaksiyasi.
a). Cr³⁺ ionining vodorod peroksid ta’sirida ishkoriy muxitda CrO₂^- gacha oksidlanishi kuyidagi tenglama bo‘yicha boradi:

CrCl₃ + 3H₂O₂ + 10NaOH = 2Na₂CrO₄ + 6NaCl + 8H₂O

Cr³⁺ -3e^- =Cr⁶⁺ 2

[O₂]^2- +2e^- = 2O^2- 3

Olti valentli xrom borligini kuyidagicha tekshirish mumkin: olingan eritmaga ishkoriy muxitni neytrallash uchun ozrok sirka kislota ko‘shiladi va ustidan 3 – 4 tomchi bariy xlorid eritmasi tomiziladi.

CrO₄^2- ionlari bor bo‘lganda BaCrO₄ ning sarik cho‘kmasi xosil bo‘ladi:

CrO₄^2- + Ba²⁺ = BaCrO₄↓

Reaksiyaning bajarilishi. Uch valentli xrom tuzining 2 – 3 tomchi eritmasiga avval cho‘kkan cho‘kmaning erishi uchun 2 n ishkor eritmasidan 4 – 5 tomchi va 3 – 5 tomchi 3 % li vodorod peroksid eritmasidan kuyiladi. Aralashma SrO₄^2- ioniga xos bo‘lgan sarik rangga o‘tguncha kaynatiladi.

b). Cr³⁺ ionining ammoniy yoki kaliy persulfatning kislotali eritmasida Sr₂O₇^2- ioniga o‘tishi kuyidagicha boradi:

Cr₂(SO₄)₃ + 3(NH₄)S₂O₈ + 7H₂O= (NH₄)₂Cr₂O₇ + 2(NH₄)₂SO₄ + 7H₂SO₄

Reaksiyaning bajarilishi: Cr₂(SO₄)₃ tuzining 2 – 3 tomchi eritmasiga 5 – 6 tomchi ammoniy persulfat solinadi va ustiga 1 tomchi 2 n. li H₂SO₄ va 1 tomchi AgNO₃ (katalizator) ko‘shiladi. Probirka suvli xammomda kizdirilganda to‘k sarik rangga kiradi.