Лаборатория-8 Мавзу: Код жадваллари

Лаборатория-8
Мавзу: Код жадваллари
Назарий қисм 1. Умумий маълумотлар:
2. Кодлаш - …
3. Белгили кодлаш
4. Код жадваллари –
… Вариантлар
1. Морзе алифбоси
2. Бодо кодлаши
3. AСCИИ ва Уиcоде. https://github.com/search?l=C%2B%2B&q=ASCII&type=Code
5. Braylya shifrlari
6.Shtrix kod (UPC-A) https://www.youtube.com/watch?time_continue=282&v=csSo9 jzuLNQ https://www.youtube.com/watch?v=YcP1Bc7khC8
7. Data Matrix http://www.cyberforum.ru/cpp-beginners/thread954297.html
8. QR-kod https://habr.com/ru/post/182638/
9. MaxiCode https://github.com/search?l=C%2B%2B&q=MaxiCode&type=Code
10. Code 128 https://github.com/barnhill/Code128_CPP
Javoblar:
1.Кодлаш -ахборотни муқобил шаклда тақдим етиш. Aслида, код тизимлари (ёки оддийгина кодлар) кодлаштирилган маълумотларнинг елементлари код белгиларига мос келадиган ягона алмаштириш шифрларига ўхшайди. Фарқи шундаки, шифрлашда ўзгарувчан қисм (калит) мавжуд бўлиб, у бир хил шифрлаш алгоритмида маълум бир дастлабки хабар учун турли хил шифрларни чиқариши мумкин. Код тизимларида ўзгармайдиган қисм йўқ. Шунинг учун кодлашда бир хил манба хабари одатда ҳар доим бир хил кўринади. Кодлашнинг яна бир ўзига хос хусусияти-сўзлар, иборалар ёки рақамлар (рақамлар тўплами) учун код белгиларини (алмаштириш) қўллашдир. Кодланган маълумотларнинг елементларини код белгилари билан алмаштириш тегишли жадвал (шифрланган жадвал каби) асосида ёки кодлаш функцияси ёки алгоритми ёрдамида аниқланиши мумкин.
Кодланган маълумотларнинг елементлари сифатида ҳаракат қилиш мумкин: - табиий тилнинг ҳарфлари, сўзлари ва иборалари; – тиниш белгилари, арифметик ва мантиқий операциялар, таққослаш операторлари ва бошқалар каби турли белгилар.; - рақамлар; - аудиовизуал тасвирлар; - вазият ва ҳодисалар; - мерос ахборот; - ва бошқалар. Код белгилари бўлиши мумкин: - табиий тил ҳарфларининг ҳарфлари ва комбинацияси; - рақамлар; - график белгилар; - електромагнит импулслар; - ёруғлик ва овозли сигналлар; - кимёвий молекулаларнинг тўплами ва комбинацияси; - ва бошқалар. Оммавий ва махфий кодлаш тизимлари мавжуд. Биринчиси ахборот алмашинувини енгиллаштириш учун ишлатилади, иккинчиси – бегоналардан маълумотни яшириш учун.
4. Код жадвали рақамли (иккилик) кодлар ва уларнинг қийматлари тўпламидир. Кодлардан фойдаланиш ижтимоий ҳаётда кенг қўлланилди. Юқорида айтиб ўтилганидек, арифметик ва мантиқий операциялар белгилари ҳам код белгилари – Хусусан, қўшимча операция учун "+" белгиси (шунингдек, " - " белгиси) "коссистлар" немис математика мактабида (яъни алгебраистлар) пайдо бўлди. Улар 1489да нашр етилган Жоҳанн Видманнинг "арифметик" да ишлатилади, бундан олдин қўшимча п (плус) ёки лотин сўзлари ("и") ва м (минус) ҳарфи билан чиқарилади. Видманнинг ортиқча белгиси нафақат қўшимчани, балки "ва"иттифоқини ҳам алмаштиради. Aгар "чуқурроқ қазиш" бўлса, "а" ҳарфи мос келадиган товуш учун код белгисидир.
Вариантлар:

1. 
   Морсе коди - "нуқта" ва "чизиқ"кетма-кетлиги ёрдамида белгиларни кодлаш усули (алифбо ҳарфлари, рақамлар, тиниш белгилари ва бошқалар). Вақт бирлиги учун бир нуқта давомийлиги қабул қилинади. Чизиқнинг давомийлиги уч нуқтага тенг. Бир белги елементлари орасидаги пауза - битта нуқта (тахминан 1 / 25 сония), сўздаги белгилар орасида - 3 нуқта, сўзлар орасида-7 балл. Aмерикалик ихтирочи ва рассом Самуел Морсе номи билан аталган. Дастлаб, Морсе коди телеграф хабарларини юбориш учун ишлатилган. Шу билан бирга, нуқта ва чизиқлар симлар орқали ўтадиган електр сигналлари шаклида ўтказилди. Ҳозирги вақтда Морсе алифбоси, қоида тариқасида, бошқа ахборот алмашиш воситалари мавжуд бўлмаган жойларда (масалан, қамоқхоналарда) қўлланилади. Қизиғи шундаки, биринчи лампочка ихтирочиси Томас Aлва Едисон (1847-1931) билан боғлиқ. Морсе коди ёрдамида хотини Мери Стюелл билан ёмон ешитилган ва мулоқот қилган. Суҳбат давомида Едисон сўзларни қўл билан силкитиб, жумлани қилди ва у худди шу тарзда жавоб берди. Телеграф коди турмуш ўртоқлар учун одатий алоқа воситасига айланди. Театрга борганларида ҳам, Едисон Марямнинг қўлини тиззасига қўйди, шунда у актёрларнинг суҳбатларига "телеграф" бериши мумкин еди.
   
2. 
   Бодо коди рақамли 5-бит коди. Емил Бодо 1870 да телеграф учун ишлаб чиқилган. Код тўғридан-тўғри бешта тугмачадан ташкил топган клавиатура билан киритилган, тугмани босиб ёки нотўғри талқин қилиш беш битли кодда битта битнинг узатилиши ёки узатилишига мос келди. Ушбу коднинг бир неча навлари (стандартлари) мавжуд (CCИТТ-1, CCИТТ-2, МТК-2 ва бошқалар). Хусусан, МТК-2 халқаро стандарт CCИТТ-2 нинг модификацияси бўлиб, кирилл ҳарфлари қўшилади. Бодо коди билан боғлиқ иккита қизиқарли фактни таъкидлаш керак. 1. 1917 да ат&Т телеграф компанияси Гилберто Вернам ва Меижор Жозеф Морборне ходимлари Бодо коди асосида телеграф хабарларини автоматик равишда шифрлаш ғоясини таклиф қилишди. 2. МТК-2да қабул қилинган инглиз ва рус алифбоси ўртасидаги ёзишмалар Кои-7 ва Кои-8 компютер кодлашларини яратишда ишлатилган. AСCИИ ва Униcоде
   

5. Брайл шрифти-кўзга кўринмас одамлар томонидан ёзиш ва ўқиш учун мўлжалланган кабартмалı тактил шрифт. 1824да француз Лоуис Браилле (Лоуис Браилле) томонидан ишлаб чиқилган. Уч ёшли Луи, кўзнинг яллиғланиши натижасида, боланинг отасининг устахонасида шор пичоқ (тикув каби) билан яраланганидан бошланди. 15 ёшида у ўша пайтдаги ҳарбийлар томонидан зулматда ҳисоботларни ўқиш учун ишлатилган капитан Чарлз барбиер (Чарлз Барбиер) нинг "кеча шрифти" нинг соддалигидан илҳомланиб, ўзининг кабартмалı нуқта шрифтини яратди. Брайл шрифтидаги белгилар (асосан ҳарфлар ва рақамлар) тасвири учун ҳар бирида 6 та устунда жойлашган 3 нуқта ишлатиладиҲар бир белги ўзининг ноёб конвекс нуқталарига мос келади. Брайл шрифти 26 = 64 та белгидан иборат кодлаш тизими. Лекин шрифт назорат белгилар мавжудлиги (масалан, ҳарфлар ёки рақамлар ўтиш) кодланган белгилар сонини ошириш имконини беради. Брайл шрифти яқинда ногиронлар учун ортиб бораётган еътибор туфайли ижтимоий ҳаётда ва кундалик ҳаётда кенг қўлланила бошланди
6. Штрихкод-техник воситалар билан ўқиш учун қора ва оқ чизиқлар ёки бошқа геометрик шаклларнинг кетма-кетлиги бўлган сирт, етикетлаш ёки қадоқлаш маҳсулотларига қўлланиладиган график маълумот.
1948 йилда Бернард Силвер (Бернард Силвер), Филаделфия Дрехел университети технология институти аспиранти, маҳаллий озиқ-овқат тармоғи президенти автоматик равишда унинг назорати остида маҳсулот ҳақида маълумот ўқиш тизимини ишлаб чиқиш деканлардан бири сўради қандай ешитдим. Силвер бу ҳақда дўстларига - Норман Жозеф Wоодланд ва Жордин Жоҳансон (Иордания Жоҳансон) ҳақида гапириб берди. Учлик улар турли маркалаш тизимларини ўрганишга киришдилар. Уларнинг биринчи операцион тизими ултрабинафша сиёҳдан фойдаланган, аммо улар жуда қиммат ва бундан ташқари, вақт ўтиши билан пасайиб кетган. Тизим амалга оширилаётганига ишонч ҳосил қилган Wоодланд Филаделфияни тарк етиб, Флорида штатига отасининг квартирасига кўчиб ўтди. 20 октябр 1949, Wоодланд ва Силвер 7 октябр 1952 томонидан маъқулланган ихтирога мурожаат қилди, одатдаги чизиқлар ўрнига патент бизга Баркод тизимининг концентрацион доиралар шаклида тавсифини ўз ичига олган.
7. DataMatrix (матричные данные)- Bitta kodga joylashtirilgan maksimal belgilar soni 2048 bayt. GOST R Iso / IEC 16022-2008 " avtomatik identifikatsiya. Kodlash shtrixli. "Data Matrix" ning ramziy xususiyatlari.
8. QR-код (англ. quick response - быстрый отклик) Tasvirning burchaklaridagi kvadratlar tasvirning o'lchamini va yo'nalishini normallashtirishga, shuningdek, sensorning tasvir yuzasiga tegishli bo'lgan burchakka imkon beradi. Ballar nazorat summasini tekshirish bilan ikkilik raqamlarga o'tkaziladi. Bir QR kodi joylashtirilgan belgilar maksimal soni: - raqamlar-7089; - raqamlar va harflar ( lotin) - 4296; - ikkilik kod-2953 bayt; - hiyerogliflar-1817.
9. MaxiCode (максикод) Hajmi dyuymga teng (1 dyuym = 2.54 sm). Yuk tashish va yuk tashish tizimlari uchun ishlatiladi. Code128 bilan bir xil sonli belgilarni joylashtirishi mumkin. GOST R 51294.6-2000 " avtomatik identifikatsiya. Kodlash shtrixli. Maxicode (Maxicode) ning ramziy xususiyatlari.
10. Code 128 (Код 128) 107 ta belgidan iborat. Ulardan 103 ta ma'lumot belgisi, 3 ta boshlang'ich va 1 ta to'xtash belgisi. Barcha 128 ta ASCII belgilarni kodlash uchun bitta shtrix kodida ishlatilishi mumkin bo'lgan uchta belgi - a, B va C mavjud. EAN-128 kodi 128 alifbosi haqida ma'lumot beradi GOST 30743-2001 (Iso/IEC 15417-2000) "avtomatik identifikatsiya. Kodlash shtrixli. Kod 128 simvolining xususiyatlari (kod 128)".