Fonologik yoki fonematik transkripsiya so‘z, so‘z shakllari
va morfemalarni farqlay oluvchi har bir fonema uchun bir belgi
qo ‘yish prinsipiga asoslangan. Bunda fonemaning variantlari,
ya’ni tovushlaming talaffuzi hisobga olinmaydi. Fonologik tran
skripsiya belgilari vertikal chiziqdagi qavs ichida /p /, / t / , / k /
kabi beriladi.
Xalqaro Fonetik Assotsiatsiya taklif etgan transkripsiya sis
temasi lotin alfavitidagi harflarni qisman o ‘zgartirish asosida
tuzilgan. Ba’zi tillarda yozuv alfavitidagi harflarni qisman
o ‘zgartirishlar kiritish yordamida tuzilgan transkripsiya belgilari
ham q o ‘llanadi. Bunday transkripsiya sistemasi o ‘zbek, rus va
boshqa tillarda ham ishlatiladi. Yozuvdagi harflarni ba’zi tuza-
tishlar va o ‘zgartishlar asosida tuzilgan belgilar grafematik tran
skripsiya deb yuritiladi.
Xalqaro Fonetik Assotsiatsiya tom onidan taklif etilgan va
tuzatishlar kiritilgan transkripsiya hozir ham qoMlanib kelmoq-
da.
Xalqaro Fonetik Assotsiatsiya taklif etgan transkripsiya
Do'stlaringiz bilan baham: |