ҚЎл-оёқда ампутация ва экзартикуляциялар

Бажарилиш вақтига кўра

• Ампутация

• Эрта
• Бирламчи (1 сут ичида)
• Иккиламчи (7-8 кун ичида)

• Кеч
• Деформациялар
• Оғир инфекция, остеомиелит

• реампутация

Ампутация учун асбоблар

Ампутация қилиш учун қуйидагиларни аниқлаш лозим:

• Қўл-оёқнинг ҳаётийлигини
• Тирик ва некрозланган тўқима орасидаги аниқ чегарани
• Ампутация қилинмаса, беморнинг тирик қолиш-қолмаслигини

Ампутация сатҳини (суяк кесиладиган сатҳ) танлашда

• 2 хил йўналиш мавжуд:
• Ампутация сатҳини имкони борича дисталроқда, патологик ўчоқ ёки шикастга яқинлаштириш (индивидуал протезлаш мумкин)
• Олдиндан белгиланган “муқобил” зоналар сатҳида (стандарт ампутация схемалари)

Ампутация босқичлари

• 1-босқич – юмшоқ тўқималарни кесиш
• 2-босқич – суяк усти пардасига ишлов бериш ва суякни кесиш
• 3-босқич – “чўлтоқни пардозлаш”

Юмшоқ тўқималарни кесишга қараб

• ампутациялар

• Айлана усули

• Лаҳтакли усули

• Эллипс усули

• Бир лаҳзали
• Икки лаҳзали
• Уч лаҳзали

• Бир лаҳтакли

• Икки лаҳтакли:
• ТЕНГ ЛАҲТАКЛИ
• ТЕНГ БЎЛМАГАН
• ЛАҲТАКЛИ

Юмшоқ тўқималарни кесиш

Айлана ампутациялар

• Бир лаҳзали
• Икки лаҳзали
• Уч лаҳзали

Айлана ампутациялар

• Бир лаҳзали ёки гильотин
• ампутация (Цельс)
• Афзалликлари:
• Оддийлиги ва тез бажарилиши (аҳволи оғир беморларда)
• Тўқималарнинг очиқ қолиши аэрация (газли гангренада)
• Камчилиги:
• “нуқсонли чўлтоқ” (конуссимон)
• реампутация

Айлана ампутациялар

• Икки лаҳзали ампутация
• 1-лаҳза – тери, тери ости клетчаткаси юза ва хусусий фасциялар кесилади
• 2-лаҳза – қисқарган тери сатҳида барча мускуллар суяккача кесилади
• Суякни тери ва фасция билан бекитилади
• “Манжетка” кўринишидаги ампутация (билакнинг пастки 1/3 ида)