L. O. Daminov laboratoriya ishi №10 mavzu: quymаlаrni qoliplаrdа olish. Ishning maqsadi



Download 470,38 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/5
Sana30.12.2021
Hajmi470,38 Kb.
#194764
1   2   3   4   5
Bog'liq
1-Laboratoriya ishi

Umumiy ma’lumotAytaylik, metall shesternyaning bir necha quyma zagotovkasini olish 

zarur  deylik.  Bu  quymani  olish  texnologiyasini  hal  etishga  o‘tishdan  avval  chizmasidan  uning 

materiali, shakli, o‘lchamlari, geometrik aniqligi, sirt yuza tekisligi va seriyasi o‘rganiladi. Agar 

shu nuqtai nazardan uning chizmasi (1- rasm, a) da kuzatilsa, ko‘rinadiki u, oddiy shaklli po‘lat 

detal  bo‘lib,  o‘lchamlari  kichik,  geometrik  aniqligi  va  sirt  yuza  tekisligi  ham  u  qadar  yuqori 

bo‘lmay, seriyasi bir necha dona, xolos. 

Bunday quymalarni qum-gilli materiallardan ikkita opokada qo‘lda tayyorlangan qolipda 

olish  texnika  iqtisodiy  ko‘rsatkichlarga  ko‘ra  ma’qulroq  bo‘lgani  uchun  biz  ham  bu  variantni 

qabul  etaylik.  Ma’lumki,  quyma  qolipni  tayyorlashga  o‘tishdan  avval  detal  chizmasi  asosida 

quyma zagotovka chizmasini loyihalash lozim. 

 

 

 



1-rasm. Qolip tayyorlash uchun zarur moslamalar: detal chizmasi (a); quyma zagotovka chizmasi 

(b) model (d); sterjen yashigi (e); sterjen (e). 

 

Buning uchun uning nominal o‘lchamlarini, metallning qolipda hajmiy kirishuv qiymatini 



va  mexanik        ishlovlarga  qoldiriladigan  qo’yimlar  kattaligini  hisobga  olgan  holda  chizmasi 

chiziladi (1-rasm, b). 

Keyin quyma zagotovka chizmasi asosida model    sterjen yashigi (sterjen qolipi), suyuq 

metallni  qolipga    shlakdan  bir  muncha  tozalab,  bir  tekisda  qolipga  uzatuvchi  quyish  sistemasi 

tanlanib,  uning  ham  model  elementlari  shakli  va  o‘lchamlarini  aniqlab,  chizmasi  chiziladi. 

Modellar, sterjen yashiklar yog‘ochdan tayyorlanadi (1-rasm, d, e). 




 

Muallif: 

 

L.O.Daminov 



 

2-rasm.  Normal  quyish  sistemasi:  1-quyish  kosachasi;  2-stoyak;  3-shlak  tutkich;  4-

ta'minlagichlar; 5-vipor; 6-vipor stoyagi. 

                                                        

Shuni  qayd  etish  lozimki,  sifatli  quymalar  olishda  quyish  sistemasi  xilini  va  uning 

o‘lchamlarining  to‘g‘ri  tanlanishi  katta  ahamiyatga  ega.  2-rasmda  normal  quyish  sxemasi 

keltirilgan.  Quyish  sistemasi  elementlari  ko‘ndalang  kesim  o‘lchamlarini  aniqlashda  quyidagi 

nisbatlardan foydalanish mumkin: 

F

t

=F



sh

:F

s



=1,0: 1,2:1,5 

bu yerda: F

t

 — quyish sistemasi ta’minlovchi, kavayalarning kesim yuzalari, sm



2  

F

sh



 — shlak tutgich qismining ko‘ndalang kesim yuzi, sm

2

.  



F

s

 — stoyak qismining ko‘ndalang kesim yuzi, sm



2

.  


F

t

 = Q



/ v


γ 

· t,   sm

2



Qolipni  suyuq  metall  bilan  ta’minlovchi  qismining  ko‘ndalang  kesim  yuzini  esa 



tubandagi formula bo‘yicha aniqlasa bo‘ladi: 

 

 



 

bu  yerda:  Q



k

  —  quyma 

massasi, kg 

v

γ



 — qolipga metall quyishnnng solishtirma tezligi, kg/sma, s 

t — qolipning metallga to‘lish vaqti, s. 

v

γ

 va t qiymatlar quyma materialiga, massasiga, shakliga, haroratiga, quyish sistemasiga 



va boshqa ko‘rsatkichlarga ko‘ra ma’lumotnoma jadvallaridan olinib, zarur bo‘lsa o‘zgartirishlar 

kiritiladi, masalan: 



mm

b

a

R

),

3



1

:

3



1

(

2



 



 v

γ

  =  1  bo‘lsa, 



K

Q

t

2

,



1

qilib  olish  mumkin.  Unda  F



s

=  0,8


K

Q

bo‘ladi.  Qoliplashda 

modelni qolip materialidan oson, shikast yetkazmay ajratish uchun model bo‘yi o‘lchamiga ko‘ra 

0°  30


-  3°  gacha  qiyalikda  ishlanadi,  o‘tish  yuzalari  radiusi  ularning  qalinliklariga  ko‘ra 

quyidagicha aniqlanadi: 

h

b

a

F

sh

2



,   sm


2

 

Bu yerda “a” va “b” qiymatlar o‘tish joyi devorlarining qalinligi, mm. Ko‘p hollarda F



sh

 

ning  ko‘ndalang  kesim  yuzasi  trapetsiya  shaklida  olinishini  e’tiborga  olsak,  unda  uning 



ko‘ndalang kesim tubandagicha yozish mumkin. 



s

c

F

d

4



 

Shu  formula  bo‘yicha  shlak  tutgich  kanalining  ko‘ndalang  kesim  yuzi  aniqlanadi.  Bu 

yerda «a» va «b» lar trapetsiya asoslari, h — trapetsiya balandligi. «a», «b» va «h» qiymatlarini 

interpretatsiyalab  belgilanadi.  Bunda  v

γ

>a  olinadi.  Quyma  massasiga,  shakli  va  boshqa 




 

Muallif: 

 

L.O.Daminov 



ko‘rsatkichlariga  ko‘ra  qolipga  metallni  uzatuvchi  kanallar  soni  belgilanadi.  Stoyak  diametrini 

esa tubandagi formula bo‘yicha aniqlash tavsiya etiladi:    

                                                                                                                                                                            


Download 470,38 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish