Л. М. Шипитсйна И. А. Вартанян анатомия, ФİЗİология ва патология eшитиш, нуқҚ ва кўриш органлари

Монохроматик ёруғлик
(яшил)
А, _Л_
400 500 600 700
Тоʻлқин узунлиги, нм
Б
Гуруч. 95. Қуёшнинг нисбий энергияси (А) ва монохроматик (Б)
Света.
Оқ (қуёш нури) нурининг энергияси кенг тўлқин узунликлари оралиғида тақсимланади - тахминан 400 дан 700 нм гача. Нотўғри аниқланган чўққи тезлиги аниқланади - ратуре манбаи: иссиқ манба, кўк (қисқа тўлқин узунлиги) охирига чўққига ўтиш қанчалик катта. Монохроматик ёруғлик энергияси асосан битта тўлқин узунлиги минтақасида тўпланган. Уни Помо ёрдамида яратиш мумкин - турли филтрлар шўрва, лазер спектроскопи ёки призма ёки диффрактсия - грат-
Қуёш, максимал қисқароқ тўлқин узунликларига ўтади - мақсад - спектрнинг Боҳм охири, яъни, юқоридаги графикда чапга.
Агар биз оқ ёруғликни қандайдир тарзда филтрласак, биттадан ташқари барча тўлқинларни олиб ташласак, бу тор спектрал диапазонни беради, у ҳолда биз монохроматик деб аталадиган ёруғликни оламиз (95-расм, Б даги графикга қаранг ).
Бир объект устида нур Фаллс, уч нарсалардан бири содир бўлиши мумкин бўлса: энгил сўрилади ва унинг олдиндан энергия мумкин - у бир нарса қуёш билан иситилади қачон, содир бўлиб, иссиқда тиклаш; у, масалан, сув ёки шиша қуёш нурлари йўлида бўлса, объектдан ўтиши мумкин; ёки ойна ёки бўр бўлаги каби ҳар қандай ёруғлик объектидаги каби акс эттирилиши мумкин. Кўпинча иккита ёки учта нарса содир бўлади: масалан, ёруғликнинг бир қисми сўрилиши мумкин, бир қисми эса акс эттирилиши мумкин. Кўпгина жисмлар учун сўрилган ва акс эттирилган ёруғликнинг нисбий миқдори тўлқин узунлигига боғлиқ. Яшил барг Расте - Ния узоқ ва қисқа тўлқинли ёруғликни ўзлаштиради ва оралиқ минтақанинг ёруғлик спектрини акс эттиради, шунда ёруғлик варақлари қуёш нури акс этганда, ёруғлик ўрта тўлқин узунликларида (яшил рангда) аниқ максималга эга бўлади. Қизил объект ўзининг максимал даражасига эга бўлади, шунингдек, Широ - узун тўлқинларда ишора.
Унга тушаётган ёруғликнинг бир қисмини ўзига сингдириб, қолган қисмини акс эттирувчи моддага пигмент дейилади. Агар кўринадиган ёруғлик оралиғидаги спектрал компонентларнинг баъзилари сўрилса - бошқаларга қараганда яхшироқ, пигмент бизга рангли кўринади. Биз кўрган ранг нафақат тўлқин узунлигига,