Kursni tugatish ishi topshiriq varaqasi

I. Professional ta’lim tizimida davlat siyosati

1.1. Professional ta’lim tizimida davlat siyosati

O ‘qitish va o‘zlashtirish xaqida umumiy tushuncha.

Malumki ta’lim berish - insonparvarlik san ‘ati, mahorati hisoblanadi. Ko‘pgina kuzatuvchilar ma’lum o‘quv rejasi yoki mashg‘ulot rejasida, tadqiqotlarda, darsliklarga tayangan holda ta’lim berishni juda muqaddas ekanligi xaqida ko‘p marotaba ta’kidlaydilar. Ta’lim berish birinchi navbatdaxar doyim ta’lim oluvchilar va ularni rivojlanishiga qaratilmog‘i lozim. SHundagina biz xar xil o‘zimizdan mashg‘ulot jarayonidan amalga oshiradigan operatsiyalarimiz "tadabalarimning rivojlanishi uchun yordam beradimi ?, men qanday rivojlantirishni bilaman ? va qanday ko‘rsatgichlarda rivojlantirishni xoxlayman ? " shunda bu kabi svollarga javoblarni topi orqali ushbu jarayonda darsliklarni tanlash, dasturni loyhalash, tadqiqotni taqdim etish, munozaralarni arnalga oshirish samarador bo‘ladi. Bizning yuqoridagirivojlanish xaqidagi fikrimizga ba’zilar qo‘shilmasligi va qilgan ishlarimizni samarasiz deb topishi mumkin. Bizdarga pedagog sifatida bu kabi muammolarni echini ini torishda doimo talabaning erishgan natijalarini o ^lz kriteriyalarimiz asosida taqqoslab borishimiz muhimdir..

Ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy tamoyil ko‘yidagilardan iborat:

•ta’lim va tarbiyaning insonparvar, demokratik xarakterda ekanligi;

•ta’limning uzluksizligi va izchilligi;

•umumiy o‘rta, shuningdek o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining majburiyligi;

• 
  o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining yo nalishi: akademiy litsey yoki kasb- hunar kollejida o‘qiishni tanlashning ixtiyoriyligi;
  

•ta’lim tizimining dunyoviy xarakterda ekanligi;

• 
  davlat ta’lim standartlari doirasida ta’lim olishning xamma uchun ochikligi;
  

•ta’lim dasturlarini tanlashga yagona va tabaqalashtirilgan yondashuv; bilimli

bo‘lishni va iste’dodni rag batlantirish;

•ta’lim tizimida davlat vajamoat boshkaruvini uyg unlashtirish.

Respublikamizda ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan keng qamrovli islohotlar o‘sib kelayotgan yosh avlodda intellektual kobiliyatlar va kasbiy bilimlarni rivojlantirishni ko‘zda tutadi. Bunday kelib chikkan holdamutaxassislik fanlarini o‘qitish metodikasi fanining maksadi bo‘lajak mutaxassislarning ixtisoslik fanlaridan ta’lim berish metodikasi, oliy ta’lim tizimida o‘qitish shakllari hamda o‘kitishning ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalariga oid bilim va ko‘nikmalarini shakllantirishdan iboratdir.

Mutaxassislik fanlarini o‘qitish metodikasi fani "Pedagogika" fanining tarinog i sifatida quyidagi asosiy vazifalarni amalga oshirishga qaratiladi:

• 
  Kasbiy ta’lim vazifalarini asoslash, uning ta’limiy va tarbiyaviy ahamiyatini ochib berish;
  
• 
  Uquv materiali mazmunini asoslash;
  

Oliy ta’lim tizimida ta’lim jarayonini tashkil etish;

Buning uchun professional ta’lim tizimi mehnat bozoridagi talab va xalqaro andozalarga mos yangicha yondoshuvlar asosida islox qilinadi.

Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir tadbirlar to’g’risida O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonida

2017- 2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalish bo’yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarni amalga oshirish, mehnat bozori talablariga mos yuqori malakali kadrlarni tayyorlash, ta’lim sifatini baholashning xalqaro standartlarini joriy etish, innovatsion ilm-fan yutuqlarini amaliyotga tatbiq etishning samarali mexanizmlarini yaratish orqali mamlakatda ta’lim tizimini islox qilish bo’yicha izchil ishlar amalga oshirilmoqda.

Shu bilan birga, professional ta’lim dasturlari YUNESKO tashkiloti tomonidan qabul qilingan Ta’limning xalqaro standartlar tasniflagichi (MSKO) darajalari bilan uyg’unlashmaganligi, o’quv jarayoniga O’zbekistonning Milliy kvalifikatsiya tizimi to’laqonli joriy etilmaganligi tayyorlanayotgan kadrlarning mehnat bozorida munosib o’rin egallashlariga to’sqinlik qilmoqda.

Professional ta’lim tizimini ilg’or xorijiy tajiriybalar asosida takomillashtirish, boshlang’ich, o’rta va o’rta maxsus professional ta’lim bosqichlari joriy qilish orqali mehnat bozori uchun malakali va raqobatbardosh kadrlar tayyorlash hamda mazkur jarayonga ish beruvchilarni jalb qilish maqsad qilingan maqsadida:

1. 
   2020-2021 o’quv yilidan boshlab O’zbekiston Respublikasida Ta’limning xalqaro standartlar tasniflagichi darajalari bilan uyg’unlashgan yangi boshlang’ich, o’rta va o’rta maxsus professional ta’lim tizimi hamda tabaqalashtirilgan ta’lim dasturlari joriy etiladigan ta’lim muassasalari tarmog’i tashkil etilsin
   
2. 
   Quyidagilar:
   

Xalqaro tasniflagichning 3-darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari asosida 9-sinf bitiruvchilarini ijtimoiy qo’llab-quvvatlashga qaratilgan boshlang’ich professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan ta’lim muassasalar ro’yxati 1-ilovga muvofiq;

Xalqaro tasniflagichning 4-darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari asosida o’rta professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan ta’lim muassasalari ro’yxat 2-ilovga i;

Xalqaro tasniflagichning 5-darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari asosida oliy ta’lim tizimi bilan integratsiyalashgan o’rta maxsus professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan, oliy ta’lim muassasalari xuzuridagi faoliyat yuritadigan ta’lim muassasalari ro’yxati 3-ilovga muvofiq tasdiqlansin

Professional ta’limning maqsadi va vazifalari

Mehnat bozoridagi ehtiyojlar, jumladan, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subyektlari uchun raqobatbardosh kadrlarni professional ta’lim bosqichlarini joriy qilish orqali tayyorlash hamda turli yoshdagi shaxslarning “Hayot davomida ta’lim olish” prinsipi asosida ta’lim olishga bo’lgan talablarini qondirish professional ta’limning maqsadi hisoblanadi.

Quyidagilar professional ta’limning vazifasi hisoblanadi:

Ish beruvchilarning talab va takliflariga asosan kadrlarga bo’lgan real ehtiyojni inobatga olgan holda iqtisodiyot soha va tarmoqlari uchun zarur bo’lgan malakali mutaxassislarni tayyorlash hamda jamiyatning kasblar va mutaxassislarga bo’lgan talablarini qondirish;

Mehnat faoliyatida zamonaviy axborat-kommunikatsiya texnologiyalarini tatbiq qilish bo’yicha amaliy ko’nikmalarga ega bo’lgan kadrlarni tayyorlash;

Mahalliy va xorijiy ta’lim muassasalari bilan hamkorlikni rivojlantirish, zamonaviy innovatsion o’quv loyihalarini birgalikda amalga oshirish uchun malakali xorijiy mutaxassislarni jalb qilish;

Xalqaro tasniflagich darajalari bilan uyg’unlashgan tabaqalashtirilgan ta’lim dasturlari hamda o’qitishning kredit-modul tizimini bosqichma-bosqich joriy etish

Ta’lim olish bilan birgalikda o’quvchilarga tadbirkorlik faoliyatini yo’lga qo’yish bo’yicha zarur bilimlarni berish va ularni kelgusida o’z biznesini tashkil etish yuzasidan metodik qo’llab-quvvatlash tadbirlarini amalga oshirish;

Mamalakat iqtisodiyotini yanada isloh qilish, uni barqaror o’stirish hamda modernizatsiyalash jarayonlarida samarali ishtirok etishga qodir bo’lgan kadrlarni tayyorlash maqsadida o’quv jarayoniga innovatsiya shakllar, texnologiyalar va ishlanmalarni faol qo’llab, professional ta’lim va ishlab chiqarishning o’zaro hamkorligini ta’minlash;

Shaxslarning professional ta’lim muassasalarini ixtiyoriy tanlashi va kasb yoki mutaxassislik bo’yicha bilim olish, shuningdek, shaxslarning “Hayot davomida ta’lim olish” prinsipi asosida kasbiy tayyorgarlik va qayta tayyorlashdan o’tish imkoniga ega bo’lish sharoitlarini yaratish;

Hususan, muhtaram Prezidentimiz SH.M.Mirziyoevning 2019 yil 9-sentyabrdagi PF-5812-sonli farmoni aynan bu borada oldinga tashlangan juda muhum qadamlardan biridir. Ushbu Farmonda ta’kidlanganidek: “2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarni amalga oshirish, mehnat bozori talablariga mos yuqori malakali kadrlarni tayyorlash, ta’lim sifatini baholashning xalqaro standartlarini joriy etish, innovatsion ilm-fan yutuqlarini amaliyotga tatbiq etishning samarali mexanizmlarini yaratish orqali mamlakatda ta’lim tizimini isloh qilish bo‘yicha izchil ishlar amalga oshirilmoqda. SHu bilan birga, professional ta’lim dasturlari YUNESKO tashkiloti tomonidan qabul qilingan Ta’limning xalqaro standart tasniflagichi (MSKO) darajalari bilan uyg‘unlashmaganligi, o‘quv jarayoniga O‘zbekistonning Milliy kvalifikatsiya tizimi to‘laqonli joriy etilmaganligi tayyorlanayotgan kadrlarning mehnat bozorida munosib o‘rin egallashlariga to‘sqinlik qilmoqda”. Aynan mana shuning uchun ham 2020/2021 o‘quv yilidan boshlab O‘zbekiston Respublikasida Ta’limning xalqaro standart tasniflagichi (keyingi o‘rinlarda - Xalqaro tasniflagich) darajalari bilan uyg‘unlashgan yangi boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim tizimi hamda tabaqalashtirilgan ta’lim dasturlari joriy etiladigan ta’lim muassasalari tarmog‘i tashkil etidi.

Bundan tashqari, Vazirlar Mahkamasining 7.08.2020 yildagi “O‘zbekiston Respublikasida uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim tizimini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida” 466-son qarori qabul qilindi. Prezidentning 6.09.2019 yildagi “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” PF-5812-son Farmonini ijro etish maqsadida qaror bilan quyidagilar tasdiqlandi:

• 
  Uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim to‘g‘risidagi nizom;
  
• 
  Boshlang‘ich professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan kasb-hunar maktablarining namunaviy ustavi;
  
• 
  O‘rta professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan kollejlarning namunaviy ustavi;
  
• 
  O‘rta maxsus professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan texnikumlarning namunaviy ustavi.
  

 Tizimida kollejlar va texnikumlar bo‘lgan vazirliklar, idoralar va xo‘jalik birlashmalariga tasdiqlangan namunaviy ustav asosida ularning ustavlarini ishlab chiqish hamda ularning faoliyatini ularga muvofiq yo‘lga qo‘yish topshirildi.

Professional ta’lim olish orqali shaxsning intellectual, madaniy va ma’naviy rivojlanishiga bo’lgan individual ehtiyojlarini qondirish, o’quvchilarda vatanparvarlikni, faol fuqarolik pozitsiyasini shakllantirish hamda ularda mas’uliyat va ijodiy faoliyatni rivojlantirish

Vazirlar Maxkamasining 2020 yil 7-Avgustdagi 466-sonli qarori O’zbekiston Respublikasida uzliksiz boshlang’ich, o’rta va o’rta maxsus professional ta’lim to’grisida nizomda O’zbekiston Respublikasi prezidentining “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo’shimcha chora tadbirlar to’g’risida” 2019-yil 6-sentabrdagi ПФ-5812-son Farmoni ijrosini ta’minlash maqsadida Vazirlar mahkamasi qaror qildi. Ya’ni O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonini ijrosini ta’minlash maqsadida qonun qoidalar belgilangan.

Bo’zatov munanidagi eркиндарё кишок хужалиги колледжи 2020 йили Кегейли сув хужалиги ва мелиорация колледжи булиб кайта ташкил этилди. 1.Сув хужалиги ва мелиорация. 2.Кишок хужалиги ва мелиорация ишлари механизацияси мутахассислиги мавжуд. Хозирги пайтда 76 нафар укувчи билим олмокда