Кон тукимасининг усмалари 2 гурухга булинади
1.Кон яратувчи тукималарни усма касалликлари (лейкозлар ёки гемобластозлар) 2.Кон яратувчи тукималарни регионар усма касалликлари.
Биринчи гурухдаги усмалар гемопоэз элементларидан ривожланади, иккинчи гурухдаги усмалар факат гемопоэз элементларидан ташкари кон яратувчи ва лимфоид тукималарнинг стромасидан хам ривожланади.
Этиологияси ва патогенези. Лейкозлар полиэтиологик касаллик булиб, патоген омиллар кон яратувчи хужайраларни мутациясига олиб келади (ионлаштирувчи радиация, вируслар, бластомоген кимёвий моддалар, ирсиятни патологиялари ва б.).
Кон яратувчи ва лимфоид тукима усмаларини классификацияси.
I. Системали касалликлар (лейкозлар)
Уткир лейкозлар: 1.Дифференциаллашмаган лейкоз 2. Миелобластли лейкоз 3.Лимфобластли лейкоз
4. Плазмобластли лейкоз 5.Монобластли лейкоз 6. Мегокариобластли лейкоз 7.Эритромиелобластли лейкоз (ди Гульельмо)
В. Сурункали лейкозлар: Сурункали миелоцитар лейкозлар:
1.Сурункали миелолейкоз 2.Суринкали эритромиелоз 3.Эритремия 4.Чин полицитемия (Вакез касаллиги)
Сурункали лимфоцитар лейкозлар:
1.Сурункали лимфолейкоз. 2.Тери лимфоматози (Сезари касаллиги) 3.Парапртеинемик лейкозлар
4.Миелом касаллиги (плазмоцитома) 5.Бирламчи макроглобулинемия 6.Огир занжирлар касаллиги
Сурункали моноцитар лейкозлар: 1.Сурункали моноцитар лейкозлар 2.Гистиоцитозлар
II.Генерализацияланувчи регионар усма касалликлар:
1.Лимфосаркома 2.Нодуляр лимфосаркома (Брилл-Симмерс касаллиги) 3.Диффуз лимфосаркомалар
4.Кузикоринсимон микоз 5.Ретикулосаркома 6.Лимфогранулематоз (Ходжкин касаллиги)
Лейкозлар
Усма табиатига эга булган кон яратувчи хужайраларни системали, прогрессияланувчи купайиши билан характерланади, дастлаб усма хужайралар кон яратувчи аъзоларда (суяк кумиги, талок, лимфа тугунлар) да купаяди, кейин гематоген йул билан бошка аъзоларга, ёг тукималарига таркалади, лейкоз инфильтратларини хосил килади
Усма хужайраларидан хосил булган инфильтрат диффуз характерга эга булса, аъзо ва тукималарни тез катталашувига, инфильтратлар учокли характерда булса, аъзо ва тукималарда усма тугунлари хосил булади. Лейкозлар учун характерли хосса – лейкоз хужайраларини конда пайдо булиши, купайиши - анемия, геморагик синдром ва паренхиматоз аъзоларда чукур дистрофик узгаришларга олиб келади. Иммунитетни пасайиши ярали некротик узгаришлар ва сепсис ривожланишига сабаб булади.
Конда лейкоз хужайраларни микдорини ортишига караб лейкозлар:
1.Лейкемик лейкоз (1 мм³ конда 100000 гача лейкоцитлар) 2.Сублейкемик лейкоз (1мм³ конда 15-20 мингача лейкоцитлар)
3.Лейкопеник лейкоз (лейкоцитлар камайган, лейкоз хужайралар аникланади) 4.Алейкемик лейкоз (лейкоз хужайралари конда аникланмайди) Уткир лейкозлар.
Ташхис суяк кумигида бласт хужайраларни аниклаш йули билан куйилади. Уткир лейкозда периферик конда ва миелограммада «лейкемик жарлик» - бласт хужайраларни сонини ортиши етилган ва оралик хужайраларни йуколиб кетиши кузатилади. Уткир лейкозларда суяк кумигини бласт хужайралар эгаллаб, талок, жигар ва лимфа тугунларида бош мияда лейкемик инфильтратлар пайдо булади.
Do'stlaringiz bilan baham: |