Kurs guruh talabasi ning

Lola turkumining--Tulipa taksonomiyasi.
Lola turkumi dastlab Shved botanigi Karl Linney tomonidan 1753-yilda aniqlangan va fanga kiritilgan. Lola haqidagi ma’lumotlar uning “Spestes plantarum”(O’simliklar turlari) kitobining ilk nashriga kiritilgan. Undan tashqari K. Linney o’simliklar olamidagi hozirgacha qo’llanib kelinayotgan binar nomenklatura, ya’ni qo’shaloq nomlanishni fanga olib kirgan. Lola turkumi taksonomiyasi bo’yicha dunyo bo’yicha ko’plab olimlar izlanishlar olib borganlar. Ular quyidagilar:J. D. Beker, E. Regel, F. Byuse, A. D. Xoll, U. R. Dyuks, V. N. Taliev, A. I. Vvedenskiy, Z. P. Bochanseva va boshqalar. Ushbu turkum Loladoshlar oilasidagi eng yirik turkum hisoblanadi. Turli olimlar ularning sonini turlicha deb hisoblaganlar. Van Rasmdonk 55 ta, Xoll 100 dan ortiq, Bochansova 100 dan ortiq, Simis, SHaripov, Pratovlar 140 ta, hatto xitoylik Zaa 150 ta turdan iborat ekanligini ta’kidlashgan.
Bu turkumning eng muhim turlaridan Grey lolasi—Tulipa greigii dir. U piyozi tuxumsimon, yo’g’onligi 4 sm, bo’yi 20-40 sm keladigan o’simlikdir. Uning bargi 3-4 ta bo’lib, unda pushti, gunafsha rangli dog’lar bo’ladi. Guli sarg’ish –qizil, ba’zan sariq bo’lib, osti qora rangli dog’lar bo’ladi. Aprelda gullaydi. Toshkent viloyatlari va Namangan atrofidagi tog’ etaklarida ko’p tarqalgan.
Farg’ona lolasi—Tulipa ferganica piyozining po’sti etli, ichki tomondan tukli, bargi 3 ta, guli sariq, gulbandi tukli kichik o’t o’simlik bo’lib, Farg’ona vodiysidagi mayda toshli yon bag’irlarda uchraydi. Aprel va may oylarida gullaydi.
Kaufman lolasi—Tulipa Kaufmanniana.
Bu turning piyozi tuxumsimon, yo’g’onligi 4 sm ga yetadi, poyasi 20-40 sm, bargi 2-3 ta, jingalaksiz, bukilgan. Guli yirik, oq rangli, gulqo’rg’on bargchalarining tagi sariq dog’li yoki sarg’ish o’simlikdir. Toshkent viloyatidagi tog’larning toshli yonbag’irlarida tarqalgan. Odatda Rossiyaning o’rmon zonasidagi qurg’oq yerlarda, dashtlarda, maysazorlarda va chala cho’l zonasida sariq gulli bibershteyn lolasi—Tulipa Biebersteiniana, Rossiyaning Yevropa qismining SHarqi—janubiy rayonlarida, Qozog’iston va Ozarbayjonda ko’pincha qizil gulli SHirenk lolasi—Tulipa Schrenkiana o’sadi. Lolalar yaxshi dekarativ o’simliklardan hisoblanadi.