Kurash turlari va uni o`qitish metodikasi



Download 2,3 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/109
Sana15.09.2021
Hajmi2,3 Mb.
#174607
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   109
Bog'liq
kurash turlari va uni oqitish metodikasi

Elka  va  toz  diametri.  Tahlillarningg  ko’rsatishicha  bu  ko’rsatkich  Ukraina 
terma  jamoasi  sportchilarida  katta,  Olimpiada  o’yinlari  qatnashchilarida  o’rtacha, 
Polshaliklarda kichik. 
Eng  katta  diametr  baland  bo’yli  sportchilar  –  katta  og’irlikli 
uloqtiruvchilarga tegishli. Uzoq masofaga yuguruvchilarda bu ko’rsatkich past. 
Toz  ko’rsatkichlarining  o’rtachasi  bo’yicha  turli  sport  guruhidagi 
sportchilarning belgilari yuqoridagilarga o’xshash. 
Elka  va  toz  aylanasi.  Elka  aylanasi  ko’rsatkichlariga  muvofiq,  yengil 
atletikaning  deyarli  barcha  y’nalishlari  bo’yicha  eng  katta  ko’rsatkichlar  Ukraina 
terma  jamoasining  sportchilariga  tegishli,  eng  pasti  –  Polshalik  sportchilarda. 
Mazkur  belgilar  uloqtiruvchilarda  yengil  atletika  turlarining  boshqa  vakiilariga 
nisbatan ancha farq qiladi. 
Toz  aylanasi  bo’yicha  aralash  guruh  -  olimpiadachilar  va  Ukraina,  hamda 
Polshalik sportchilar orasida katta farq kuzatilmadi.  
Eng  katta  ko’rsatkichlar  uloqtiruvchilarda,  eng  kichik  -  qisqa  masofaga 
yuguruvchilarda. 


Turli  milliy  jamoalar  sportchilarning  gavda  tuzilishini  o’rganish  va 
taqqoslashda bo’ylama ko’rsatkichlar bo’yicha farq kuzatilmadi, ynlama bo’yicha 
ahamiyatli bo’lmagan farq mavjud. 
O’tkazilgan tadqiqotlarning natijalariga ko’ra, sportchiga yengil atletikaning 
turli  yo’nalishlarida  yuqori  natijalarga  erishish  uchun  ma’lum  antropometrik 
ko’rsatkichlarga  va  organizmning  boshqa  tizimlari  bilan  bir  qatorda  sport 
natijalariga ta’sir ko’rsata oladigan mos ravishdagi somatik rivojlanish darajasiga 
ega bo’lish kerak. 
Suzish  -  yengil  atletikaning  ba’zi  y’nalishlari  kabi  davriy  sport  turi  bo’lib 
har  xil  quvvatlarda  ish  bajarilishini  talab  etsada,  shartlari  bo’yicha  boshqa  sport 
ixtisosliklaridan  keskin  farq  qiladi.  Bu  erda,  tananing  tuzilishi  va  shakli  katta 
ahamiyatga  ega.  Morfologik  ko’rsatkichlar  bo’yicha  ideal  sportchi  deb,  baland 
bo’yli, tana uzunligi va ko’ndalang ko’rsatkichlarning yaxshi nisbatiga, gorizontal 
holda turg’unlikka va yuqori suzuvchanlik sifatiga ega hamda teri osti yg’ qatlami 
teng taqsimlangan sportchilarni atash mumkin. 
Amerikalik  olim  T.Kyureton  (1978),  SHeldon  klassifikatsiyasidan 
foydalangan  holda,  xalqaro  toifadagi  suzuvchilar  orasida  sprinterlar  mezomorf, 
400 va 1500 m ga suzuvchilar endomorf turga mansubligini aniqlagan. 
Agar  suzuvchilar  boshqa  sport  turlari  vakillari  bilan  taqqoslansa,  ularning 
tana,  oyoq  va  qo’l  uzunligi  bo’yicha  ko’rsatkichlari  eng  kattaligi  yaqqol  ko’zga 
tashlanadi. 
A.Strokinaning  (1964)  ma’lumotlariga  ko’ra,  suzuvchilar  nisbatan  kalta 
gavda,  uzun  oyoq  va  boldirlarga  egalar,  proportsiyalari  bo’yicha  mezomorf  va 
braximorf turlarga kiradilar, suzuvchi ayllar esa baland va o’rta bo’y, to’g’ri hamda 
bir tekis taqsimlangan teri osti yg’i, yaxshi rivojlangan qo’l mushaklari sohibalari. 
Ambruster  (1956),  suzish  bo’yicha  eng  yirik  mutaxassislardan  birining 
fikricha, suzuvchi uchun anatomik ko’rsatkichlar eng muhim hisoblanadi. Demak, 
uzun  qo’llar  –  bu  yaxshi  richag,  lekin  u  faqat  qo’l  va  yelka  oldini  baquvvat 
mushaklar  bilan  ta’minlangan  holdagini  foydali  bo’ladi.  Ingichka,  lekkin  kuchli 
toz. Sprinter-suzuvchining oyoqlari tekis va kuchli payli, uzun va xushbichim. Oyq 


kafti  uzun,  ingichka  va  egiluvchan,  xaraklari  erkinligi  bo’yicha  baliq  dumining 
harakatlariga yaqinlashishi kerak. 
N.Bulgakovaning  (1986)  ta’kidlashicha,  ba’zi  suzuvchilarning  tozi  shakli 
bo’yicha  oquvchanlikning  tabiiy  chiziqlariga  mos  keladi.  Bunday  suzuvchilar  tor 
toz va katta bo’lmagan yassi qoringa ega. Ular, katta toz va qoringa ega bo’lgan 
suzuvchilar  oldida  ma’lum  ustunlikka  egalar.  Keng  tozli  suzuvchilarga  suvning 
katta  qarshiligini  engishga  to’g’ri  keladi,  chunki  suv  oqimi  keng  toz  va  qorin 
atrofidan o’tib, aylanma harakatlari hisobiga qarshilikni kuchaytiradi. 

Download 2,3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   109




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish