O‘ZBEK TILI sohada qollanilishi MAVZU: “NUTQ USLUBLARI. BADIIY USLUB VA UNING XUSUSIYATLARI” 56-20E guruh talabasi Maxmudov Jumanazar KUN HIKMATI NUTQ USLUBLARI. BADIIY USLUB Reja : 1. Nutq uslublari haqida ma`lumot. 2. Badiiy uslub va uning o’ziga xos xususiyatlari. PUBLITSISTIKA PUBLITSISTIK USLUB - Ommaviy axborot vositalarida (gazeta-jurnal, radio, televideniye), Oliy Majlis yig’inlarida, turli xil anjumanlarda qo’llaniladigan nutq uslubi publitsistik uslub sanaladi.
PUBLITSISTIK USLUB SHAKLLARI Bunday nutq uslubi ijtimoiy masalalarga harakatchanligi tufayli unda ijtimoiy –siyosiy tushunchalarni ifodalovchi so’zlar ko’proq qo’llaniladi. Masalan, isyon,irqchilik, qo’poruvchilik, siyosiy tanglik, bitim va boshqalar. - Bunday nutq uslubi ijtimoiy masalalarga harakatchanligi tufayli unda ijtimoiy –siyosiy tushunchalarni ifodalovchi so’zlar ko’proq qo’llaniladi. Masalan, isyon,irqchilik, qo’poruvchilik, siyosiy tanglik, bitim va boshqalar.
BADIIY USLUB - Badiiy asrning bayon qilish uslubi badiiy uslub hisoblanadi. Badiiy uslubning o’ziga xos xususiyati shundaki, unda adabiy tilning barcha imkoniyatlarini o’z ichiga olish bilan birga, o’zbek shevalariga, kasb-hunarga oid leksik birliklar, bugungi kundalik iste’moldan chiqib ketgan tarixiy so’zlar ham personajlar nutqi orqali ishlatiladi.
Ma’lum voqea-hodisa haqida axborot berish
BADIIY USLUBNING EKSPRISSIV VAZIFASI
O’quvchilarga ta’sir qilish
Badiiy uslub uchun obrazlilik, tasviriy ifoda vositalariga boylik xosdir.
Badiiy uslub amaliy hayotnng barcha tomonlarini qamrab oladi.
TILAK - Har kimning ham sochlariga oq tushsin,
- Ajin tushsin, yuzlariga dog’ tushsin,
- Har kimning ham quvvat ketib belidan,
- Qo’llariga aso bir tayoq tushsin.
- Iymoni sof ,yuzga kirib yorug’ yuz,
- To’ylar qilib yelkasidan tog’ tushsin .
- Jismiga so’nggi safar oldidan,
- O’z bolasin qo’lidan tuproq tushsin.
Muhammad Yusuf RASMIY USLUB - Huquqiy qonunchilik va ish yuritish munosabatlari doirasida qo’llaniluvchi nutq uslubi rasmiy uslub hisoblanadi. Rasmiy uslub deyarli yozma shaklda ro’yobga chiqadi. U har qanday tasviriy vositalardan obrazlilikdan holi bo’ladi. Bunday uslubda tilning ikki vazifasi- axborot uzatish va da’vat etish, buyurish vazifasi amalga oshadi. Masalan, ma’lumotnomada axborot berilsa ,buyruqda da’vat etish o’z aksini topadi.
RASMIY USLUB IKKI TURGA BO’LINADI. -
E’tiboringiz uchun rahmat !!!
Do'stlaringiz bilan baham: |