Kuchli elektr maydonda yarim o’tkazgichning hususiyati

KUCHLI ELEKTR MAYDONDA YARIM O’TKAZGICHNING HUSUSIYATI

REJA

• Yarim o’tkazgichning elektr o’tkazuvchanligi
• Kuchli elektr maydon effektlari
• Tunnel diod

Yarim o’tkazgichning elektr o’tkazuvchanligi

Yarim o’tkazgichning elektr o’tkazuvchanligi

Kuchli elektr maydon effektlari

Yarim o’tkazgichlarning elektr o’tkazuvchanligini o’zgartiruvchi faktorlardan biri tashkil elektr maydonidir. Kuchli elektr maydoni ta`sirida zaryad tashuvchilarning qo’shimcha olgan tezligi issiklik harakat tezligi bilan tenglashib kolishi va undan ortib ketishi natijasida harakatchanligi yoki konsentrasiyasi o’zgarishi mumkin. Natijada yarim o’tkazgichlarda qatop effektlarni kuzatish mumkin. Elektr maydoni ta`sirida yuzaga keladigdn bunday effektlarni k u ch l i m a y d o n e f f e k t lari deb ataladi.

Kuchli elektr maydon effektlari

u— maydonning funksiyasi
k u ch s i z maydon
elektr maydonida olgan qo’shimcha tezligi
issiklik harakat tezligi

Kuchli elektr maydon effektlari

Berilgan yarim o'tkazgichda zaryad tashuvchilarning ionlashgan aralashmalardagi sochilish mexanizmi boshqa sochilish mexanizmlaridan ustunrok tursa :

Kuchli elektr maydon effektlari

Zaryad tashuvchilarning maydonda birlik vaktda olgan energiyasi :

urilish natijasida vakt birligida yukotgan energiyasi :

zaryad tashuvchilar bilan atomning massasiga bog’lik bo’lgan funksiya

Kuchli elektr maydon effektlari

Kuchli elektr maydon effektlari

Chikish ishi tashki elektr maydoniga bog’lik bo’lib, maydon kuchlanganligi ortishi bilan, U Y ga proporsional ravishda kamayib boradi. Chunki maydon elektronga kuch bilan ta`sir qilib, uning energetik holatini o’zgartiradi. Natijada, yarim utkazgichda atomlararo potensial to’sik (barer) b U ga proporsional ravishda pasayib, elektronlarning pastki energetik sathdan yuqoriga energetik sathga o’tish ehtimolligi yeõ ga proporsional ravishda ortib boradi. Bu esa yarim o’tkazgichlarning o’tkazuvchanlik zonasida elektronlar konsentrasiyasini ye V ga proporsional ortishiga olib keladi:

Kuchli elektr maydon effektlari

Frenkel qonuni:

Kuchli elektr maydon effektlari

Pulning empirik qonuni:

a — temperaturaga bog’lik bo’lgan koeffitsiyent,

i ^ — kritik maydon kuchlanganligi.

Maydon Ye < b bo’lganda bu qonun kuchga ega emas, E u Ye’y bo’lganda esa kuchga ega bo’ladi.

Tunnel diod

Tunnel diod

Tunnel diod

Tunnel diod

Tunnel diod

Ionlanish tezligi

stablizatron

Etiboringiz uchun rahmat!!!