Криптографик тизимлар

Algoritm nisbatan qisqa kalitdan foydalanib, etarlicha katta matnlarni shifrlaydi.

Kriptologiyada qo’llaniladigan qator terminlarga ta’rif beramiz.

SHifr deganda ochiq ma’lumotlar to’plamini berilgan kriptografik almashtirishlar orqali shifrlangan ma’lumotlar to’plamiga akslantiruvchi teskarisi mavjud bo’lgan akslantirishlar majmuiga aytiladi.

SHifr – bu ochiq matnlar to’plamini kalitlar to’plami elementlarini indekslab shifrlangan matnlarga almashtiruvchi in’ektiv akslantirishga aytiladi. {Fk : X → S, K ∈ K}.

Kriptografik sistema yoki shifr o’zida ochiq matnni shifrlangan matnga akslantiruvchi teskarisi mavjud T teskarilanuvchi akslantirishlar oilasiga aytiladi. Bu oilaning a’zolarini kalit deb nomlanuvchi k songa o’zaro bir qiymatli mos qo’yish mumkin. TK akslantirish mos algoritm va K kalit qiymati bilan aniqlanadi.

Kalit – ma’lumotlarni kriptografik qayta o’zgartirish algoritmining ayrim parametrlarining konkret maxfiy holati bo’lib, bu algoritm uchun turli – tuman to’plamdan bitta variantni tanlashini ta’minlaydi. Kalitning maxfiyligi shifrlangan matndan berilgan matnni tiklashni mumkin bo’lmasligini ta’minlaydi.