Kriptalogiya fanidan 3-Amaliy ish Azimov Nizomiddin 713-18-gurux

Kriptalogiya fanidan 3-Amaliy ish Azimov Nizomiddin 713-18-gurux

Mavzu: Klassik shifrlarni dasturiy ko’rinishda amalga oshirish Ishdan maqsad: Klassik shifrlarni haqida amaliy bilim va ko’nikmalarga ega
bo’lish.

Ishni bajarilish tartibi va qo’yilgan vazifa

Sezar, Vernam, Vijiner shifrlash algoritmlarini ixtiyoriy dasturlash tillari (Delpi, Java, C++ va C# ) dan foydalangan holda dasturiy ta’minoti yaratilsin.

Topshiriqni bajarish

1. 
   topshiriq. Sezar usuli. Dasturi:
   

2. topshiriq. Vernam usuli; Dasturi:

Nazorat savollari

1. 
   Bir alifboli shifrlashning umumiy mohiyati nimada?
   
2. 
   Vernam shifrini tavsiflang.
   
3. 
   Vijiner shifrida ma’lumotlarni shifrlash va deshifrlash qanday amalga oshiriladi?
   

Nazorat savollariga javob:

1. 
   Bir alifboli shifrlashning umumiy mohiyati nimada?
   

Bir alifboli shefrlashga masalan o`rin almashtirish algoritmini olsak bo`ladi. Bu algoritmda faqat bitta alifbodan foydalaniladi va harflar gorizontal yozilib vertikaliga o`qib olinadi.

2. 
   Vernam shifrini tavsiflang.
   

Vernam shefrlash algoritmida alifbo harflarini ikkilikdagi kodlarini yozib chiqamiz. Kalit va ochiq matndagi harflarni ikkilikdagi kodi ustida <> amalini bajaramiz , shunda yangi ikkilikdagi kod aysi harfga to`g`ri kelsa shu shifr matn harfi bo`ladi.

3. 
   Vijiner shifrida ma’lumotlarni shifrlash va deshifrlash qanday amalga oshiriladi?
   

Alifbini birinchi harfi tagidan kalit so`z vertical ravishda yoziladi. Shundan so‘ng har bir kalit so‘zning harfi orqasidan gorizontal shaklda alfavit to‘ldirib yoziladi. Kiyin esa kalit va ochiq matn harfi tutashgan nuqtadagi harf shifr matn harfi bo`ladi va shu tarzda davom ettiriladi. Deshefrlashda ham alphabet harflari tagidan vertekal qilib kalit yoziladi. Kalit harflari alphabet bo`yicha gorizontal to`ldiriladi. Shefr matn harflarini eng tepasidagi harf ochiq matn harfi hisoblanadi.