Kredit-iqtisod


  Ekologik  tarbiya  o„quvchilar  dunyoqarashini  shakllantirishning



Download 8,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet202/585
Sana03.01.2022
Hajmi8,74 Mb.
#315939
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   585
Bog'liq
Tarbiyaviy ishlar metodikasi

4.  Ekologik  tarbiya  o„quvchilar  dunyoqarashini  shakllantirishning 

tarkibiy qismi

  

«Ekologiya»  tushunchasi  ilk  bor  nemis  zoologi  E.Gekkel  tomonidan 



qo‗llanilgan. Ekologik tarbiya ijtimoiy tarbiyaning muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. 

Ekologik  tarbiya  (grekcha  «oikos»  -turar  joy,  makon,  «logos»  -fan)  o‗quvchilarga 

dastlabki  ekologik  bilimlarni  berish,  mavjud  ekologik  bilimlarini  boyitish,  ularda 

tabiat  va  atrof-muhit  muhofazasini  tashkil  etish  ko‗nikma  va  malakalarini 

shakllantirishga qaratilgan pedagogik jarayondir. 

O‗zbekiston Respublikasida tabiat va atrof-muhit muhofazasini tashkil etishga 

alohida  e‘tibor  qaratilmoqda.  Bu  yo‗lda  amalga  oshiriluvchi  ijtimoiy-ekologik 

harakat  mazmuni  «O‗zbekiston  Respublikasining  Atrof-muhitni  muhofaza  qilish 

Milliy harakat rejasi»da o‗z ifodasini topgan.  

Tabiat 


va 

atrof-muhitni 

muhofaza 

qilish, 


shuningdek, 

ekologik 

muammolarning ijtimoiy xavfi xususida to‗xtalib, O‗zbekiston Respublikasi birinchi 

                                                 

1

  Kаrimоv  I.А.  O‘zbеkistоn  iqtisоdiy  siyosаtining  ustuvоr  yo‘nаlishlаri.  –  Tоshkеnt,  O‘zbеkistоn, 



1993. – 5-bеt. 

2

 O‘shа аsаr, 7-bеt. 



6

 Kаrimоv I.А. Buyuk kеlаjаgimizning huquqiy kаfоlаti. – Tоshkеnt, SHаrq nаshriyot-mаtbаа 

kоnstеrni Bоsh tаhririyati, 1993, - 15-bеt. 

7

 Kаrimоv I.А. Bizdаn оzоd vа оbоd Vаtаn qоlsin. – Tоshkеnt, O‘zbеkistоn, 1994. 273-bеtlаr.  




139 

Prezidenti I.A.Karimov quyidagi fikrni qayd etadi: «Ekologik xavfsizlik muammosi 

allaqachon  milliy  va  mintaqaviy  doiradan  chiqib,  butun  insoniyatning  umumiy 

muammosiga  aylangan.  Ekologiya  hozirgi  zamonning  keng  miqyosidagi  keskin 

ijtimoiy muammolaridan biridir. Uni hal etish barcha xalqlarning manfaatlariga mos 

bo‗lib, sivilizatsiyaning hozirgi kuni va kelajagi ko‗p jihatdan ana shu muammoning 

hal qilinishiga bog‗liqdir»

1



O‗quvlarda  tabiatga  nisbatan  to‗g‗ri  munosabatni  qaror  toptirish,  mehr-

muhabbatni uyg‗otish, atrof-muhit musaffoligiga erishish ekologik muammolarni hal 

etish yo‗lida muhim bosqich sanaladi.  

Ekologik  ta‘lim  o‗quvchiga  aniq  maqsadga  muvofiq,  izchil,  tizimli  va 

uzluksiz  ravishda  nazariy  ekologik  bilimlarni  berishga  yo‗naltirilgan  ta‘limiy 

jarayonidir. Ekologik tarbiyaning vazifalari    –rasmda berildi (65-rasm): 

Nazariy  ekologik  bilimlar  (ekologik  ong)  hamda  atrof-muhit  va  tabiat 

muhofazasi  yo‗lida  olib  borilayotgan  faoliyat  birligi  ekologik  madaniyatni 

shakllantirishga xizmat qiladi. Ekologik ong tabiat va atrof-muhitning mavjud holati, 

ularni  muhofaza  etish  borasidagi  tushunchalarning  ongdagi  ifodasi  bo‗lib,  u 

murakkab ijtimoiy-psixologik hodisa sifatida namoyon bo‗ladi. Ekologik faoliyat esa 

ekologik  bilimlarga  tayanilgan  holda  tabiat  va  atrof-muhit  muhofazasini  ta‘minlash 

borasida  amalga  oshirilayotgan  xatti-harakatlar  majmui  demakdir.  Ekologik  tarbiya 

ijtimoiy tarbiyaning yana bir muhim tarkibiy qismi bo‗lib, uni tashkil etish jarayonida 

quyidagi vazifalar hal etilishi zarur (69-rasm). 

69-rasm 


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



Ekologik madaniyat o‗quvchining ijtimoiy talablarga muvofiq tabiat va atrof-

muhit muhofazasini tashkil etish qobiliyati. 

                                                 

1

  Kаrimоv  I.А.  O‘zbеkistоn  XXI  аsr  bo‘sаg‘аsidа:  хаvfsizlikkа  tаhdid,  bаrqаrоrlik  shаrtlаri  vа 



tаrаqqiyot kаfоlаtlаri.- T.: O‘zbеkistоn, 1997.- 137-bеt. 

Ekologik tarbiya ijtimoiy tarbiyaning yana bir muhim tarkibiy qismi 

bo‗lib, uni tashkil etish jarayonida quyidagi vazifalar hal etilishi zarur: 

1.

 



O‗quvchilarning  ta‘lim  jarayonida  o‗zlashtirgan  ekologik 

bilimlarini yanada oshirish. 

2.

 

Ularning  tabiat  va  atrof-muhit  ekologiyasi  to‗g‗risidagi 



tasavvurini boyitish. 

3.

 



O‗quvchilarda  tabiat  va  atrof-muhit  muhofazasini  ta‘minlash 

ijtimoiy zaruriyat ekanligi to‗g‗risidagi e‘tiqodni shakllantirish.  

4.

 

O‗quvchilarda  ekologik  faoliyat  ko‗nikma  va  malakalarni 



tarbiyalash hamda ularning tabiat va atrof-muhit muhofazasini ta‘minlash 

jarayonida faol ishtirok etishlariga erishish. 




140 

Oila  va  jamiyatda  tashkil  etilayotgan  ekologik  tarbiyaning    suhbat,  davra 

suhbati,  ekskursiya,  bahs-munozara,  ijodiy  tanlovlar,  uchrashuv,  ijtimoiy-foydali 

mehnat (shanbalik, hashar, ko‗kalamzorlashtirish) kabi shakl hamda suhbat, kuzatish, 

amaliy  faoliyatni  tashkil  etish,  rag‗batlantirish  va  jazolash  kabi  metodlar  yordamida 

tashkil etish o‗quvchilarda ekologik madaniyatni qaror topishini ta‘minlaydi.  

O‗quvchi  tarbiyasida  ishtirok  etayotgan  sub‘ektlarning  shaxsiy  namunalari, 

o‗quv  manbalari,  badiiy  adabiyotlar,  ommaviy  axborot  vositalari  (shu  jumladan, 

Internet)  materiallari  va  ularning  g‗oyalari  o‗quvchilarda  ekologik  madaniyatni 

shakllantirishning muhim vositalari sanaladi.  




Download 8,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   585




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish